TÜRK HUKUKUNDA YASAL MAL REJİMLERİ

Türk Medeni Kanunu evlilik birliğinde eşlerin kazançlarının hem evliliğin devamındadurumunu hem de sona ermesinde sonu konusunda önemli bir rejim değişikliği yapmıştır.Eski Medeni Kanun’da geçerli olan mal ayrılığı rejimi yasal mal rejimi olarak kabuledilmişken, Türk Medeni Kanunu edinilmiş mallara katılma rejimini tercih etmiştir. Bututum İsviçre Hukuku ile uyumludur. Alman Hukukuna da büyük benzerlik göstermektedir.Yasal mal rejiminde temel esas her iki eşin evlilik süresince edindikleri malları değer itibariyleve alacak hakkı düzeyinde olmak üzere eşit şekilde paylaşmaktır. Paylaşım edinilmişmallar için geçerlidir. Kişisel mallar paylaşım dışıdır. Her bir eşin aksini ispat edemediğisürece kazanımları edinilmiş mal sayılmış, bu yönde adi karine kabul edilmiştir.Her bir eşin diğerinin talebine bağlı olarak mevcut malvarlığı üzerinden diğer eş lehinepaylaşıma bağlı doğan alacak hakkının ( buna katılma alacağı denilmektedir) hesabı,artık değerin bulunmasıyla olmaktadır. Artık değerin hesabında aktifler olarak ifadeedebileceğimiz kısımdan (yani edinilmiş mallar, eklenecek değerler ve denkleştirmeninbirinci türü), pasiflerin (değer artış payı, denkleştirmenin ikinci türü ve edinilmiş mallarınborçları) çıkarılması gerekmektedir. Bu değere katılma oranı (1/2) uygulanmakta, böylecediğer eşin katılma alacağı bulunmaktadır.Katılma alacağı borçlusu eş, bu borcunu isterse ayın olarak (mal ile) ifa edebilmektedir.İnsiyatif borçlu eşe bırakılmıştır. Diğer eşin bunu talep etme hakkı yoktur.

Anahtar Kelimeler:

Edinilmiş mallara katılma rejimi, edinilmiş mal, kişisel mal, sınırlı sayı ilkesi, artık değer, katılma alacağı, katılım oranı

MATRIMONIAL PROPERTY REGIME IN TURKISH LAW

Turkish Civil Code made substantial regime change on status of the spouses regarding gaining properties, both during the marriage and consequent to the divorce. Former Civil Code accepted separation of assets as a legal regime, however the new Code has accepted the regime of participation in acquired property. This situation is harmonized with Swiss Law and also has similarities with the German Law. Basic principle at legal regime on marital assets is sharing the assets equally on the value of the properties by the spouses. Sharing is for acquired property. Personal properties are excluded. All gained properties are deemed acquired properties, unless proven otherwise. Calculation of claims regarding the acquired properties, which is called share, is made by the evaluation of the residual value. Evaluation of residual value is made by extracting the liabilities from the assets. Share of the spouse is found by dividing the surplus by two. Share can be given/paid by the debtor spouse with property, rather than monetary payment. Mode of payment will be chosen by the debtor spouse. Counterparty has no right on this part

Keywords:

Regime of participation of acquired property, acquired property, personal property, numerus clausus, residual value, share,

PDF

___

ACABEY, B.: Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi, İzmir 1998.
ACAR, F.: “Bir Boşanma Sebebi Olan Terk Kurumunun Konutun Aile Konutu Niteliğine Etkisi” (İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 10, cilt: 10, Sayı. 2; Temmuz 2011, s. 35-51).
ACAR, F.: Aile Hukukumuzda Aile Konutu, Mal Rejimleri, Eşin Yasal Miras Payı, 5. Baskı, Ankara 2016.
DURAL, M.: Krtische Bemerkungen zum Erbrechtdesüberlebenden Ehegattennach dem neuentürkischen Zivilgesetzbuch (Türk-İsviçre Hukuk Haftası, Mayıs 2004 İstanbul, s. 189 vd.).
GÜMÜŞ, M.A.: Teoride ve Uygulamada Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri (TMK m. 185-281), İstanbul 2008.
HAUSHEER, H.: Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Scwezerisches Zivilgezetsbuch II, Art. 1-359 ZGB, Basel 1996.
HAUSHEER, H./GEİSER, T./KOBEL, E.: Das Eherecht des Schweizerischen Zivilgesetzbuches, ZweiteAufl., Bern 2002.
HAUSHEER, H./REUSSER, R./GEISER, T.: Berner Kommentar, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Bant II, 1. Abtl. Das Eherecht, 2. Teilband, Die Wirkugn der Ehe im algemeinen Artikel 159-180 ZGB, Bern 1999.
HAUSHEER, H./R AEIBI-MÜLLER, R.E.: Basler Kommentar, Zivilgesetzbuch I, Art. 1-217 ZGB, 3. Aufl. Basel 2006 (HONSELL/VOGT/ GEISER).
HEGNAUER, C./BREİTSCHMİD, P.: Grundrissdes Eherechts, 4. Aufl. Bern 2000.
KARAMERCAN, F.: Katkı-Değer Artış Payı –Katılma Alacağı Davaları, Ankara 2014; 2. Bası Ankara 2015; 3. Baskı Ankara 2016.
KILIÇOĞLU, A.: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, Ankara 2002.
KILIÇOĞLU, A.: Türk Medeni Kanunu’nda Diğer Eşin Rızasına Bağlı Hukuksal İşlemler ve Yasal Alım Hakkı, Ankara 2002 (atıf şekli: diğer eşin rızasına bağlı).
KILIÇOĞLU, A.: Medeni Kanun’umuzun Aile-Miras-Eşya Hukukuna Getirdiği Yenilikler, Ankara 2003 (atıf şekli: yenilikler).