Sistematik Riskin Hisse Senedi Getirisine Etkisi: Borsa İstanbul Örneği

Sistematik risk, hisse senetlerinin getirisini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Sistematik riskin tamamen ortadan kaldırılması mümkün değildir. Yatırımcılar portföyü çeşitlendirerek sistematik olmayan riski azaltmakta ve portföyün toplam riskini düşürebilmektedir. Bu nedenlerden dolayı, sistematik risk yatırım kararlarında oldukça önemlidir. Bu amaçla çalışmada sistematik riskin hisse senedi getirisi üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Önceki çalışmalarda mali tablo verileri ile beta katsayısının kullanıldığı görülmektedir. Önceki çalışmalardan farklı olarak modelde hisse senedinin fiyatı, faiz oranı enflasyon oranı, döviz kuru, politik risk endeksi, piyasa risk değişkeni olarak BIST 100 endeksi modelde yer almaktadır. Borsa İstanbul imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren 174 şirketin 2009-2017 dönemi verileri kullanılmıştır. Uygulama da panel veri yöntemi ile analiz yapılmıştır. Analiz sonucunda hisse senetlerinin getirisinin sistematik riskten etkilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Portföy yönetimi, Sistematik risk, Panel veri, Hisse senedi getirisi, Borsa İstanbul

Impact of Systematic Risk on Stock Return: An Application on Istanbul Stock Exchange

Systematic risk affects adversely the returns of stocks. It is not possible to eliminate all of systematic risk. Investors want to reduce the non-systemic risk by diversifying the portfolio, thus reducing the total portfolio risk. For this reason, systematic risk is very important in investment decisions. The aim of this study is to examine the effect of systematic risk on stock return. They are seen that the financial table data and beta coefficient of the companies are frequently used in the previous literature. Unlike previous studies, the model has got BIST 100 index variables as model price, interest rate inflation rate, exchange rate, political risk index, market risk variable. 2009-2017 period data of the 174 companies operating in the Borsa İstanbul manufacturing industry sector were used in analysis. In the implementation is used of the method of the panel data. As a result of the analysis, it was determined that the return of the stocks was affected by the systematic risk.

Keywords:

Portfolio management, Systematic risk, Panel data, Stock return, Istanbul Stock Exchange,

PDF

___

Akıncı, U. C. (2007). Portföy yönetiminde sistematik siskin ölçülmesi ve İMKB için bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi SBE İktisat ABD, Ankara.
Aksoy, A., ve Tanrıöven, C. (2007). Sermaye Piyasası Yatırım Araçları ve Analizi. Ankara : Gazi Kitabevi.
Arslan, Ç. (2013). The systematic risk determinants of tourism industry in Turkey. Master thesis, Eastern Mediterranean University Master of Science in Banking and Finance, North Cyprus.
Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data (Third Edition). England.: John Wiley&Sons, Ltd.
Banz, R. W. (1981). The relationship between return and market value of common stocks. Journal of Financial Economics, 9 (1), 3-18.
Baum, C. F. (2006). An Introduction to Modern Econometrics Using Stata. Texas: A Stata Press Publication.
Beaver, W., ve Manegold, J. (1975). The Association Between Market-Determined and Accounting-Determined Measures of. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 10(2), 231-284.
Beaver, W., Kettler, P., & Scholes, M. (1970). The Association between Market Determined and Accounting Determined Risk Measures. The Accounting Review, 45(4), 654-682.
Bowman, R. G. (1979). The Theoretical Relationship Between Systematic Risk and Financial (Accounting) Variables. The Journal of Finance, 34(3), 617-630.
Brigham, E. F., ve Houston, J. F. (2014). Fundamentals of Financial Management (Finansal Yönetimin Temelleri, Çev. Edi: Nevzat Aypek). Ankara: Nobel Yayıncılık.
Cav, N. B. (2011). Sistematik riskin konaklama işletmelerinin karlılık oranları üzerindeki etkisinin ölçülmesi: Marmaris Altınyunus Turistik Tesisler A.Ş. örneği. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Muğla.
Ceylan, A., ve Korkmaz, T. (2004). Sermaye Piyasası ve Menkul Değer Analizi. Bursa: Ekin Kİtabevi.
Chun, L. S., ve Ramasamy, M. (1989). Accounting variables as determinants of systematic risk in Malaysian common stocks. Asia Pacific Journal of Management, 6(2), 339-350.
Copeland, T., Koller, T., ve Murrin, J. (2000). Valuation Measuring and Managing Value of Companies(Third Edition). New York: McKinsey & Company, Inc.
Çam, A. V. (2010). Ülke riskinin firma değeri üzerine etkisi: İMKB'ye kayıtlı firmalar üzerine bir uygulama. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Konya.
Dalgıç, C. (2011). Risk bileşenleri analizi: İMKB'de bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi SBE İşletme Anabilimdalı, İzmir.
Demir, B. (2010). Gelişmekte olan hisse senedi piyasalarının toplam ve sistematik risklerinin değerlendirilmesi. Yüsek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi SBE İşletme Anabilimdalı, Adana.
Doğanay, M. (2016). Döviz Kuru Riski Yönetimine Sektörel Bir Yaklaşım. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 2(1), 149-164.
Ercan, M. K., ve Ban, Ü. (2008). Değere Dayalı İşletme Finansı Finansal Yönetim. Ankara: Gazi Kitabevi.
Fama, E. F. (1981). Stock Returns, Real Activity, Inflation, and Money. The American Economic Review, 71(4), 545-565.
Fama, E. F., ve MacBeth, J. D. (1973). Risk return and equilibrium. some empirtcal tests. The Journal of Political Economy, 81(3), 607-636.
Francis, J. C. (1991). Investment: Analysis and Management. New York: McGrow Hill Inc.
Green, W. H. (2010). Econometric Analysis. England: Pearson Education Limited.
Gümüş, E. (2018). Sektörel bazda sistematik ve sistematik olmayan riskler ve bileşenleri, Borsa İstanbul uygulaması. Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Finans Bilim Dalı, Eskişehir.
Hamada, R. S. (1972). The effect of the firm's capital structure on the systematic risk of common stocks. The Journal of Finance, 27(2), 435-452.
Ho, Y. K., Xu, Z., & Yap, C. M. (2004). R&D investment and systematic risk. Accounting and Finance, 44, 393– 418.
Horne, J. C., ve Wachowic, J. M. (2008). Fundamentals of Financial Management (13th Edition). England: Pearson Education Limited.
Ibbotson, R. G., ve Sinquefield, R. A. (1976). Stocks, bonds, bills, and inflation: year-by-year historical returns (1926-1974). The Journal of Business, 49(1), 11-47.
II, D. J. (1976). Sources of systematic risk in common stocks. The Journal of Business, 49(2), 173-188.
İskenderoğlu, Ö. (2012). Beta katsayısının tahmini: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası üzerine bir uygulama. Ege Akademik Bakış, 12(1), 67-76.
Karadeniz, E., Kandır, S. Y., & İskenderoğlu, Ö. (2015). Sistematik riskin belirleyicileri: Borsa İstanbul turizm şirketleri üzerinde bir uygulama. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 189-202.
Karan, M. B. (2004). Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
Kaya, A., Güngör, B., & Özçomak, M. S. (2014). Politik risk yatırımcıların dikkate alması gereken bir riskmidir? Borsa İstanbul örneği. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 74-87.
Kaya, E. (2011). Türkiye'deki finansal sistemle uluslararası finansal sistemin sistematik risk açısından karşılaştırmalı analizi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Erzurum.
Nelson, C. R. (1976). Inflation and Rates of Return on Common Stocks. The Journal of Finance, 31(2), 471-483.
Okka, O. (2009). Analitik Finansal Yönetim Teori ve Problemler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Okka, O. (2015). Finansal Yönetim Teori ve Çözümlü Problemler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Oral, İ. O., ve Yılmaz, C. (2017). Finansal ve politik risk endeksinin BİST Sınai Endeksi üzerine etkisi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 33(33), 192-202.
Sharpe, W. F., ve Cooper, G. M. (1972). Risk-return classes of New York Stock Exchange common stocks, 1931-1967. Financial Analysts Journal, 28(2), 46-55.
Tandelilin, E. (1997). Determinants of systematic risk: experience of some Indonesian common stock. Kolola, 16(4), 101-114.
Tanrıöven, C., ve Aksoy, E. E. (2011). Sistematik riskin belirleyicileri: İMKB'de sektörel karşılaştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 51, 119-138.
Tepeli, Y. (2017). Halka açık olmayan anonim şirketlerde sistematik risk ölçütü Beta katsayısının tahmin edilmesi: turizm sektörü uygulaması. Muhasebe ve Finansman Dergisi(75), 155-170.
Tükenmez, N. M., ve Kutay, N. (2016). Ülke riskinin hisse senetleri getirileri üzerine etkisi: Türkiye ve Arjantin piyasaları için bir karşılaştırma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 631-645.
Ulusoy, T. (2008). Systematic risk and firm financial structure evidence from Istanbul Stock Exchange. The Business Review, Cambridge, 11(2), 226-231.
URL1. (2018). World Bank Data Catalog. https://datacatalog.worldbank.org/, Erişim Tarihi: 01.12.2018.
URL2. (2018). TCMB Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. https://evds2.tcmb.gov.tr/, Erişim Tarihi: 01.12.2018.
URL3. (2018). Borsa İstanbul Endeks Verileri. http://www.borsaistanbul.com/veriler/verileralt/hisse-senetleri-piyasasi-verileri/endeks-verileri, Erişim Tarihi: 01.12.2018.
URL4. (2018). Yahoo Finance. https://finance.yahoo.com/, Erişim Tarihi: 01.12.2018.
Usta, Ö., ve Demireli, E. (2010). Risk bileşenleri analizi: İMKB'de bir uygulama. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 25-36.
Zhang, X. F. (2006). Information Uncertainty and Stock Returns. The Journal of Finance, LX1(1), 105-136.