Karikatür; insan, toplum ya da varlıklarla ilgili her tür olayı abartılı ya da tahrif edilmiş bir biçimde veren, düşündürücü ve güldürücü nitelikte bir sanat türüdür. Karikatürün ilk kez on altıncı yüzyılda Annibale Carraci (1560−1609) çizimleriyle başladığı kabul edilmekle birlikte bu tarihi çok daha eskiye, hatta şölenlerde gösteri yaparak halkı eğlendirenlerin resimlendiği Hititlere (Tunç Çağı) kadar götürmek mümkündür. Türkiye’de basılı ilk karikatür ise 1870 yılında Teodor Kasap (1835−1905) tarafından İstanbul’da yayınlanan Diyojen isimli mizah dergisinde imzasız olarak yer almış ve ilerleyen dönemlerde karikatür, geniş halk kitleleri tarafından da benimsenmiştir. Pek çok meslekte olduğu gibi eczacılık alanında yaşanan gelişmeler de zaman zaman karikatürlere konu olmakta ve bu karikatürler dönemin eczacılığına ilişkin taşıdıkları ipuçları nedeniyle eczacılık tarihi açısından önem taşımaktadır. Eczacılığın karikatür sanatındaki tarihsel yansımalarını araştıran bu çalışmanın materyalini eczacı okulu/fakültesi yıllıkları, eczacılık dergileri, karikatür dergi ve albümleri, günlük gazeteler, karikatüre ilişkin Türkçe ve yabancı dildeki çok sayıdaki yayın ve yazarın kişisel koleksiyonunda yer alan karikatürler oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre eczacılıkla ilgili karikatürlerde en sık işlenen konular şunlardır: Eczaneler ve eczacılık hizmetleri, dönemin ilaçları ve önde gelen eczacıları, eczacılık mesleğinin sorunları, eczacılık fakültesi hoca, asistan ve öğrencileri, eczacılık eğitimi ve mesleki dersler, eczacılık terminolojisi, eczacılık sembolleri ve politik konular.

A caricature is art that exaggerates or distorts a person, society, or objects in a humorous and thought-provoking way. The common acceptance is that this art was first appeared with Annibale Carraci’s (1560−1609) drawings in the sixteenth century; however, other instances are found as far back as the Bronze Age when Hittite’s figurative paintings depicted entertainers at public feasts. In Turkey, a caricature was first published in Istanbul in Teodor Kasap’s (1835−1905) satirical magazine Diyojen, without the artist’s signature. The art of caricature soon became a popular amusement as well as a way of criticism for the public. As many other professions, pharmacy has also been represented by this art, with many examples embedding historical clues that have been valuable in terms of the history of pharmacy. This study searches historical reflections of pharmacy in the art of caricature by examining ca. 40 examples selected from pharmacy school yearbooks, pharmacy journals, caricature and humor magazines, daily newspapers, caricature-related books, and the researcher’s personal collection. The present study shows that the following subjects have been employed most frequently in caricatures: Pharmacies and pharmacy services, medicines, leading pharmacists, problems of the pharmacy profession, teaching staff and students at faculties of pharmacy, pharmacy education and courses, pharmaceutical terminology, pharmacy symbols, and politics.