TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE TAM ÜYELİK SÜRECİNİN İŞGÜCÜ GÖÇÜ, SERBEST DOLAŞIM VE SOSYAL GÜVENLİK BOYUTU

Türk işgücünün, 1960'lı yıllardan itibaren AB'ye göçü, Avrupa Birliği-Türkiye ilişkilerinde, serbest dolaşım ve sosyal güvenlik boyutu ile 45 yıldan beri her iki tarafta da, önemli bir tartışma konusu oluşturmaktadır. Tartışmalar, 2006 yılı Haziran ayından başlayan Türkiye'nin katılım müzakereleri sırasında da artarak sürecektir. Günümüzde, AB ülkelerindeki Türk göçmenlerin sayısı 3,86 milyon olarak hesaplanmaktadır. AB, müzakerelerde, Türkiye ile serbest dolaşımın tam üyelik sonrası yedi yıl veya daha fazla süreyle geçici olarak ertelenmesini ya da istisna (derogasyon) isteyebilecektir. Oysa, doğum oranlarındaki düşüklük ve yaşam beklentilerindeki uzama nedeniyle, AB'de nüfus artışı durmuş ve hızla yaşlanmaktadır. AB ekonomik büyüme ve sosyal güvenlik sistemlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında mutlaka daha fazla göçe gerek duymaktadır. Türkiye, genç ve ucuz işgücüyle, AB'nin bu talebini karşılayabilecek bir ülkedir. Bu çalışmanın amacı, AB serbest dolaşım ve sosyal güvenlik sisteminin ne olduğunu özet olarak ortaya çıkarmak ve Türkiye'nin bu sisteme uyumunu değerlendirmektir.

___

  • Ayd×n, Senem (2004), Avrupa Birliùi’nin Sosyal Politikas×, úktisadi Kalk×nma Vakf× 15 Soruda 15 AB Politikas× Serisi, No:12, 2. Bask× 2004, ústanbul.
  • Ayd×noùlu, ú. Hakk× (1973), “Ortak Pazar Ülkelerinde Elemeùi ve Türkiye”, Avrupa Ekonomik Topluluùu Çeüitli Hukuki Sorunlar Üzerine Konferanslar, ústanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay×n No:9, ústanbul, ss. 71-123.
  • Berksü, ûengül (1999), Avrupa Birliùinde Yaüayan Türk úüçilere ve Ailelerine Ortakl×k Mevzuat×yla Tan×nan Haklar ve Avrupa Topluluklar× Adalet Divan× Kararlar×, T.C. Çal×üma ve Sosyal Güvenlik Bakanl×ù×, Yurtd×ü×úüçi Hizmetleri Genel Müdürlüùü, Yay×n No:93, Ankara.
  • Blanpain, Roger (2000), European Labour Law, Seventh and revised edition, Kluwer Law International, The Hague-London-Boston.
  • Carlier, Jean-Yves (2000), “Proportionality and Citizenship in Relation to the Free Movement of Persons”, Thirty years of free movement of workers in Europe, ,European Commission Directorate-General for Employment and Social Affairs Unit D. 4, Université catholique de Louvain Department of International Law, Brussels.
  • Carrera, Sergio (2005), “What Does Free Movement Mean in Theory and Practice in an Enlarged EU?”, European Law Journal, Blackwell Publishing Ltd, Vol. 11, No. 6, November 2005, Oxford, UK and Malden USA.
  • Commission of the European Communities (2005), Green Paper, “Confronting demographic change: a new solidarity between the generations”, COM(2005) 94 final, 16.3.2005, Brussels.
  • Commission of the European Communities (2005), Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on improving the portability of supplementary pension rights, COM(2005) 507 final, 2005/0214 (COD), 20.10.2005, Brussels.
  • Ekdemir H. ûadi (2003), Avrupa Topluluùu Sosyal Güvenlik Tüzükleri, Çal×üma ve Sosyal Güvenlik Bakanl×ù× Avrupa Birliùi Koordinasyon Dairesi Baükanl×ù×, Yay×n No:113, Ankara.
  • Ekin, Nusret (1999), Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Özelleütirme ve Yeniden Yap×lanma, ústanbul Ticaret Odas×, Bask×: Su Matbaac×O×k Ltd., ústanbul.
  • European Commission Employment&social affairs (2004), The Community provisions on social security, Your rightswhen moving within the European Union, update 2004, Luxembourg.
  • Groenendijk, Kees (2004), Legal Consepts of Integration in EU Migrant Law, European Journal of Migration and Law, Koninklijke Brill NV., The Netherland, 2004, pp. 11-126.
  • Gros, Daniel (2005), Economic Aspects of Turkey’s Queast for EU Membership, CEPS Policy Brief, Centre for European Policy Studies, No. 69/April 2005, www.ceps.be.
  • Gökdere, Ahmet (1978), Yabanc× Ülkelere úügücü Ak×P× ve Türk Ekonomisi üzerine Etkileri, Türkiye úü Bankas× Kültür Yay×nlar×, DoùXü Matbaas×, Ankara.
  • Gümrükçü, Harun (1997), Birlik YurttaüO×ù× - Ac×útiraf ve Türkler Haklar Raporu Hukuki Güvencesizlik Sivil Uùraü, Avrupa-Türkiye AraüW×rmalar× Enstitüsü (ATA-Enstitüsü) Hamburg, Beta Bas×m Yay×m Daù×W×m A.û., ústanbul.
  • Hassler, John, Mora, Jose V.Rodriguez, Storesletten, Kjetil and Zilibotti, Fabrizio (2005), “ A Positive Theory of Geopraphic Mobility and Social Insurance”, International Economic Review, February 2005, Vol. 46, No. 1, Blackwell Synergy, Oxford, UK and Malden MA, USA.
  • Heper, Altan (1997), Avrupa úü Hukuku ve Türkiye, ATA-Enstitüsü, Hamburg, Beta Bas×m Yay×m Daù×W×m A.û., ústanbul. 228 GÜROL ÖZCÜRE
  • úktisadi Kalk×nma Vakf× (úKV) (2002), Avrupa Birliùi’nin Kiüilerin Serbest Dolaü×P× Müktesebat× ve Türkiye’nin Uyumu, Haz×rlayan: Fiona Kinsmann, Doç.Dr.Nuray Eküi, Editör, Hürrem Cansevdi, ústanbul.
  • úktisadi Kalk×nma Vakf× (úKV) (2001), Avrupa Birliùi’nin Sosyal Politikas× ve Türkiye’nin Uyumu, Haz×rlayan: Stefaan Hermans, Editör:Hürrem Cansevdi, ústanbul.
  • úktisadi Kalk×nma Vakf× (úKV) (2000), Amsterdam Antlaümas× Bütünleütirilmiü Haliyle Avrupa Birliùi Kurucu Antlaümalar×, Yay×na Haz×rlayan: Yrd.Uzman Cenk Bolay×r, úKV Yay×n No:162, 2.Bask×, ústanbul.
  • Kaya, Ayhan, Kentel, Ferhat (2005), Euro-Turks A Bridge or a Breach, Turkey and the European Union? A Comparative Study of German-Turks and FrenchTurks, Centre For European Studies (CEPS), Brussels, http://www.ceps.be.
  • Köktaü, Arif (1999), Avrupa Birliùinde úüçilerin Serbest Dolaü×m Hakk× ve Türk Vatandaülar×Q×n Durumu, Nobel Yay×n Daù×W×m, Yay×n No:139 Ankara.
  • Langer, Rose (1999), Türkiye-AB Ortakl×k Anlaümas×’n×n Sosyal Boyutu ve Avrupa Adalet Divan×’n×n Türk Vatandaülar× Hakk×ndaki Kararlar×, Türkiye’nin AB Nezdindeki Daimi Temsilciliùi ve úktisadi Kalk×nma Vakf× úübirliùi ile Düzenlenen Uzmanlar Toplant×V×, Bruxelles, Fondation Universitaire, 13 Temmuz 1999, “Avrupa Adalet Divan×’n×n C-262/96 say×O× Sürül Davas× Karar×” Konulu Tebliù’in, úKV taraf×ndan henüz yay×nlanmam×ü Notlar×, Bruxelles.
  • Maliye Hesap Uzmanlar× Vakf× (2005), Sosyal Güvenlik Kurumlar×Q×n Kaynak Sorunlar× ve Çözüm Önerileri Sempozyumu, 2 ûubat 2005, Maliye Hesap Uzmanlar× Vakf× Yay×nlar×, Yay×n no:18, Ankara.
  • Martin, Philip, Midgley, Elizabeth and Teitelbaum, Michael (2002), Best Practice Option:Turkey, International Migration, Volume 40 (3), ISSN 0020-7985, Oxford, UK, pp. 119-131.
  • McCreevy, Charlie (2005), “Pension funds and asset management:A European Perspective”, IAPF (Irish Association of Pension Funds)Annual Benefits Conference, Dublin, 22 September 2005, SPEECH/05/539.
  • NTVMSNBC (2006), úüsizlik yüzde 12’ye dayand×, (Çevrimiçi) http://www.ntvmsnbc.com/news/370576.asp, Eriüim: 26.Nisan 2006.
  • Oder, Bertil Emrah (Tekinalp,Tekinalp ve diùerleri) (2000), Avrupa Birliùi Hukuku, Emeùin Serbest Dolaü×P×, Güncelleütirilmiü 2.Bas×, Beta Bas×m
  • Yay×m Daù×W×m A.û., Yay×n No:670, Hukuk Dizisi;269, ústanbul. zcüre, Gürol, Eryigit, Nimet (2006), Free Movement of Workers Regime and Immigration Scenarios for Turkey and The EU, South East European Journal of Economics and Business, February 2006, Premier Issue, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina.
  • Özcüre, Gürol (2003), “AB Uyum Sürecinde Son Geliümeler Iü×ù×nda AB’de Türk úügücünün Serbest Dolaü×P×; AT-Türkiye Ortakl×k Hukuku ile Türk úügücüne Saùlanan Serbest Dolaü×m Haklar×”, 2003, ú.Ü. úktisat Fakültesi Mecmuas×, 2003-53-2, ústanbul.
  • Report of the Veil Panel (1997), The High Level Panel on the free movement of persons, chaired by Mrs.Simone Veil, Presented to the Commission on 18 March 1997, (çevrimiçi) http://www.europa.eu.int/comm/libraries/ edc/index/n.ytm.
  • Schulte, Bernd (2000), “Pensions and Social Security”, Thirty years of free movement of workers in Europe, Proceedings of the conference Brussels, 17 to 19 December 1998, Summary Report, Edited By Jean-Yves Carlier and Michel Verwilghen, European Commission Diroctorate-General for Employment and social Affairs Unit D.4, Université Catholique De Lovain, Department of únternational Law, Brussels.
  • Sieveking, Klaus (2002), “Social Security for Turkish Citizens in the European Union, The Scope of Association Council Decision EEC-Turkey No.3/80 from the German Perspective”, Marmara Journal of European Studies, Vol:10, No.1, ISSN 1301 – 1359, Marmara Üniversitesi Avrupa Topluluùu Enstitüsü Yay×Q×, ústanbul, pp. 65-80. Social Agenda (2006), “2006 – European Year to promote workers’ mobility”, The European Commission’s magazine on employment and social affairs, Issue No. 12, ISSN: 1682-7783, October 2005, Brussels.
  • Türkiye AraüW×rmalar Merkezi (TAM) (2004), The European Turks:Gros domestic Product, Working Population, Entrepreneurs and Household Data, Essen, Germany, pp. 1-24, (çevrimiçi) www.zft-online.de.
  • Türkiye AraüW×rmalar Merkezi (TAM) (2000), Avrupa Birliùi’ndeki Türk Ekonomisi, Haz×rlayanlar: Çiùdem Akkaya, Sedef Koray, Faruk ûen, Yunus Ulusoy, Önel Verlag, Essen.
  • T.C. Çal×üma ve Sosyal Güvenlik Bakanl×ù× (ÇSGB) (2005), 2004 Y×O× Raporu, Yurtd×ü×ndaki Vatandaülar×P×za úliükin Geliümeler ve Say×sal Bilgiler, '×ü úliükiler ve Yurtd×ü×úüçi Hizmetleri Genel Müdürlüùü, Ankara.
  • T.C. Çal×üma ve Sosyal Güvenlik Bakanl×ù× (ÇSGB) (2000), Avrupa Topluluùu Sosyal Güvenlik K×lavuzu, AT Koordinasyon Dairesi Baükanl×ù×, Yay×n No:97, Ankara.
  • T.C. Çal×üma ve Sosyal Güvenlik Bakanl×ù× (ÇSGB) (1999), 1998 Y×O× Raporu, Yurtd×ü×ndaki Vatandaülar×P×za úliükin Geliümeler ile Say×sal Bilgiler, Yurtd×ü× úüçi Hizmetleri Genel Müdürlüùü, Yay×n No:92, Ankara.
  • Tekeli, úlhan (1998), Türkiye’de úçgöç, Türkiye’de úçgöç Sorunsal× Yeniden Tan×mlanma Aüamas×na Geldi, Türkiye’de úçgöç, Sorunsal alanlar× ve araüW×rma Yöntemleri Konferans× 6-8 Haziran 1997, Bolu-Gerede, Türkiye’de úçgöçün úüçi Hareketine Etkisi, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakf×, ústanbul. Tekeli, úlhan, úlkin, Selim (2000), Türkiye ve Avrupa Birliùi Avrupa Topluluùu 3, Ümit Yay×nc×O×k, Ankara.
  • Tekinalp, Gülören; Tekinalp, Ünal; Katk×da Bulunanlar:Atamer/Oder/Okutan (2000), Avrupa Birliùi Hukuku, Beta Bas×m Yay×m Daù×W×m A.û., 1. Bas×, ústanbul.
  • 8ùur, Mehmet (2000), Avrupa Birliùi ve Türkiye Bir Dayanak/únand×U×F×O×k úkilemi, Everest Yay×nlar×,1.Bas×m, ústanbul.