Bizans Döneminde Prousa (Bursa) ve Çevresinde Gündelik Beslenme Üzerine Bir Deneme

Bizans Dönemi Prousa (Bursa)’ sında aradığımız gündelik beslenme konusunda sınırlı bilgileri öncelikle coğrafya, tarihi coğrafya, Bithynia’daki diğer kentler, komşu bölgeler ve özellikle başkent Konstantinopolis’le ilişkileri, demografik çeşitlilik, arkeolojik yapı stoklarının çeşitliliği, nitelik ve niceliği, küçük buluntu verileri, kentsel ve kırsal yerleşim ilişkileri, askeri, sivil ve dini otoriterin varlığı ve sınırları konusundaki irdelemelerimiz sayesinde sağlarız. Tarih, edebiyat (şiir , seyahatname),  beslenme ile ilgili yazınsal eserler ile ilâçbilim ve diyetetik gibi teknik metinler, tıbbi kitaplar , devlet belgeleri, ticari kayıtların değerlendirildiği A. Dalby’ in Bizans’ın Damak Tadı, Kokular, Şaraplar, Yemekler ve editörlüğünü I.Anagnostakis’in yaptığı Flavours and Delight başlıklı kapsamlı kitaplar yol gösterici olur.Bu bilgiler ışığında, ne bulursa onunla günü geçirmek zorunda kalanların dışında, mutfak kültürünün oluşmasında rol oynayan sivil ya da dini statüdeki yerleşik orta ve üst sınıfın olasılıkla besinlerin farmakolojik özelliklerini de göz önüne alarak, bölgenin flora ve fauna çeşitliğinden yararlanmış olduğunu, Konstantinopolis’le olan ticari faaliyetlerin yanı sıra, Karadeniz ve Bizans Küçük Asya’sı ile kesişen ticaret rotaları sayesinde sofralarını çeşitlendirdiğini düşünebiliriz. Kendi bölgelerinde üretilen çanak-çömlek kadar, ithal kapların sofralara konulduğunu izleriz.

A Study On Everyday Nutrition in Byzantine Prousa (Bursa) and its Surroundings

It is possible to obtain limited information about everyday nutrition in Byzantine Prousa by examining its geography, historical geography, other sites in Bithynia, its relations with nearby regions and especially the capital Constantinople, the multiplicity of its demographic structures, the variety, quantity and quality of architectural remains, data concerning small finds, the connections between urban and rural settlements and the presence and sphere of influence of military, civilian and religious authorities. Guidance is provided by the comprehensive books “Bizans’ın Damak Tadı, Kokular, Şaraplar, Yemekler’ by A. Dalby, who studies numerous historical and literary works (poetry, travelogues), records about nutrition, technical guidelines such as pharmacy and dietary guides, as well as medical books, official documents and commercial records, and ‘Flavours and Delight’ edited by I.Anagnostakis. Except the lower social classes which had to be content with whatever they could get, the middle and upper classes of civilian or religious status in Prousa must have developed a certain culinary culture. Most probably they made use of a variety of foodstuff the regional flora and fauna provided, also considering pharmacological aspects. Additionally, Prousa’s commercial connections to Constantinople and its location at the crossroad of several trade routes to the Black Sea region and byzantine Asia Minor probably contributed to the culinary culture. Locally produced pottery as well as such from import is known to be used as tableware.
Keywords:

-,