Vatandaşlığın Kazanılmasına İlişkin Karşılaştırmalı Bir Çalışma: Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi ve KKTC Hukuku

Bu çalışmanın amacı, çağdaş vatandaşlık hukuku ilke ve yaklaşımlarını barındıran Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’yle, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) yurttaşlık hukukunda benimsenen ilke ve kuralları vatandaşlığın kazanılması açısından karşılaştırmaktır. Bu bağlamda, öncelikle Sözleşme’nin öngördüğü vatandaşlık hukukuna hakim olan ilkelerin KKTC hukukuna ne ölçüde yansıdığı irdelenmiştir. Söz konusu irdeleme hem yürürlükteki 25/93 Sayılı Yurttaşlık Yasası, hem de KKTC Meclisi’nde bekleyen Yurttaşlık Yasa Tasarısı hükümleri ele alınmak suretiyle yapılmıştır. Sözleşme’nin vatandaşlık kazanım yollarına ilişkin öngördüğü kurallarla, KKTC hukukunda öngörülen yurttaşlık kazanım yollarının ne ölçüde benzeştiği ve hangi noktalarda farklılıklar olduğu bu çalışmanın bir diğer konusunu oluşturmaktadır. Yine Yurttaşlık Yasası ve Yasa Tasarısı ayrı ayrı ele alınmış ve mevcut durumla, olması gerekene ilişkin birtakım değerlendirmeler yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Vatandaşlık, Vatandaşlığın kazanılması, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi, KKTC yurttaşlık hukuku, Vatandaşlık hukukunun genel ilkeleri

A Comparative Study Regarding the Acquisition of Citizenship: The European Convention on Nationality and the Law of the TRNC

The aim of this study is to compare the European Convention on Nationality, which includes the contemporary principles regarding the law of citizenship, with the law of the TRNC in terms of acquisition of citizenship. Within this framework, to what extend the principles provided under the Convention is included into the citizenship law of the TRNC is examined. While examining the mentioned principles, both the Citizenship Act No. 25/93 and the Draft Act of Citizenship is considered. The similarities and the differences between the rules of the European Convention on Nationality and the citizenship law of the TRNC regulating the acquisiton of citizenship are studied. The Citizenship Act No. 25/93 and the Draft Act of Citizenship are separately analyzed and compared with the European Convention on Nationality. The study focused both on the rules which are in force and the proposed rules while discussing how the ways of acquisition of citizenship must be regulated.

Keywords:

Citizenship, Acquisition of citizenship, The European Convention on Nationality, citizenship law of the TRNC, General principles of citizenship law,

PDF

___

AYBAY, Rona, ÖZBEK, Nimet, Vatandaşlık Hukuku, 4. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2015.
BAHADIR, Erdem, Türk Vatandaşlık Hukuku, 3. Baskı, Beta, İstanbul 2013.
BERKİ, Osman Fazıl, Türk Vatandaşlığı Hukukunda Toprak Esasının Gelişmesi (Toprak Esası), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 27, S. 1, 1970.
BERKİ, Osman Fazıl, Vatansızlık (Vatansızlık), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, 1948.
DOĞAN, Vahit, ODABAŞI, Hasan, Yargı Kararları IşığındaVatandaşlık ve Yabancılar Hukuku, Seçkin, Ankara 2004.
DOĞAN, Vahit, Türk Vatandaşlık Hukuku, 12. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara 2015.
DOLUNAY, Ayhan, Vatandaşlık Hukuku Temel İlkelerinin Türk Hukuku ve Kıbrıs Türk Hukuku Açısından Değerlendirilmesi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 122, 2016.
GÜNGÖR, Gülin, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi (Avrupa), Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Prof. Dr. Yılmaz Altuğ’a Armağan, C. 17-18, S. 1-2, 1997-1998.
GÜNGÖR, Gülin, Vatansızlığın Azaltılmasına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin Bazı Hükümlerinin 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu Üzerindeki Etkisi (Vatansızlık), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 63, S. 3, 2014.
GÜNGÖR, Gülin, Tâbiiyet Hukuku, Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler-Şeyler (Tâbiiyet), 4. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
NOMER, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukukunun Genel İlkeleri (İlkeler), Vatandaşlık ve Yabancılar Hukuku Alanında Gelişmeler (Bilimsel Toplantı), AÜHF/İÜHF/Deutsch-Türkische Juristenvereinigung, İstanbul 2000.
NOMER, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukuku (Vatandaşlık), 21. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2015. PERÇİN, Gizem Ersen, Kuzey Kıbrıs ve Türk Vatandaşlık Hukuklarına İlişkin Bir Karşılaştırmalı Hukuk Çalışması, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y. 7, S. 27, 2016.
TANRIBİLİR, Feriha Bilge, Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi ve Türk Hukuku, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, C. 22, S. 2, 2002.
TİRYAKİOĞLU, Bilgin, Multiple Citizenship and its Consequences in Turkish Law, Ankara Law Review, Vol. 3, No. 1, 2006.
TURHAN, Turgut, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yurttaşlık Yasasında Evlenmenin Vatandaşlığa Etkisi ve Kadın (Evlenme), Kadın/Woman 2000, C. I, S. 1, 2000.
TURHAN, Turgut, Kıbrıslı Türklerin Vatandaşlığının Kısa Tarihi (Tarih), Prof. Dr. Turgut Turhan, Ada Yazıları (2007-2009), Yetkin, Ankara 2010.
TURHAN, Turgut, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Yurttaşlık Hukuku (KKTC), Turhan Kitabevi, Ankara 2002.
TURHAN, Turgut, TANRIBİLİR, Feriha Bilge, Vatandaşlık Hukuku, 3. Baskı, Yetkin, Ankara 2012.
Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, European Treaty Series - No. 5, Rome, 4.XI.1950, ˂www.echr.coe.int/Document/Convention_ENG.pdf˃ (Erişim Tarihi: 07.12.2015).
Europen Convention on Nationality, European Treaty Series – No. 166, Strasbourg, 6.XI.1997, ˂http://www.unhcr.org/451790842.pdf˃ (Erişim tarihi: 07.12.2015).
Explanatory Report to the European Convention on Nationality, Strasbourg, 6.XI.1997,
KKTC Yurttaşlık Yasa Tasarısı, ˂www.cm.gov.nc.tr/Yasalar/yurttaslik.docx˃ (Erişim Tarihi: 06.04.2017).
Tesis Anlaşması D Eki, ˂https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/MM_/d01/c034/mm_01034039ss0387.pd˃ (Erişim Tarihi: 26.07.2016).
Universal Declaration of Human Rights, General Assembly Resolution 217A, Paris, 10.12.1948, ˂www.un.org/en/universal-declaration-human-rights˃ (Erişim Tarihi: 06.04.2017).
1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası, ˂http://www.kktcb.org/upload/pdf/77826.pdf˃ (Erişim Tarihi: 26.07.2016).
36/1954 Sayılı Evlât Edinme Yasası, ˂www.mahkemeler.net˃ (Erişim Tarihi: 27.07.2016).
15/1955 Sayılı Evlilik Dışı Çocuklar Yasası, ˂www.mahkemeler.net˃ (Erişim Tarihi: 22.07.2016).
25/1993 Sayılı KKTC Yurttaşlık Yasası, ˂http://www.mahkemeler.net˃ (Erişim Tarihi: 10.06.2016.