Olympos’tan Erken Bizans Dönemine Ait Bilinmeyen Bir Seramik Eser: Kuş Yemliği

Bu çalışmanın konusunu oluşturan kuş yemliği Olympos kazısı 2017 sezonunda tapınağın pronaosunun önünden doğuya doğru devam eden stylobatın güneydoğu köşesinde bulunmuştur. Bu alanda Piskoposluk Sarayı’nın viridarium (iç bahçe) bölümünün doğusunda, stylobatın güneydoğu köşesi ve stylobatın güneyindeki Mekân 20 (M20) olarak adlandırılan odanın kuzey duvarı arasında Erken Bizans dönemine ait bir çöplük tespit edilmiştir. Kuş yemliğinin hamuru kırmızı-kahverengi renkte, mikalı ve kireç katkılıdır. Hamur üzerinde kırmızı astar kalıntıları mevcuttur. Üzerindeki izler sayesinde hızlı dönen çarkta biçimlendirildiği anlaşılmaktadır. Yan yüzünde bir aletle kesilerek açılmış yarım daire biçiminde beş adet delik bulunmaktadır. Üst kısmında kısa bir boyun biçiminde yapılmış açıklıktan yem koyulmaktadır. Hamur özellikleri bakımından çoğunlukla Kıbrıs’ta üretildiği kabul edilen Late Roman D grubu kırmızı astarlı seramiklerine benzemektedir. Seramikten yapılmış kazı buluntuları arasında tanımlanmamış bir obje olması bakımından kuş yemliğinin tanımlanması önemlidir. Kuş yemliğinin işlevinin saptanabilmesi için Roma ve Bizans dönemi mozaiklerindeki betimlemelerden yararlanılmıştır. Olympos’ta bulunan kuş yemliğinin alanın genel kronolojisine ve mevcut kontekst verilere göre MS 6. yüzyıla ait olduğu tespit edilmiştir.

An Unfamiliar Early Byzantine Ceramic Object From Olympos: Bird-Feeder

The subject of this study is a ceramic bird-feeder has been discovered in Olympos excavation in the 2017. The bird-feeder has been found in the southeast corner of the stylobate, which runs from the front of the pronaos to the east during the excavation works aimed to reveal the cella and pronaos of the temple in 2017. The findspot of the bird feeder is in the east of the viridarium of the Episcopeion, in an Early Byzantine period dump between the southeast corner of the stylobate and the north wall of the Room 20 (M20).  The clay of the ceramic bird-feeder resembles to the Late Roman D Ware of red slip ceramics which are mostly considered to be from Cypriot origin. According to the general chronology of the area and the context data, the bird-feeder from Olympos is belonging to the 6th century AD.

___

  • Ballance, M., Boardman, J., Corbett, S. & Hood, S. (1989). Excavations in Chios 1952-1955: Byzantine Emporio. The British School at Athens, Supp. 20. London: Times and Hudson.
  • Bowe, P. (2004). Gardens of the Roman World. Los Angeles: The J. Paul Getty Museum.
  • Dalby, A. (2004). Bizans’ın Damak Tadı: Kokular, Şaraplar, Yemekler. (A. Özdamar, Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
  • Dalby, A. (2011). Geoponika: Farm Work. A Modern Translation of the Roman and Byzantine Farmers Handbook. Totnes: Prospect Books.
  • Germanidou, S. (2015). Dovecotes from the Roman and Byzantine Periods: An Overview. Herom, 4/1, 33-51.
  • Hachlili, R. (1998). Iconographic Elements of Nilotic Scenes on Byzantine Mosaic Pavements in Israel. Palestine Exploration Quarterly, 130(2), 106–120.
  • Hayes, J. W. (1972). Late Roman Pottery. London: The British School at Rome.
  • Lewis, S. & Llewellyn-Jones, L. (2018). The Culture of Animals in Antiquity: A Sourcebook with Commentaries. London-New York: Routledge.
  • Lucius Junius Moderatus Columella on Agriculture (1968). (E.S. Forster, E.H. Heffner, Çev.). London-Cambridge: Harvard University Press-William Heinemann Ltd.
  • Meyboom, P. G. P. (1995). The Nile Mosaic of Palestrina: Early Evidence of Egyptian Religion in Italy. Leiden-New York-Köln: E.J.Brill.
  • Nevett, L. C. (2010). Domestic Space in Classical Antiquity. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Olcay Uçkan, B. Y. & Öztaşkın, G. K. (2018). Olympos Kazısı 2017. Anmed, 16, 82-89.
  • Öztaşkın, G. K. (2017). Olympos Episkopeion Yapı Topluluğu. B.Y. Olcay Uçkan (Ed.) Olympos I: 2000-2014 Araştırma Sonuçları içinde (49-78). İstanbul: Akmed.
  • Öztaşkın, M. (2017). Olympos Kazısı Seramik Buluntuları. B.Y. Olcay Uçkan (Ed.) Olympos I: 2000-2014 Araştırma Sonuçları içinde (ss. 209-224). İstanbul: Akmed.
  • Talgam, R. (2014). Mosaics of Faith: Floors of Pagans, Jews, Samaritans, Christians, and Muslims in the Holy Land. Pennsylvania: Penn State University Press.
  • Varro On Farming: M. Terenti Varronis Rerum Rusticarum Libri Tres (1912). (L. Storr, Best, M.A. Lond). London: Bell and Sons. http://www.bardomuseum.tn/index.php?option=com_content&view=article&id=75%3Amosaique-dite-du-qseigneur-juliusq-&catid=43%3Alatine-romaine-&Itemid=74&lang=en (07.05.2019)