Zeynep ARABACI, Ergün HASGÜL, Ayşe SERPEN

TÜRKİYE’DE KADIN GÖÇMENLİK VE GÖÇÜN KADIN SAĞLIĞI ÜZERİNE ETKİSİ

Sosyal, kültürel ve fiziksel olarak toplumu ve bireyleri etkileyen göç, sağlık ve sağlık değişkenleri üzerinde de çok önemli etkilere sahiptir. Göç süreci bedensel ve zihinsel sağlığı etkiler. Özellikle riskli gruplar içinde kadınlar bu süreçten daha fazla etkilenmektedir. Kadınların sağlık hizmetlerinden tam, eşit ve en yüksek standartlarda faydalanmalarını sağlamak, kadının insan haklarının tam olarak sağlanmasının temel koşullarından biri olmakla beraber göçmen annelerde yeni yaşama uyum, kültürel çevredeki değişimler ve sosyal destek eksikliği nedeniyle sağlık risklerinde artış olmaktadır. Sonuç olarak göç sonrasında kadınlar dil, beslenme, davranışlar yönünden yeni kültüre uyum sağlaması için desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Göç, göçmenler, kadın, göçmen kadın, kadın sağlığı

MIGRANT WOMEN AND MIGRATION’S EFFECT ON WOMEN’S HEALTH IN TURKEY

Migration not only afects society and individuals socially, culturally, and physically but it also has a signiicant efect on health care and health variables. Migration process has an impact on physical and mental health, especially of women’s, who are in high risk group. Ensuring women to beneit health services in equal and full terms and in the highest standards is one of the basic conditions of women’s human rights. However, during migration, because of lack of social support, changes in cultural environment and adaptation to a new life, migrant mothers encounter increasing health risks. As a result, women should be supported on adapting to the new culture in terms of language, nutrition and behavior ater migration.

Keywords:

Migration, migrants, woman, migrant women, women's health,

PDF

___

Adaman, F. ve Keyder, Ç. (2005). Türkiye’de büyük kentlerin gecekondu ve çöküntü
mahallelerinde yaşanan yoksulluk ve sosyal dışlanma. Erişim tarihi: 20.01.2015,
http://ec.europa.eu/employment_social/social_inclusion/docs/2006/study_turkey_
tr.pdf
Akdeniz, E. B. (2007). Göçmen Türk kadınlarının sorunlarının odak grup görüşmesi
yöntemi ile belirlenmesi ve psiko-eğitimsel modele göre danışmanlık hizmeti verilmesi
(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Ankara.
Aker, T., Ayata, B., Özeren, M., Buran, B. ve Bay, A. (2002). Zorunlu iç göç: Ruhsal ve
toplumsal sonuçları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3(2), ss. 97-103.
Akın, A (2009). Sosyal dışlanma ve kadın sağlığı. Sosyal Hizmet Sempozyumu 2009 kongre
kitabı (ss. 35-46). Ankara: Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi.
Aksu, H. ve Sevil, Ü. (2010). Göç ve kadın sağlığı. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve
Sanatı Dergisi, 2(3), ss. 133-138.
Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü. (2008). Kadın ve sağlık politika
dokümanı. Erişim Tarihi: 26.02.2014, http://kadininstatusu.aile.gov.tr/
data/542a8e0b369dc31550b3ac30/saglik.pdf.
Battaglini, A., Gravel, S., Poulin, C., Brodeur, J., Durand, D. ve DeBlois, S. (2001).
Immigration and perinatal risk. Centres of Excellence for Women’s Health Research
Bulletin, 2(2), ss. 8-9.
Bayındırlık ve İskân Bakanlığı. (2009). Kentsel yoksulluk, göç ve sosyal politikalar
komisyonu raporu. Erişim Tarihi: 15.10.2015, http://www.kentges.gov.tr/_dosyalar/
sura_raporlari/kitap7.pdf
Çelik, A. B., Gülçubuk, B. ve Aker, A. T. (2006). Ovacık ve Hozat İlçelerinde geriye göç
sürecine ilişkin araştırma. Alana ilişkin temel demografik göstergeler ve göç süreçlerinde
yaşanan tarımsal değişimler. İstanbul: Ulaşılabilir Yaşam Derneği.
Çelik, A. B. (2006). Batman İli alan araştırması değerlendirmesi: Ülke içinde yerinden
edilmenin sosyo-ekonomik sonuçları ve geri dönüş önündeki engeller. Zorunlu göç
ile yüzleşmek: Türkiye’de yerinden edilme sonrası vatandaşlığın inşası (ss. 177-195).
İstanbul: TESEV Yayınları.
Demir, G. ve Arıöz, A. (2014). Göç eden kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve
etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), ss. 1-8.
Gönüllü, M. (1996). Dış göç. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, ss. 94-104.
Güler, Ç. ve Akın, L. (2006). Halk sağlığı temel bilgiler. Demografi ve sağlık (ss. 54-55).
Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2006). Türkiye göç ve yerinden olmuş
nüfus araştırması (TGYONA). Erişim Tarihi: 15.10.2015. http://www.hips.hacettepe.
edu.tr/TGYONA-AnaRapor.pdf
Hemmasi, M. ve Prorok, C.V. (2002). Women’s migration and quality of life in Turkey.
Geoforum, 33(3), ss. 399–411.
İçişleri Bakanlığı Araştırma ve Etütler Merkezi. (2010). İç göçten kaynaklanan sorunlar ve
çözüm önerileri. Erişim Tarihi: 26.02.2014. http://www.arem.gov.tr/proje/ars_rapor/
ic_goc_sorun_cozum.htm
İlkaracan, P. ve İlkaracan, İ. (1999). 1990’lar Türkiye’sinde kadın ve göç. Bilanço ’98 dizisi:
yılda köylerden şehirlere (ss. 305-322). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
Kaya, İ. (2008). Avrupalı Türkler: Misafir İşçilikten Avrupa Vatandaşlığına. Eastern
Geographical Review, 19, ss. 149-166.
Kofman, E., Phizacklea, A., Raghuram P. ve Sales, R. (2000). Gender and international
migration in Europe: Employment, welfare and politics. London and New York:
Routledge.
Kristiansen, M., Mygind, A. ve Krasnik, A. (2007). Health efects of migration. Danish
Medical Bulletin, 54(1), ss. 46-47.
Martin, S. F. (2003). Women and migration. Migration and mobility and how this movement
afects women (ss. 26-31). Sweden: United Nations Division for the Advancement of
Women.
Mcdonough, P., Walters, V. ve Strohschein, L. (2002). Chronic stress and the social
patterning of women’s health in Canada. Social Science and Medicine, 54(5), ss. 767-
Meadows, M.L., hurston, E.W. ve Melton, C. (2001). Immigrant women’s health. Social
Science and Medicine, 52(9), ss. 1451-1458.
Özgülnar, N. (2016). Kadınların Sorunları. Savaş, göç ve sağlık (ss. 52-56). Ankara: Türk
Tabipleri Birliği Yayınları.
Sağlık Bakanlığı. (2007). Türkiye’de sağlığa bakış. Erişim Tarihi: 15.10.2015. http://sbu.
saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/200708281545440_sagligabakis20.pdf
Şahin, Y. (2013). Kentleşme Politikası. İstanbul: Ekin Yayınevi, 2013.
Tomanbay, İ. (1999). Sosyal çalışma sözlüğü. Ankara: Selvi Yayınevi.
Topçu, S. ve Beşer, A. (2006). Göç ve sağlık. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu
Dergisi, 10(3), ss. 37-42.
Tuzcu, A. ve Bademli, K. (2014). Göçün psikososyal boyutu. Psikiyatride Güncel
Yaklaşımlar, 6(1), ss. 56-66.
Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK]. (2015). Erişim tarihi: 30.03.2016, http://www.tuik.gov.
tr/UstMenu.do?metod=temelist
World Health Organization [WHO]. (2003). International migration, health and
human rights. Erişim tarihi: 30.03.2016 http://www.ohchr.org/Documents/Issues/
Migration/WHO_IOM_UNOHCHRPublication.pdf
World Health Organization [WHO]. (2008). Understanding and tackling social exclusion.
Erişim tarihi: 30.03.2016 http://www.who.int/social_determinants/knowledge_
networks/final_reports/sekn_final%20report_042008.pdf?ua=1
Yılmaz, T. T. (2005). Göç’ün kadın yaşamı üzerindeki etkileri (Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.