Dilek İMANÇER, Pınar BİLİS, Mehmet YILMAZ

Medyada İmajiner Kimliğin Kurgulanma Biçimleri: Bir Model Olarak Yıldız Olgusu

İletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı ve sürekli gelişmeler, toplumsal anlam ve değer sistemlerinde de karşılık bulmaktadır. Toplumların giderek daha fazla kitle iletişim araçlarına tabi kaldığı günümüzde, bu araçlarda yer alan sunumlar her ne kadar gerçek anlamda toplumda var olanın temsilleri olmasa da öyleymiş gibi algılanmakta ve bu temsiller araçlara tabi olanın anlam haritasını önemli ölçüde biçimlendirmektedir. Böyle bir iklimde en yaygın kullanım oranına sahip bir medyum olarak kendine özgü formatıyla kültürel bir olgu olan televizyon, temsillerin evrilmesinde etkin bir rol oynamıştır. Bu temsil biçimlerinin en belli başlıcası “yıldız” olgusudur. Değerini diğeri sayesinde diğerinin bakışında bulan imajiner temsil olarak yıldız; temsil ettiği değer, duygu veya uzlaşım alanlarını kendi bağlamlarında dönüştürerek yeniden inşa eden özneler için çeşitli “kimlik” model ve önerileri sunmaktadır. Çalışmada görüntü uygarlığının etkisine maruz kalmış toplumlarda kimlik kurgulama aracı olarak “yıldız” olmanın çok katmanlı sosyal psikolojik süreçleri dikkate alınarak, yıldız olgusunu biçimleyen süreçler popüler örnekler üzerinden açıklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kitle iletişim araçları; temsiller; imajiner kimlik; özdeşleşme; yıldız olgusu; idol; mit; kurgulama biçimleri

PDF

___

Barthes R. (1974), Mythen des Alltags, Frankfurt a. M., Suhrkamp.
Baudrillard J (1997), Tüketim Toplumu, Hasan Deliçaylı ve Ferda Keskin (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Bayram N (2001) Onun Arzuladığı Kadın Olmak: Romantik Güldürü Filmlerinde Arzu İlişkileri ve Cinsiyetçi Temsiller, Gazi Üniversitesi İletişim Derg, 10.
Berger J (1988) Görme Biçimleri, Yurdanur Salman (çev), Metis Yayınları, İstanbul.
Bilgin N (2001) İnsan İlişkileri ve Kimlik, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
Bilgin N (1999) Kollektif Kimlik, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
Burton G (1995) Görünenden Fazlası, Alan Yayıncılık İstanbul.
Charlton M (1994) Fernsehstars als Vorbilder?, MedienPraktisch, s.11-28.
Coward R (1993) Kadınlık Arzuları, Alev Türker (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Dyer R (1986) Heavenly Bodies, Film Stars and Society, New York.
Evren B (1990) Türk Sinemasında Yeni Konumlar, Broy Yayınları İstanbul.
Faultisch W, Korte H, Lowry S, Strobel R (1997) “‘Kontinuitaet’ –zur Imagefundierung des Film- und Fernsehstars”, Wener Faultisch, Korte Helmut, Der Yıldız, Münschen: Fink, s.11-28.
Faulstich W (1994) “Von Elvis Presley bis Michael Jackson. Kleine Startypologie der Rockgechiachte”, Werner Faulstich ve Gerhard Schaeffner , Die Rockmusik der 80’er Jahre, 4. Lüneburger Kollegium zur Medienwissenschaft, Bardowick, WissenschaftlerVerlag, s.83-106.
Fiske J (1999) Popüler Kültürü Anlamak, Süleyman İrvan (çev), Ark Yayınları, Ankara.
Freud S (1981) Cinsiyet ve Psikanaliz, Selahattin Hilal (çev), Varlık Yayınları, İstanbul.
Gabbard G O ve Gabbard K (2001) Psikiyatri ve Sinema, Yusuf Eradam ve Hasan Satılmışoğlu (çev), Okuyan Us Yayın, İstanbul.
Kalkan F (1988) Türk Sineması Toplum Bilimi, Tümer Ajans Yayınları, İzmir.
Korte H ve Strake G (1990) Der filmstar, Hochschule für Bildende Künste, Braunschweig.
Langer J (1981) Television’s ‘personality system’, Media, Culture and Society, 3, (4), p. 354.
Lasch C (1979) The culture of narcissism, Norton, New York.
Ingham H (2000) “The Portrayal of Women on Television”, http:/www.aber.ac.uk/~ednwww/ ungrad/ED30520/women1.html.
İsen G ve Batmaz V (2002) Ben ve Toplum, Om Yayınları, İstanbul.
Mikos L (1991) Idole und Star, Medium (Ekim, Kasım sayısı), s.72-74.
Mikos L (2001) Fern-sehen. Bausteine zu einer Rezeptionsaesthetik des Fernsehens, Berlin, Vistas.
Reeves J L (1988) “Television Stardom: A Ritual of Sosial Typification and Individualization”, James W. Carey ve diğerleri, Media, Myths, and Narratives. Television and the Press, Newbury Park U.A., Sage Publications.
Rustemeyer R (1997) “Geschlechtsspezifische Rollen bei Medienstars”, Wener Faultisch, Korte Helmut, Der Star, Münschen: Fink, s.99113.
Segal L (1990) Ağır Çekim, Volkan Ersoy (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
Sennett R (1983) Verfall und Ende des öffendlichen Lebens, Frankfurt/Main,
Sommer C M (1997) “Star als Mittel der Identitaetskonstruktion”, Wener Faultisch, Korte Helmut, Der Yıldız, Münschen: Fink, s.114124.
Tajfel H (1981) Human Groups and Social Categories. Studies in Social Psychology, Cambridge University Press, Cambridge.
Thiele J (1997) “Künslerisch-mediale Zeichen der Starinzenierung, Wener Faultisch.
Van Zoonen L (1991) “Feminist Perspectives on the Media”, James Curran ve Michael Gurevitch (eds), Mass Media and Society, Edward Arnold Adivision of Hodder & Stoughton, London.
Weber M (1987) Sosyoloji Yazıları, T. Parla (çev), Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul.
Weber M (1972) Wirtschaft und Geselschaft. Grundriss der verstehenden Soziologie, Tübingen.
Winkler M (1992) Andrea, Starkult als Propagandamittel. Studien zum Unterhaltungsfilm im Dritten Reich, Ölschläger, München.