YILDIRMA DAVRANIŞLARININ SAKARYA TEKSTİLSEKTÖRÜNDE ÇALIŞAN İŞGÖRENLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Bu çalışmada anket ve mülakat tekniği kullanılarak yıldırma davranışları (mobbing) ve performans, verimlilik, psikolojik sağlık, işi bırakma ve işyerinde kendini çaresiz hissetme düşüncesi arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı test edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada kullanılan veriler Sakarya tekstil sektöründe faaliyet gösteren yedi tekstil fabrikasında çalışan toplam 337 mavi ve beyaz yakalı çalışandan elde edilmiştir. 55 sorumluluk araştırma anketi beyaz ve mavi yakalı çalışana uygulanmıştır. Araştırma verileri SPSS 10 SPSS (Statistical Package for Social Scientists- Sosyal Bilimciler için İstatistik Paketi) adlı anket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Değişkenler arasında farklılık ve ilişkilerin ortaya çıkarılmasında Ki-kare analizleri, çapraz tablolar(crosstabs) ve demografik değişkenlere ait dağılımlarda frekans dağılımlarından yararlanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, yıldırma davranışlarının daha çok yöneticiler ve üstler tarafından uygulandığı bulunmuştur. Tekstil sektöründe yıldırma davranışlarının yukarıdan aşağıya doğru ve gruba yönelik olarak uygulandığı tespit edilmiştir. Ayrıca yıldırma davranışlarının performans, verimlilik, psikolojik sağlık, fiziksel sağlık ve sosyal yaşam üzerinde olumsuz etkileri olduğu dolayısıyla çalışma hayatı üzerinde olumsuz etkiler bıraktığı görüşünü destekleyici bulgular elde edilmiştir. İşi bırakma düşüncesi ve işyerinde kendini çaresiz hissetme duygularının da yıldırma davranışlarına maruz kalanlarda oldukça fazla görülen duygular olduğu da saptanmıştır. Bütün bu bulgular, yıldırmanın sadece çalışanlar üzerinde olumsuz psikolojik ve ekonomik sonuçlara değil aynı zamanda işletmelere ve topluma da olumsuz etkileri olduğunu destekler niteliktedir.

THE EFFECTS OF MOBBING ON WORKERS IN THE TEXTILE SECTOR IN SAKARYA

In accordance with the aim of the study, questionnaire and interview methods were used for testing the relationship between performance, productivity, and psychological well-being, tendency of leaving work, feeling helpless in the workplace and mobbing. The data to be in this study were obtained from 337 white and blue collar workers from seven different factories in textile sector in Sakarya. A questionnaire consisting of 55 items was administered to white and blue collar employees. Results were tested through statistical analysis like frequency analysis, crosstabs and Chi-Square tests in SPSS 10 for Windows program depending on the types of the variables. According the test results, it is found that mobbing behaviors are executed mostly both managers and supervisors. It is seen that, there is group and downward mobbing type in the related sector. It is also found that there is a significant relation between performance, productivity, psychological well-being and mobbing. Mobbing victims are affected severely from the psychological, physical and social aspects and evaluated working environments negatively. Tendency of leaving work, feeling helpless in the workplace are also high among mobbing victims. Those negative results cause enormous amount of financial and psychological harm not only for individuals but also for organizations and communities.