YATIRIM KARARLARINDA ALINAN RİSK DÜZEYİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

Finans alanındaki olgulara, geleneksel finans teorilerinin aksine, bireylerin davranış biçimlerine dayalı açıklamalar getiren davranışsal finans teorilerinin bir bölümü, bu çalışmada yapılan araştırma ile test edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın amacı, yatırım kararlarında alman risk düzeyinin belirlenmesidir. Araştırma, İstanbul ilinde, tekstil sektöründe faaliyet gösteren KOBİ’lerin karar alma kademesindeki kişilerle yüzyiize görüşmeler yapılarak gerçekleştirilmiştir. Karar alimim gerektiren standart yatırım senaryoları ile karşılaşan yatırımcıların yanıtları, çalışmanın hipotezlerini test etmekte kullanılmıştır. Çalışmanın hipotezleri, beklenti teorisinin ve mental muhasebe kuramının varsayımlarına dayandırılmıştır. Araştırmada test edilmek istenen hipotezler genel hatlarıyla şöyle özetlenebilir: Yatırımcılar, kazanç durumunda riskten kaçınan, kayıp durumunda ise riski sever bir tutum içinde bulunurlar ve gelir ve kar, “kazanç” kavramıyla aynı mental hesapta, harcama ve maliyet ise “kayıp” kavramıyla aynı mental hesapta tutulur. Toplam beş adet senaryo grubu hazırlanmıştır ve bu senaryo gruplarının içinde toplam oniki adet senaryo bulunmaktadır. Oniki senaryonun sekizinin bulguları beklenen sonuçları destekler niteliktedir.

___

  • [1] Fama, E. (1970). Effıcient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work. Journal of Finance, 25(2), 383-417.
  • [2] Barberis, N. & Thaler, R. (2003). A Survey of Behavioral Finance. (Eds.; Constantinides, G.M.; Harris, M. & Stulz, R.) Handbook of the Economics of Finance. Elsevier Science B.V. 1052-1121.
  • [3] Kahneman, D. & Tversky, A. (1979). Prospect Theory: An Analysis of Decision Under Risk. Econometrica, 47(2), 263-291.
  • [4] Von Neuman, J. & Morgenstern, O. (1944). Theory of Games and Economic Behavior. Princeton, NJ: Princeton University Press.
  • [5] Copeland, T.E. & Weston, J.F. (1992). Financial Theory and Corporate Policy. 3rd Ed. California: Addison-Wesley Publishing Company.
  • [6] Tversky, A. (1972). Elimination by Aspects: A Theory of Choice. Psychological Review, 79(4), 281-299.
  • [7] Kahneman, D. & Riepe, M.W. (1998). Aspects of Investor Psychology. Journal of Portfolio Management, 24(4), 52- 65.
  • [8] Kahneman, D. & Tversky, A. (1984). Choices, Values and Frames. American Psychologist, 39(4), 341-350.
  • [9] Tversky, A. & Kahneman, D. (1991). Loss Aversion and Riskless Choice: A Reference Dependent Model. Quarterly Journal of Economics, 106(4), 1039-1061.
  • [10] Thaler, R. H. (1999). Mental Accounting Matters. Journal of Behavioral Decision Making, 12(3), 183-206.
  • [11] Döm, S. (2003). Yatrırımcı Psikolojisi. İstanbul: Değişim Yayınları.
  • [12] Sullivan, K. (1997). Corporate Managers’ Risky Behavior: Risk Taking or Avoiding? Journal of Financial and Strategic Decisions, 10(3), 63-74.