"ظاهرة التحويل في النحو العربي على ضوء اللسانيات المعاصرة""Çağdaş Dilbilim Işığında Arap Dili Gramerinde Üretici-Dönüşümsel Olgu"

Başlangıç: 2009
Yayıncı: Şarkiyat Araştırmaları Derneği

Üretici-dönüşümsel dil olgusu Noam Chomsky’nin ortaya attığı üretici dil bilgisi veya dönüşümsel dil bilgisi kuramının en önemli tarafını oluşturmaktadır. Kavramlar ve işleme yöntemi değişse de bu durum Arap dili gramerinde de kendini göstermekte ve dönüşüm, özü oluşturan derin yapıdan farklı terkipler yoluyla üzerinde çok sayıda sözün meydana geldiği yüzeysel yapıya ulaşarak sağlanmaktadır. Bu durum silme, katma, cümledeki öğelerin yer değiştirmesi, lafızların birbiri yerine kullanılması ve anlamın taşınması gibi modern dilbilim kuramının öngördüğü üretici-dönüşümsel yapılarda değişiklikler yaparak gerçekleşmektedir. Aynı şekilde Arap dilcilerinin yapı ve anlamları ile iletişim süreci ve mekanizmaları üzerine çok sayıda çalışma yaptıklarını da biliyoruz.

Anahtar Kelimeler:

Nahiv, Arapça, Seviye, Terkip, Dönüşüm, Yapı, Cümle, Chomsky

PDF

___

‘Amâyira, Halîl Ahmed. Fî Nahvi’l-Lüğa ve Terâkîbuhâ, Cidde, 1984.
Atîk, Abdulaziz. el-Medhal ilâ ‘İlmi’n-Nahvi ve’s-Sarf, yy, 1990
Bennânî, Muhammed es-Sağîr. en-Nazariyyâtu’l-Lisâniyye ve’l-Belâğiyye ve’l- Edebiyye ‘İnda’l-Câhız, yy, 1994. el-Cevziyye, İbnu’l-Kayyim. Bedâi‘u’l-Fevâid, Cidde, ty. Chomsky, Noam. Syntactic Structures, 1957, Paris. Cürcânî, Abdülkâhir. Esrâru’l-Belâğa, (thk. Muhammed Abdülmün‘im Hafâcî, Mektebetü’l-Kâhire, yy, 1979.