TANRI-MEKÂN İLİŞKİSİ: ‘HER YERDE BULUNMA’ VE ‘AŞKINLIK’ SORUNU

Tanrı’nın sıfatlarına ilişkin bir tartışma O’nun varlığına ilişkin bir tartışmayla doğrudan ilgilidir. Klasik teizme göre Tanrı (her-şeyi bilme, her-şeye gücü yetme, her-yerde bulunma gibi) bir takım sıfatlara özsel olarak sahiptir. Hiç kuşkusuz Tanrı’nın her-yerde bulunması sıfatı O’nun mekânla olan ilişkisini tartışmayı gerektiren bir durumdur. Tanrı’nın her yerde bulunması ile O’nun madde-dışı (manevi) bir varlık olması arasında doğrudan bir bağlantı vardır. Bir mekâna yerleşmek o mekân tarafından çevrelenmek anlamına geldiğine göre (hiç-bir sınırlamayı içermeyen) Tanrı’yı bir mekânla ilişkilendirmek anlamsızdır. O halde evreni aşan (manevi) bir varlık olarak Tanrı’ya herhangi bir mekân atfedilemez; ve aşkın olan Tanrı ile evren arasında temel ontolojik bir farklılığın olması kaçınılmazdır.    

___

  • Aktürk, Eyüp, Eskatolojik Açıdan Kişisel Özdeşlik Sorunu, (Ankara: Araştırma Yay. 2014)
  • Albayrak, Mevlüt, Tanrı ve Süreç, (Isparta: Fakülte Yay., 2001).
  • Aquinas, Thomas, Summa Theologia, çev. Fathers of the English Dominican Province, (Benziger Bros. edition, 1947).
  • Brom, L. J. van den, “God's Omnipresent Agency”, Religious Studies, Vol. 20, No. 4 (Dec., 1984).
  • Croix, Richard R. La, “Aquinas on God's Omnipresence and Timelessness”, Philosophy and Phenomenological Research, Vol. 42, No. 3 (Mar., 1982).
  • Dicken, Thomas M., “The Homeless God”, The Journal of Religion, Vol. 91, No. 2 (April
  • 2011).
  • Dyck, Grace M., “Omnipresence and Incorporeality”, Religious Studies, Vol. 13, No. 1, (Mar., 1977).