PARANIN SANALLAŞMA SERÜVENİ

Günümüzde gelişen teknolojinin etkisiyle klasik kaydî para telakkisinin fiziksel anlamda evrim geçirdiğini görmekteyiz. Ticari hayatta madeni veya banknot denilen kağıt paraların bütün özelliklerini dışlayan, farklı özelliklere sahip olan sanal paranın gücü, gündemdeki yerini korumaktadır. Toplumun her kesiminden insanlar, istemeseler de, sanal paralarla ilgili gelişmeleri merak ve heyecanla izlemektedir.Bankacılık işlemlerinde internet ve bilgisayar ortamında bir taraftan ulaşılan kolaylık ve işlem hızı, - diğer taraftan da daha az masraf sayesinde daha cazip hale gelmiştir. Zamanla  klasik para telakkisinde ezber bozan sanal paranın elektronik ortamda boy göstermesi, farklı tepkilerin odağı haline gelmiştir.Belirli alanlarda robotik uygulamalar, yapay zeka ve insansız araçlar hayatımızı kolaylaştırırken,  ticarette ise sanal para kullanımı işlemlere hız ve kolaylık sağlamıştır. Paranın  sanallaşması sonucunda  elektronik ticarette ülke sınırları baypas edilmiş ve birçok resmi prosedür fiilen ortadan kaldırılmıştır. Göründüğü kadarıyla devletlerin sanal paralara karşı tutumları farklı olmaktadır. Kimisi sanal para gerçeğini görmezlikten gelirken, kimisi karşı çıkmakta, kimisi de yasal zemine oturtmaya yönelik çalışmalar yapmaktadır. Netice itibariyle bilgi, belge ve işlemlerin şifrelendiği, dijital ortamda yasal prosedürlerin dışına çıkan görüntüsüyle sanal paralar, ticari hayatta stratejik özellik taşıdığına da şahit olmaktayız. Öyle ki, ticaret savaşlarında ambargo uygulanan ülkeler için adeta can simidi olmuştur. Bu makalemizde banknot paranın özelliklerini taşımayan sanal paranın ticaret hayatına giriş serüvenini sunmaya çalışacağız.

VİRTUALİZATİON ADVENTURE OF MONEY

Today, we can see that the physical record of classical money evolved, with the effect of developing technology. The power of virtual money, which has different characteristics, which excludes all the features of the money called metallic or banknotes in commercial life, maintains its position in the agenda. Most of people are curious and excited about the developments in virtuel modey, even if they do not want to.The ease of access to the internet and computer in banking transactions and the increase in the processing speed have become more attractive thanks to the lower costs. In the long run, the fact that virtual money is in the electronic environment, has become the focus of positive and negative reactions.On the one hand, robotic applications, artificial intelligence and unmanned vehicles make our lives easier in certain areas while on the other hand virtualization of money in trade has provided speed and convenience to transactions. Due to virtualization, country boundaries have been bypassed and many formal procedures have actually been eliminated.States seem to have different attitudes towards virtual currencies. Some ignore the reality of virtual money, while some oppose it and others work on legal grounds. As a result, we are witnessing that virtual money has a strategic character in business life with the appearance of legal procedures outside the digital age where information, documents and transactions are coded. So that virtuel money has been a lifesaver for countries embargoed in trade wars. In this study, we will try to present the advent of virtual money which does not have the features of banknote money.

___

  • Aykol, M. A., http://www.sakaryayenihaber.com/mobil/ 20.06.2018.
  • Bayındır, A.(2000), Başlangıçtan Günümüze Kadar İslam Toplumunda Madeni Paralar ve Kağıt Paralar, İstanbul, İlahiyat Fakültesi Dergisi.
  • Bilmen, Ö. N.(1985), Hukukı İslâmiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Kamusu, İstanbul, Bilmen Basım ve Yayınevi.
  • Cezerî, M, (1979), En-Nihaye fi Garîbi’l-Eser-İbnu’l-Esir, Beyrut, Mektebetu’l-İlmiyye.
  • Çubukçu, İnan, Para Teorisi, http://slideplayer.biz.tr/slide/1930044/, 22.07.2018.
  • Davet ve’l-İrşad, (bty.), er-Riasetu’l-Ammetu li’l-İdârâti’l-Buûsi’-İlmiyyeti ve’l-İftâî ve’d-, (Cüz. 79), Mecelletu’l-Buûsi’l-İslâmiyyeti.
  • Döndüren, H., (2009), Dini Danışmanlık Hizmetleri ve Fetva Konsepti İstişare Toplantısı, Ankara, DİB Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı Yayınları.
  • Dumlu, E,(2012), Ticaret Mallarının Zekatı, (Doktora Tezi), İstanbul, Rağbet Yayınları.
  • Enes, M.,(1991) Muvatta, Hadis no: 815, Dımaşk, Dâru’l-kalem.
  • Ergin, F.(1994), İktisat, İstanbul, Halle matbası.
  • Ekşioğlu,E,(2017), Elektronik Para Kullanımının Ekonomik etkileri (Türkiye Üzerinde Bir Uygulama), Doktora Tezi, Sivas, Cumhuriyet Üniv. S.B.E.
  • Görmez and Capie, Y. and F.(2003), Prospects for Electronic Money: A US-European Comparative Survey, The Central Bank of the Republic of Turkey, (byy.),Research Department.
  • Gözübenli, B.(1992), Para, Faiz ve İslam-(”Para Kavramına İslamî Yaklaşım Üzerine Bazı Düşünceler), Tartışmalı İlmî Toplantılar Dizisi, İstanbul, İSAM.
  • Irakî, E. (1995) el-Muğnî an Hamli’l-Esfar, (tahk. Eşref Abdul Maksud), Riyad. Mektebetu’t-Taberiyye.
  • İbn Manzur, (bty.), Lisanu’l-Arab, Beyrut, Dâru Sadr.
  • Özsoy, İ.(2010), Genel Müzakere, Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı III, Afyonkarahisar, DİB Din İşleri Yüksek Kurulu.
  • Konsey, C.İ. (bty.), Mecelletu Fıkhi’l-İslâmî, Cidde.
  • Neccar, İ.(bty), el-Mu’cemu’l-Vasit, byy. Dâru’n-Neşr-Dâru’d-Da’vâ.
  • Orman, S.(1984), Modern İktisat Literatüründe Para, Faiz ve İslam, İstanbul, İslamî İlimler Araştırma Vakfı Yayınları.
  • Sadr, M. B.(1993), İslam Ekonomi Doktrini, Terc. Mehmet Keskin-Sadettin Ergün., Ankara, Rehber Yayınları.
  • Ülgen, K.(2010), Elektronik Para: Türkiye ve Dünya Uygulaması, Y.Lisans Tezi, Malatya, İnönü Ü. SBE.
  • Tirmizî, M.,(bty.), el-Camiu’s-Sahih Sünenu’t-Tirmizî, Beyrut, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabî.
  • Topal, Ş.,(1998) “Alâuddîn Mahmud Za’terî”, İslâmî Yasama Kaynaklarında Paralar, İzmir, 19 Mayıs Ü. İlahiyat Fak. Dergisi.
  • Turan, M.H.(2016), İslam Hukukunda Akitlerde Kabz Kavramı ve Hukuki Sonuçları, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Diyarbakır, Dicle Ü. S.B.E.
  • Yalta, A.Y.(2011), Para Teorisi ve Politikası Ders Notları, Ankara, Türkiye Bilimler Akademisi UADMK, Sürüm I.0
  • Yazıcı, A.(1999), Sanal Para uygulama Ortamları ve Etkileri, Doktora Tezi, Eskişehir, Anadolu Ü.SBE.
  • Yıldırım, H. S.(1991), Dördüncü Boyut Dergisi, Sayı:2 için bkz.
  • http://www.dailymarkets.info/islamda-mubadele-para-ve-faiz/ erişim: 10.10.2017
  • Zebîdî, M.,(bty.), Tâcu’l-Arûs min Cevahiri’l-Kâmûs, Beyrut, Dâru’l-Hidaye.
  • http://www.dailymarkets.info/islamda-mubadele-para-ve-faiz/ /Yazan: H. Semih Yıldırım. erişim: 10.10.2017.
  • https://www.forex.com.tr/forex-nedir, 03.10.2018
  • http://www.e-ticaret.gov.tr/raporlar/finans.htm, 10.10.2018.
  • http://erzurum.edu.tr/Content/Yuklemeler/Personel/Vedat__KAYA/PARA_2.UNITE9390.pdf30.10.2017.