Otobüs duraklarındaki yolcu iniş-biniş zamanları üzerine bir tartışma

Ülkemizde toplu taşıma sisteminin en sık kullanılan türü otobüs taşımacılığıdır. Otobüs sisteminin güvenilirliği, yolculuk sürelerinin düzenli olması ve yolcuların duraklarda aldığı hizmet ile çok yakından ilişkilidir. Sağlanacak yüksek güvenilirlik ile sisteme olan talebin artması, özel taşıt kullanımının azaltılarak trafik tıkanıklıklarının önlenmesinde en etkili yöntemlerden biri olacaktır. Bu çalışmada İzmir’de toplu taşıma sisteminin işletilmesinde kullanılan akıllı kart verileri ve saha gözlemlerinden yararlanılarak toplu taşıma hatlarının güvenilirliği üzerinde etkili olan yolcu iniş-biniş süreleri modellenmiştir. Yapılan analizlerde biniş servis süresinin yolcu başına 4.23 saniye, inişlerin ise yaklaşık 1.0 saniye civarında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca duraklarda binen ve inen yolcu sayıları arasındaki farkların, bekleme süresini parabolik olarak yükselttiği sonucuna varılmıştır.

___

  • Chen X, Yu L, Zhang Y, Guo J. "Analyzing urban bus service reliability at the stop, route, and network levels". Transportation Research Part A: Policy and Practice, 43(8), 722-734, 2009.
  • Transportation Research Board. Highway Capacity Manual. Transportation Research Board, National Research Council, Washington DC, US, 2010.
  • Qu X, Oh E, Weny J, Jin S. “Bus travel time relaibility analysis: A case study”. Proceedings of the Insititution of Civil Engineers-Transport, 167(3), 178-184, 2014.
  • Fletcher G, El-Geneidy, A. “The effects of fare payment types and crowding on dwell time: A fine-grained analysis”. Transportation Research Record: Journal of Transportation Research Board, 2351, 124-132, 2013.
  • Fernández R, Zegers P, Weber G, Tyler N. “Influence of platform height, door width, and fare collection on bus dwell time”. Transportation Research Record: Journal of Transportation Research Board, 2143, 59-66, 2010.
  • Tirachini A. “Estimation of travel time and the benefits of upgrading the fare payment technology in urban bus services”. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 30, 239-256, 2013.
  • Levine JC, Torng GW. “Dwell-time effects of low-floor bus design”. Journal of Transportation Engineering, 120(6), 914-929, 994.
  • Dorbritz R, Lüthi M, Weidmann U, Nash A. “Effects of onboard ticket sales on public transport reliability”. Transportation Research Record: Journal of Transportation Research Board, 2110, 112-119, 2009.
  • Sun L, Tirachini A, Axhausen KW, Erath A, Lee DH. “Models of bus boarding and alighting Dynamics”. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 69, 447-460, 2014.
  • El-Geneidy A, Vijayakumar N. “The effects of articulated buses on dwell and running times”. Journal of Public Transportation, 14(3), 63-86, 2011.
  • Transit Cooperative Research Program (TCRP). Transit Capacity and Quality of Service Manual. 3rd ed. TCRP Report 165, Transportation Research Board, National Research Council, Washington, DC, US, 2013.
  • Transportation Research Board (TRB). Highway Capacity Manual. Transportation Research Board, National Research Council, Washington DC, US, 2000.
  • Ceder A. Public Transit Planning and Operation. 1st ed. Oxford, UK, Elsevier, 2007.
  • Türkiye İstatistik Kurumu. “Seçilmiş Göstergelerle İzmir 2011”. Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası, Ankara, Türkiye, 2012.
  • Trepanier M, Morency C, Agard B. "Calculation of transit performance measures using smartcard data". Journal of Public Transportation, 12(1), 79–96, 2009.
  • Akçelik R, Besley M, Roper R. “Fundemantal Relationships for Traffic Flows at Signalized Intersections”. ARRB Transportation Research Ltd., Research Report ARR: 340, 2000.
  • Akçelik and Associates. aaSIDRA User Guide. Akçelik and Associates Pty. Ltd., Melbourne, Australia, 2004.
  • Tanyel S, Çalışkanelli SP, Aydın MM, Utku SB. "Yuvarlakada kavşaklardaki ağır araç etkisinin incelenmesi". Teknik Dergi, 24(4), 6479-6504, 2013.