NURİ BİLGE CEYLAN SİNEMASININ ANLATISAL DÖNÜŞÜMÜ: FOTOĞRAFİK ANLATIMDAN, ÖYKÜSEL ANLATIMA

Nuri Bilge Ceylan yarattığı film dili ile fotografik anlatıya ve gerçekçi sinema diline yakın bir duruş sergilemektedir. Özellikle ilk filmleri bu anlamda doğa-insan ilişkisini kuran, durağan bir anlatı diline sahiptir. Ancak bu belirleyici olan bu dil, İklimler ve Uzak filmlerini takiben değişmiş, bu filmlerden sonra yönetmen hikayesini daha çok kent, taşra ikilemine ve bireyin iç dünyasının çıkmazlarına çevirmiştir. Bu anlamda giderek artan bir eğilimle Ceylan, Üç Maymun, Bir Zamanlar Anadolu'da ve Kış Uykusu filmlerinde, fotografik anlatı yoluyla kurulan dünyadan, öyküsel-metinsel anlatının ağırlıkta olduğu bir sinematografik dünyaya geçiş yapmıştır. Ceylan'ın bu tercihleri doğrultusunda, görüntünün gücünün ön planda olduğu bir anlatıdan, diyaloğun daha belirleyici olduğu, karakter üzerinde daha derinlikli bir yapının kurulduğu, görsel dilin ötesinde, metinsel bir dilin tercih edildiğinden bahsedilebilir. Bu durum Nuri Bilge Ceylan sinemasının gerçekçilik tercihini etkilemese de, giderek artan bir eğilimle birlikte Kış Uykusu filmine gelindiğinde, Ceylan'ın hikayesini, göstermek yerine anlatmayı daha çok tercih etmiş olduğu söylenebilir. Sinema dilindeki bu değişimi takiben Ceylan öyküsel/metinsel anlatıyı daha çok kullanmaya başlamış ve edebiyattan aldığı desteği arttırmıştır.

___

  • Adanır O (2008) Fotografik İmge ve Sayısal Görüntü, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi ART-E, 1.
  • Akbulut H (2005) Nuri Bilge Ceylan Sinemasını Okumak, Bağlam Yayınları,
  • İstanbul.
  • Atam Z (2011) Yakın Plan Yeni Türkiye Sineması, Cadde Yayınları, İstanbul.
  • Bazin A (2000) Sinema Nedir?, İzdüşüm Yayınları, İstanbul.
  • Chion M (2003) Bir Senaryo Yazmak, Agora Kitaplığı Yayınları, İstanbul.
  • Daldal A (2003-2004) Gerçekçi Geleneğin İzinde Kracauer, “Basit Anlatı” ve Nuri Bilge Ceylan Sineması”, Doğu-Batı Dergisi, 25, 15-22.
  • Er F (2009) Üç Maymun: Cehennemde Bir Fotoğraf, Yönetmen Sineması: Nuri Bilge Ceylan, Ayşe Pay (ed.), Küre Yayınları, İstanbul.
  • Genç S (2006) Kasaba Üçlemesinden İklimler'e, Yeni Film,12, 43-55.
  • Görücü B (2003) Uzak: Mehmet Emin Toprak'ın Anısına, Yeni Film,1, 9-13.
  • Güven Y (2011) Bir Zamanlar Anadolu'da: Bir Cinayetin Anatomisi”, Yeni Film, 24, 20-25.
  • Karabağ Ç (2011) Nuri Bilge Ceylan Sinemasının Gerçek(çi)liği”, Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler 9, Deniz Bayraktar (ed.), Bağlam Yayınları, Ankara, 17-34.
  • Kracauer S (1997) Theory Of Film, United Kingdom, Princeton University Press.
  • Özyılmaz Ö (2007) İçine Düşülen Zaman, Bizi Kuşatan Mekan: Kasaba'dan Mayıs Sıkıntısı'na Seyirci İçin Bırakılmış Zaman ve Mekan Boşlukları, Türk Film Araştırmalarında Yeni Yönelimler 6, Deniz Bayraktar (ed.), Bağlam Yayınları, Ankara, 129-135.
  • Pay A (2010) Yönetmen Sineması Nuri Bilge Ceylan, Küre Yayınları, İstanbul.
  • Suner A (2006) Hayalet Ev, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Turan H (2009) Nuri Bilge Ceylan'ın Taşrası, Yönetmen Sineması Nuri Bilge
  • Ceylan Ayşe Pay (ed.), KüreYayınları, İstanbul.
  • Yılmaz D (2008) Türk Sinemasında Taşraya Dönüş”, Yeni Film,16, 32-37.
  • İnternet Kaynakları:
  • http://www.altyazi.net/soylesiler/nuri-bilge-ceylanla-kis-uykusu-uzerine/ , erişim tarihi: 11.03.2015.