Osmanlı'dan Günümüze Türkiye'de Yerel Basının Gelişim Süreci

Osmanlı Devleti’nden bugüne Türk basınının yaygın ve yerel ölçekte değişen iletişim yöntemleri, ekonomik, siyasi ve toplumsal koşullara bağlı olarak çeşitli dönüşümler yaşamıştır. Günümüzde yerel basınının dijital teknolojiye uyum sağlayıp sağlayamadığını belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada, Türkiye’deki 29 ilden 54 yerel gazete nitel ve nicel yöntemlerle incelenmiştir. Gazetelerin yayın süreleri, çalışan sayıları ve sahiplik özellikleri gibi künye bilgilerinin yanı sıra haberlerde yerel konuların oranı, kaynak gösterimi ve fotoğraf kullanım ölçütleri gibi ayrıntılar sayısal veriler analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda, tarihi yaklaşık bir asırlık süreye dayanan yerel gazete sayısının azalmaya başladığı ve bu gazetelerin dijital teknolojiyi kullanmaktan kaçındıkları görülmüştür. Öte yandan yakın dönemde kurulan yerel gazetelerin sayısında kayda değer bir artış olduğu, ancak bu gazetelerin de dijital teknolojiye uyumlarının henüz yeterli düzeye ulaşmadığı tespit edilmiştir. Çalışmamızda, yerel gazete kadrolarının dijital teknolojiyi kullanan, iletişim uzmanı gençlerle zenginleştirilmesi gerektiği ve teknik altyapı konusunda desteklenmeye ihtiyaç duydukları varılan diğer sonuçlar arasındadır.

Anahtar Kelimeler:

Türkiye’de yerel basın, dijital yayıncılık, veri analizi, veri gazeteciliği

DEVELOPMENT PROCESS OF LOCAL PRESS IN TURKEY FROM OTTOMAN PERIOD TO PRESENT TIME

Having changed both in broad and local scales, communication methods of Turkish press from Ottoman Period to present time have undergone various transformations due to economical, political and social conditions. In this study, with the aim of determining whether the contemporary local press has adapted to the digital technology or not, 54 local newspapers from 29 provinces in Turkey have been examined with qualitative and quantitative methods. Criteria like age of newspapers, number of employees, proprietorship status, references and photography usage have been handled as data. At the end of the study, it has been observed that number of local newspapers, whose history spans almost a century, has decreased and these newspapers avoid using digital technology. On the other hand, it has been established that there is a significant increase in the number of recently founded local newspapers, however these newspapers also have not sufficiently adapted to digital technology yet. Necessity of enriching local newspaper staff with young communication specialists who can use digital technology and requirement for technical infrastructural support to local newspapers are among other conclusions reached within our study.

Keywords:

Local journalism in Turkey, digital publishing, data analaysis, data journalism,

PDF

___

Basın İlan Kurumu (2017) Valiliklerin Resmi İlan Tutarları Raporu, 2017.
Basın İlan Kurumu (2017) Yayın İlan Tutarları Raporu, Nisan 2017.
Basın İlan Kurumu (2017) Yayın Tiraj Raporu, Nisan 2017.
Benek M K (2016) Osmanlı'da Basının Doğuşu ve II. Meşrutiyete Kadarki Gelişimi, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7, 27-39.
Duman H (2007) Osmanlı Döneminde Yerel Basın, Türkiye’de Yerel Basın, s. 78-89, Der: Suat Gezgin, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları, İstanbul.
Fırat O (1995) Türkiye’de Yerel Basının Gelişmesi Üzerine Notlar, Kebikeç Dergisi, 2, 161-163.
Gevgilili A (1983) “Türkiye Basını”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi 1. Cilt, İletişim Yayınları, İstanbul.
Girgin A (2001) Türk Basın Tarihi’nde Yerel Gazetecilik, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
Girgin A (2009) Türkiye’de Yerel Basın, Der Yayınları, İstanbul.
İnuğur M N (1992) Türk Basın Tarihi (1919–1989), Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
Kabacalı A (2000) Başlangıçtan Günümüze Basın Sansürü, Literatür Yayınları, İstanbul.
Karayün N (Şubat 2018) İstanbul Aydın Üniversitesi, Yüz yüze görüşme.
Keçili N (1984) İletişim Olayları İçinde Yazılı Basının Durumu, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
Koloğlu O (2008) Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi, Pozitif Yayınları, İstanbul.
Konrad Adenauer Vakfı (1998) Yerel Gazetecilik, Televizyonculuk ve Radyoculukta Meslek İçi Eğitim, Konrad Adenauer Vakfı Yayınları, İstanbul.
Öç B (2014) Türkiye’de Basın İlan Kurumu’nun Yerel Basına Etkileri Uygulamalı Bir Alan Çalışması; Sivas Yerel Basını Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sos. Bil. Enst., Ankara.
Şapolyo E B (1969) Türk Gazeteciliği Tarihi ve Her Yönüyle Basın, Güven Matbaası, Ankara.
Şapolyo E B (1971) Türk Gazeteciliği Tarihi ve Her Yönüyle Basın (2. Baskı), Güven Matbaası, Ankara.
Şeker M (2007) Tekniği, İçeriği, Çalışan Profili, Haber Kaynakları, Ekonomi Politiği, Gücü ve Sorunlarıyla Yerel Gazeteler, Tablet Yayınları, Konya.
T.C. Resmi Gazete (1931) Matbuat Hürriyeti ve Matbu Eserler Neşri Hakkında Kanun, 8 Ağustos.
T.C. Resmi Gazete (1938) Matbuat Kanununun Bazı Maddelerini Değiştiren Kanun, 15 Temmuz.
Topuz H (2003) II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Yaşar R (Şubat 2018) İstanbul Aydın Üniversitesi, Yüz yüze görüşme.
Yücel S (1999) Yerel Basın, Medya Gücü ve Demokratik Kurumlar, Der: Korkmaz Alemdar, Alfa Yayınları, İstanbul.
5 Ocak Gazetesi
7 Mart Gazetesi
Akdeniz’de Yeni Yüzyıl Gazetesi
Antalya Gündem Gazetesi
Antalya Körfez Gazetesi
Avrupa Gazetesi
Başkent Gazetesi
Bölgede Değişim Gazetesi
Burası Çanakkale Gazetesi
Burdur Gazetesi
Bursa Kent Gazetesi
Bursa Sancak Gazetesi
Bursa’da Meydan Gazetesi
Büyük Kocaeli Gazetesi
Çağdaş Kocaeli Gazetesi
Çanakkale Haber Gazetesi
Çanakkale Olay Gazetesi
Değişim Gazetesi
Demokrat Kocaeli Gazetesi
Doğrusöz Gazetesi
Doğru ve Tarafsız Haber Gazetesi
Doğubeyazıt Gazetesi
Düzce Damla Gazetesi
Düzce Postası Gazetesi
Ekspres Gazetesi
Gazete Arena
Gazete Bursa
Gerçek Alanya Gazetesi
Giresun İleri Gazetesi
Gülses Gazetesi
Güne Bakış Gazetesi
Güney Gazetesi
Haber Ekspres Gazetesi
Hedef Halk Gazetesi
İl Gazetesi
İl Sesi Gazetesi
İleri Gazetesi
İstikbal Gazetesi
Kalem Gazetesi
Karadeniz Gazetesi
Karadeniz’de Son Nokta Gazetesi
Körfez Gazetesi
Metropol Gazetesi
Olay Gazetesi
Ordu Olay Gazetesi
Referans Gazetesi
Sinop Pusulası Gazetesi
Şarköy Gazetesi
Telgraf Gazetesi
Trakya Gazetesi
Yeni Adana Gazetesi
Yeni Çayeli Gazetesi
Yeni Viçe Gazetesi
Yeşilgiresun Gazetesi