COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİNİN İLK VE ORTAÖĞRETİM COĞRAFYA DERSLERİNDE BİR ÖĞRETİM ARACI OLARAK KULLANILMASI: ÖNEM, İLKE VE METOTLAR

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) coğrafya bilimine araştırma ve eğitim alanında büyük yenilikler kazandırmıştır. CBS, öğretmen ve öğrenciler açısından taşımış olduğu büyük pedagojik avantajları nedeniyle, özellikle son on yıldır pek çok ülkenin ilk ve ortaöğretim coğrafya derslerinde kullanılmaktadır. Öğrencilerin bir yandan anlatılan coğrafi konuları aktif olarak öğrenmeleri, diğer yandan da çok yönlü becerilerini geliştirmelerine imkan tanıyan CBS, bir eğitim aracı olarak Türkiye’de yeterince tanınmamakta ve bu sistemden etkin olarak istifade edilmemektedir. Türkiye’de coğrafya öğretiminin öğrenci merkezli ve beceri geliştirmeye dayalı bir yapıya kavuşturulmasında CBS’den büyük fayda sağlanılabilir. Bu çalışmada; CBS’nin coğrafya öğretimi açısından önemi, ilk ve ortaöğretim coğrafya öğretiminde bir araç olarak nasıl kullanılması gerektiği gibi konulara açıklık getirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS), Coğrafya Öğretimi, İlk ve Ortaöğretim, Türkiye

PDF

___

[1] Zhou, Y.; Smith, B.W. & Spinelli, G. (1999). Impacts of Increased Student Career Orientation on American College Geography Programmes. Journal of Geography in Higher Education, 23(2), pp. 157-165.
[2] Birkin, M.; Clarke, G.; Clarke, M. & Wilson, A. (1996). Intelligent GIS: Location Decisions and Strategic Planning. Cambridge: Geolnformation International.
[3] Beddingfield, K.T.; Bennefield, R.M.; Chetwynd, J.; Ito, T. M.; Pollack, K. & Wright, A.R. (1995). 20 hot job tracts. U. S. News and World Report, 30 October, 98-108.
[4] Cook, W.J.; Collins, S.; Fiynn, M.K.; Guttman, M.; Cohen, W. & Budiansky, S. (1994). 25 breakthroughs that are changing the way we live and work. U.S.News and World Report, 2 May, 46-60.
[5] Demirci, A. & Karakuyu, M. (2004). Afet Yönetiminde Coğrafi Bilgi Teknolojilerinin Rolü. Doğu Coğrafya Dergisi, 9(12), 67-100.
[6] Yomralıoğlu, T. (2002). GIS Activities in Turkey. Proceedings of International Symposium on GIS, İstanbul, Turkey, 834-840.
[7] Johansson, T. (2003). GIS in Teacher Education- Facilitating GIS Applications in Secondary School Geography, ScanGIS'2003 On-line Papers, 285-293, (http://www.scangis.org/scangis2003/papers/20.pdf). [24.02.2005].
[8] Lemberg, D. & Stoltman, J.P. (2001). Geography Teaching and the New Technologies: Opportunities and Challenges. Journal of Education, 181(3), 63-76.
[9] Demirci, A. (2004). Türkiye ve ABD’de Ortaöğretim Coğrafya Öğretim Sisteminin Müfredatlar, Metotlar ve Kullanılan Araç-Gereçler Açısından Değerlendirilmesi. Basılmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
[10] Doğanay, H. & Zaman, S. (2002). Ortaöğretim Coğrafya Eğitiminde Hedefler-Stratejiler ve Amaçlar. Doğu Coğrafya Dergisi, 7(8), 7-25.
[11] Akbıyık, M.; Özbakan, F. & Çalışkan, V. (2002). Türk Coğrafya Kurumu Öğretmen Komisyonu Raporu. Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı, Gazi Üniversitesi, Ankara, 68-73.
[12] Özçağlar, A. (2002). Araştırmacı Coğrafyacı Kimliği, Mesleki Unvan Kullanımı ve İstihdam Sorunları. Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı, Gazi Üniversitesi Ankara, 379-385.
[13] Biricik, A.S.; Balcı, A.; Elmastaş, N. & Polat, S. (2002). İlk ve Ortaöğretim Kurumlannda Okutulan Coğrafya Ders Kitapları Üzerine Bazı Düşünceler. Türk Coğrafya Kurumu Coğrafya Kurultayı Bildiriler, Gazi Üniversitesi, Ankara, 18-28.
[14] Doğanay, H. (1993). Coğrajya’da Metodoloji. Ankara: M.E.B. Yay. Öğretmen Kitapları Dizisi 187.
[15] Steve, W. & Joseph, J.K. (2002). Fits, Starts, and Headway: The Implementation of Geographic Information Systems Technology and Methods in Beginning and Advanced High School Geography Courses. Rocky Mountain Mapping Çenter. (http://rockyweb.cr.usgs.gov/pubIic/outreach/head- way.html). [05.12.2004],
[16] Lloyd, W.J. (2001). Integrating GIS into the Undergraduate Leaming Environment. Journal of Geography, 100(5), 158- 163.
[17] Joseph, J.K. (2000). The Implementation and Effectiveness of Geographic Information Systems, Technology and Methods in Secondary Education. Ph.D. Dissertation, University of Colorado, USA, (http://rockyweb.cr.usgs. gov-/public/outreach/articles/chapa.pdf), [14.03.2005].
[18] Benhart, J. (2000). An Approach to Teaching Applies GIS: Implementation for Local Organizations. Journal of Geography, 99(6), 245-252.
[19] White, K.L. & Simms, M. (1993). Geographic Information Systems as an Educational Tool. Journal of Geography, 92(2), 80-85.
[20] Walsh, S.J. (1992). Spatial Education and Integrated Hands-on Training: Essential Foundations of GIS Instruction. Journal of Geography, 91(2), 54-61.
[21] Sui, D.Z. (1995). A Pedagogic Framework to Link GIS to the Intellectual Core of Geography. Journal of Geography 94(6), 578-591.
[22] Chen, X.M. (1998). Integrating GIS Education with Training: A Project-Oriented Approach. Journal of Geography, 97(6), 261-268.
[23] King, G.Q. (1991). Geography and GIS Technology, Journal of Geography, 90(1), pp. 66-72.
[24] Palladino, S. (1994). A Role for Geographic Information Systems in the Secondary Schools: An Assessment of the Current Status and Future Possibilities. Unpublished Master Thesis, University of Califomia, Santa Barbara, Master of Arts, Geography, (http://www.ncgia.ucsb.edu/~spalladi/thesis/title.html), [10.02.2005],
[25] Lyn, M.; Palmer, A.M. & Voigt, C.L. (2003). Mapping Our World; GIS Lessonsfor Educators. California: ESRİ.
[26] Demirci, A. (2004). İlk ve Ortaöğretim Coğrafya Eğitimi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri: Fiziki Coğrafya (Deprem ve Volkanlar) Konusu İle İlgili CBS Tabanlı Örnek Bir Ders Uygulaması. III. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, Fatih Üniversitesi Yayınları 19, 171-182.
[27] ESRİ (2005). Environmental Systems Research Institute. (http://www.esri.com/industries/kl2/education/ voyager.html). [11.03.2005].