İBN SAYYAD İLE İLGİLİ RİVAYETLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Hadis kaynaklarında Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde Medine’de yaşamış olan İbn Sayyad adında bir çocuktan söz edilmektedir. Rivayetlerin muhtevasından çocuğun dikkat çeken farklı birisi olduğu ve bazı kehanetlerde bulunduğu anlaşılmaktadır. Konuyla ilgili rivayetlerde Hz. Peygamber’in sokakta çocukların arasında oynarken gördüğü İbn Sayyad’la arasında geçen diyaloglara yer verilmektedir. Hz. Peygamber, ‘Benim Allah’ın elçisi olduğuma şahitlik ediyor musun?’ diye sorunca İbn Sayyad, ‘Hayır! Bilakis sen benim Allah’ın elçisi olduğuma şahitlik ediyor musun? demiştir. Hz. Peygamber’in onun durumuna sahabeye göstermek için bazı sorular sorduğu da yer almaktadır. Hz. Peygamber’in çocuğun durumunu tam olarak anlamak için onu gizlice takip ettiği, İbn Sayyad’ın bulunduğu hurmalığa gittiği ve hurma dallarıyla kendini gizleyerek ondan bir şeyler işitmeye çalıştığı da belirtilmektedir. İbn Sayyâd ile ilgili rivayetler birçek hadis kaynağında yer almaktadır. Bu rivayetleri toplu halde Muslim’de (Kitabu’l-Fiten “Babu zikri İbn Sayyad”, IV, 2240-47) bulmak mümkündür. Konuyla ilgili rivayetlere bir arada ve en çok yer veren Muslim olduğu için onun rivayetlerini araştırma konusu yaptık. 

___

  • 1. Aynî, Bedru’d-Din, Umdetu’l-Kari Şerhu Sahihi’l-Buhari, Daru’l-Fikr, Beyrut, (Kahire,1348 aslından ofset baskı).2. el-Bağavi, el-Huseyn b. Mesut, Şerhu’s Sunne, el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut, 1983. 3. Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahîhu’l- Buhârî, I-VIII, Çağrı yay. İstanbul, 1992. (Matbaay-ı Amire , İstanbul, 1315 baskısından tıpkı basım).4. Çağrıcı, Mustafa, “İbn Sayyâd”, DİA, XX, ss. 305-306, İstanbul, 1999.5. Ebu Davud, Suleyman b. Eş’as es-Sicistanî, Sunen, I-V, Çağrı yay, İstanbul, 1992.6. el-Hattâbî, Ebu Süleyman Hamd b. Muhammed b. İbrahim, Mealimu’ s-Sunen, Daru’l Hadis, Suriye-1973. 7. İbn Ebi Şeybe, Ebu Bekr Abdullah b. Muhammed, el-Musannef, I-VII, thk. Kemal Yusuf el-Hut, Beyrut, 1409.8. İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalanî, Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, I-XV, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1997.9. ........................, Tehzîbu’t- Tehzîb, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, Beyrut,1993.10. ........................., el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe, I-VIII, thk. Ali Muhammed el-Becavî, Beyrut, 1992.11. ………………., Hedyu’s-Sârî Mukaddimetu Fethi’l-Bârî, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1997.12. İbn Hanbel, Ahmed b. Muhammed, Musned, I-VI, Çağrı yay. İstanbul, 1992. (Mısır, 1313 baskısından tıpkı basım).13. İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ İsmail b. Ömer, el-Bidaye ve’n Nihaye, Daru İhyai’t-Turâsi’l-Arabî, 1988.14. İbnu’l-Esîr, İzu’d-DînEbu’l-Hasan Ali b. Muhammed el-Cezerî, İbnu’l-Esîr, Usdu’l-Ğâbe fî Ma’rifeti’s-Sahâbe, thk. M. İbrahim el-Bennâ ve M. Ahmed Aşur, Mısır, 1973. 15. İbnu’s-Salâh, Ebu Amr, Ulumu’l-Hadis, thk. Nurettin Itr, Daru’l-Fikr, Dimaşk, 1986. 16. el-‘İclî, Ebu’l-Hasan Ahmed b. Abdullah b. Salih, Tarihu’s-Sikât, thk. Abdu’l-Mu’tî Kal’acî,Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut, 1984.17. el-İsbahânî, Ebu Nuaym, Tarihu İsbahân, Daru’l-Kutub’il-İlmiyye, Beyrut, 1990.18. Kaplan, Mustafa, Rivayet Değeri Açısından İbn Sayyad Kıssası, (Ankara Ü. Sosyal Bil. Enst. Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi) Ankara, 2006.19. el-Kastallânî, Ebu’l-Abbas Şihabu’d-Din Ahmed b. Muhammed, İrşadu’s-Sari li Şerhi Sahihi’l-Buhari, I-X, el-Matbaatu’l-Meymeniyye, Mısır, 1307.20. Kırbaşoğlu, M. Hayri, Alternatif Hadis Metodolojisi, Kitabiyât yay. Ankara, 2002.21. el-Leknevi , Abdulhayy, er-Ref’ ve’t Tekmîl fi’c-Cerhi ve’t Ta’dîl, thk. Abdulfetth Ebu Gudde, Halep, 1987.22. Muslim, Ebu’l-Huseyn b. el-Haccac b. Muslim el-Kuşeyri, Sahîhu Muslim, I-III, Çağrı yay. İstanbul, 1992. (M. Fuad Abdulbaki’nin tahkikli baskısından tıpkı basım).23. en-Nevevî, Ebu Zekeriya Yahya b. Şeref, Sahîhu Muslim bi Şerhi’n-Nevevî, I-XVIII, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabi, Beyrut, 1972.24. Taberânî, Ebu’l-Kasım Süleyman b. Ahmed, el-Mu’cemu’l-Avsat, Kahire, 1995.25. Taberî, Muhammed b. Cerîr, Tarihu’r-Rusul ve’l-Mulûk, Daru’t-Turâs, Beyrut, 1387.26. Tamgüç, Yasin, İbn Sayyad Hakkındaki Hadislerin Değerlendirilmesi, (Ankara Ü. Sosyal Bil. Enst. Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi) Ankara, 2006.27. Tirmizî, Ebu İsa Muhammed b. İsa, Sunen, I-V, Çağrı yay. İstanbul, 1992. (A. Muhammaed Şakir, M. Fuad Abdulbaki ve İbrahim Atve Avd’ tahkik ettikleri Mısır 1937 baskısından tıpkı basım).28. es-Salih, Subhi, Hadis İlimleri ve Hadis Istılahları, çev. M. Yaşar Kandemir, D.İ.B. yay. Ankara, 1986.29. Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, D.İ.B. yay. Ankara, 2014.30. el-Ubbi, Muhammed b. Halife el-Veştânî, İkmalu İkmali’l Muslim Daru’l Kutu’bi’l İlmiye , Beyrut, 1994.31. el-Urumî, Muhammed Emin b. Abdillah, el-Kevkebu’l-Vehhâc ve’r-Ravdu’l-Behhâc fî Şerhi Sahîhi Muslim b. el-Haccâc, Beyrut, 200932. Yıldırım, Ebbiya, Hadis Problemleri, İstanbul, 2007.