12066

TÜRK TÜKETİCİLERİNİN BAKIŞ AÇISIYLA İŞLETMELERİN KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK FAALİYETLERİ

Günümüzde, işletmelerin sadece ekonomik sorumluluklar doğrultusunda faaliyet göstermelerinin ötesinde, içinde yer aldıkları toplumun yasal ve etik kuralları çerçevesinde topluma yararlı davranışlarda bulunmaları ve paydaşlarına yönelik hayırseverlik sorumluluklarını da gerçekleştirmeleri beklenen bir olgu haline gelmiştir. Kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) kavramı iş dünyasında önemi artan bir kavram olarak karşımıza çıkmakta ve işletmeler sosyal sorumluluk faaliyetlerine önem vermektedirler. Bu araştırma, Türk tüketicilerinin KSS kavramı hakkındaki bilgi seviyelerini, işletmelerin sosyal sorumlu faaliyetlerine yönelik tutum ve davranışlarını anlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, Türk tüketicilerinin ürün satın alırken KSS faaliyetlerinde bulunan işletmelerin ürünlerine öncelik tanımadığı belirlenmiş, fiyat ve kalite benzerliği olsa dahi bu işletmelere güvenmeleri ve destekte bulunulan alana önem vermeleri gerektiği belirtilmiştir. Bu bulgular doğrultusunda Türk tüketicilerinin tutum ve davranış ayrılığı göstermediği de gözlemlenmektedir. İşletmelerin KSS faaliyetleriyle elde edilmesi beklenen yararların sektörel bazda değişkenlik gösterebileceği de çalışmanın diğer bulguları arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Paydaşlar, Tüketici Ttutum ve Davranışı, Sektörel Farklık, Tutum ve Davranış Ayrılığı

PDF

___

[1] Mohr, L.A., Webb, D. & Haris, K. (2001). Do Consumers Expect Companies to Be Socially Responsible? The Impact of Corporate Social Responsibility on Buying Behavior. Journal of Consumer Affairs, 35(1), 45-72.
[2] Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi (1999). Corporate Social Responsibility. World Business Council for Sustainable Development (WBCSD).
[3] Bayrak, S. (2001). Iş Ahlakı ve Sosyal Sorumluluk. İstanbul: Beta Yayınları.
[4] Friedman, M. (1970). The Social Responsibility of Business Is To Increase Its Profits. The New York Times Magazine, September 13, 122-125.
[5] Carroll, A. (1991). The Pyramid of Corporate Social Responsibility: Toward the Moral Management of Organizational Stakeholders. Business Horizons, 34(4), 210-219.
[6] Carroll, A. (1979). A Three Dimensional Model of Corporate Performance. Academy of Management Review,4(4), 497-505.
[7] Maignan, I. (2001). Consumers’ Perceptions of Corporate Social Responsibilities: A Cross-Cultural Comparison. Journal of Business Ethics, 30(1), 57-72.
[8] Martin, R. (2002). The Virtue Matrix: Calculating the Return on Corporate Responsibility. Harvard Business Review, 80(3), 68-75.
[9] Clarkson, M.B.E. (1995). A Stakeholder Framework for Analyzing and Evaluating Corporate Social Performance. Academy of Management Review, 20(1), 92-117.
[10] Nalbant, E. (2005). İşletmelerde Sosyal Sorumluluk ve İş Ahlakı. Yönetim ve Ekonomi, 12(1), 193-201.
[11] Freeman, R.E. (1984). Strategic Management: A Stakeholder Approach. Boston MA: Pitman Publishing.
[12] Torlak, Ö. (2001). Pazarlama Ahlakı: Sosyal Sorumluluklar Ekseninde Pazarlama Kararları ve Tüketici Davranışlarının Analizi. İstanbul: Beta Basın Yayım Dağıtım A.Ş.
[13] Brown, T.J. & Dacin, P. (1997). The Company and the Product: Corporate Associations and Consumer Product Responses. Journal of Marketing, 61(1), 68-84.
[14] Bayraktaroğlu, G.; İlter, B. & Tanyeri, M. (2009). Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Pazaralamada Yeni Bir Paradigmaya Doğru. İstanbul: Literatür Yayınları.
[15] Sen, S. & Bhattacharya C.B. (2001). Does Doing Good Always Lead to Doing Better? Consumer Reactions to Corporate Social Responsibility. Journal of Marketing Research, 38(2), 225-243.
[16] Mohr, L.A. & Webb D. (2005). The Effects of Corporate Social Responsibility and Price on Consumer Responses. Journal of Consumer Affairs, 39(1), 121-147.
[17] Yozgat, U. & Deniz, B.R. (2008). Kurumsal Sosyal Sorumluluk Faaliyetleri Amaç-Algı Farklılıkları Analizi. 13. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiriler Kitabı, Nevşehir, 142-150.
[18] Argüden, Y. (2004). Kurumsal Sosyal Sorumluluk. Kal-Der Forum, 4(13), 5-7.
[19] Smith, C. (1994). The New Corporate Philanthropy. HarvardBusiness Review, 72(3), 105-116.
[20] Hoeffler, S. & Keller K. (2002). Building Brand Equity Through Corporate Societal Marketing. Journal of Public Policy & Marketing, 21(1), 78-89.
[21] Bhattacharya, C.B. & Sen S. (2004). Doing Better at Doing Good: When, Why, and How Consumers Respond to Corporate Social Initiatives. California Management Review, 47(1), 9-24.
[22] Aqueveque, C. (2005). Signaling Corporate Values: Consumers' Suspicious Minds. Corporate Governance, 5(3), 70-81.
[23] Bhattacharya, C. B. & Sen S. (2003). Consumer-Company Identification: A Framework for Understanding Consumers' Relationships with Companies. Journal of Marketing, 67(2), 76-88.
[24] Hill & Knowlton / Harris Interactive Poll. (2001). (http://www.bsr.org). [09.04.2009]
[25] Cone Corporate Citizenship Study. (2002). (http://www.coneinc.com). [10.02.2009]
[26] Creyer, E. & Ross W. (1997). The Influence of Firm Behavior on Purchase Intention: Do Consumers ReallyCare About Business Ethics? Journal of Consumer Marketing, 14(6), 421-432.
[27] Ellen , P., Mohr, L. & Webb, D. (2000). Charitable Programs and the Retailer: Do They Mix? Journal of Retailing, 76(3), 393-406.
[28] Cone Corporate Responsibility Report (2008), (http://www.coneinc.com/cone2008crreport). [10.03.2009]
[29] Strahilevitz, M. & Myers, J.G. (1998). Donations to Charity as Purchase Incentives: How Well They Work May Depend on What You are Trying to Sell. Journal of Consumer Research, 24(4), 434-446.
[30] Bayraktaroğlu, G. & Özgen, Ö. (2008) Sosyal Sorumluluk Konusunda Tüketicilerin Beklentileri: Analitik Hiyerarşi Süreci Yöntemi ile Önceliklerin Belirlenmesi. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 321-341.
[31] Carrigan, M. & Attalla, A. (2001). The Myth of Ethical Consumer - Do Ethics Matter in Purchase Behaviour? Journal of Consumer Marketing, 18(7), 560-577.
[32] Gupta, S. & Pirsch, J. (2006). The Company-Cause- Customer Fit Decision in Cause-Related Marketing. Journal of Consumer Marketing, 23(6), 314-326.
[33] Roberts, J. (1996). Will the Real Socially Responsible Consumer Please Step Forward? Business Horizons, 39(1), 79-83.
[34] Atakan, M.G.S. & Arslaner, S.R. (2005). An Empirical Study on the Consumers’ Support of Socially Responsible Businesses: The Evaluation of Turkish Consumers. Proceedings of the 34th European Marketing Academy (EMAC) Conference- Rejuvenating Marketing: Contamination, Innovation, Integration, (Proceedings CD), 24-27 May, Bocconi University, Milan, Italy, 1-6.
[35] Boulstridge, E. & Carrigan, M. (2000). Do Consumers Really Care About Corporate Responsibility? Highlighting the Attitude- Behavior Gap. Journal of Communication Management, 4(4), 355-368.
[36] Berger I.E.; Cunningham, P.H. & Kozinets, R.V. (1999). Consumer Persuasion Through Cause-Related Advertising. Advances in Consumer Research, 26(1), 491-497.
[37] GlobeScan Corporate Social Responsibility Monitor. (2008). (http://www.globescan.com/csrm_overview.htm). [10.03.2009]
[38] Greenbaum, T.L. (1993). The Practical Handbook and Guide to Focus Group Research. Lexington, MA: Lexington Books.
[39] Morgan, D.L. (1988). Focus Groups as Qualitative Research —Qualitative Research Methods. California: Sage Publications.
[40] Krueger, R.A. (1994). Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research. Second Edition. Thousand Oaks, CA: Sage.