BİREY VE ORGANİZASYON UYUMU VE ÇALIŞANLARIN İŞ TUTUMLARINA ETKİSİ

Bu çalışma, örgütsel davranış alanında birey ve organizasyon arasında uyum düzeyinin saptanabilmesi için O’Reilly, Chatman ve Caldıvell’in (1991) [1] geliştirdiği ve “Örgüt Kültürü Profili” (OCP) olarak adlandırılan ölçme aracının ülkemiz iş dünyası koşullarındaki uygulanabilirlik derecesini belirlemek için planlanmıştır.. Bu nedenle, özgün ölçme aracında yer alan ve bireysel ve örgütsel değerlere ilişkin 54 maddeye, yapılan bir pilot çalışma sonuçlarından yararlanılarak Türk iş dünyasının niteliklerini yansıtabilecek 10 madde daha eklenmiştir. Böylelikle, toplam 64 değer- yargısının İstanbul'daki 2 yerel yönetim kuruluşu çalışanları (N = 137) tarafından hem bireysel ve hem de çalıştıkları kuruluşlar açısından ne ölçüde önem taşıdığını belirlemeleri istenmiştir. Ayrıca, saptanan birey-organizasyon uyum düzeyi (B-0 uyumu) ile iş tatmini arasındaki ilişki de incelenmiştir. Çalışma sonuçları, istatistiksel açıdan öncelikle bu ölçme aracının ülkemizde de kullanılabileceğini göstermiştir. Ayrıca, işletmelerin kültürel profillerinin tanımlanmasında olduğu kadar eleman seçiminde de kullanılabilecek bir ölçme aracı olması da önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Birey-Organizasyon Uyumu, Örgüt Kültürü, Q-Sort Tekniği, İş Tatmini

PDF

___

[1] O'Reilly , C.A., Chatman, J. & Caldwell, D.F. (1991). People of organizational culture: A profile comparison approach to assessing person-organization fit. Academy of Management Journal, 34, 487-516.
[2] Lewin, K. (1963). Field Theory in Social Sciences. New York: Tavistock Publications Ltd.
[3] Sekiguchi, T. (2004). Person-organization fit and person-job fit in employee selection: A review of the literatüre. Osaka Keidai Ronshu, 54(6), 179-196. (http://www.osaka-ue.ac.jp/zemi/sekiguchi/papers/ keidai0303.pdf). [10.12.2004],
[4] Caldwell, D.F. & O’Reilly, C.A. (1990). Measuring person-job fit with a profile comparison process. Journal of Applied Psychology, 75, 548-657.
[5] Cable, D. & Judge, T. A. (1997). Interviewers'perceptions of person-organization fit and organizational selection decisions. Journal of Applied Psychology, 82, 562-577.
[6] Kristof, A. L. (1996). Person-organization fit: An integrative review of its conceptualizations, measurement, and implications. Personnel Psychology, 49, 1-49.
[7] Chatman, J. (1989). Improving interactional organizational research: A model of person-organization fit. Academy of Management Review, 14, 333-349.
[8] Chatman, J. (1991). Matching people and organizations: Selection and socialization in public accounting firms. Administrative Science Quarterly, 36, 459-484.
[9] Schein, E.H. (1992). Organizational Culture and Leadership. 2nd Ed. San Francisco: Jossey-Bass Business and Management Series.
[10] Vancouver, J.B.; Millsap, R.E. & Peters, P.A. (1994). A multilevel analysis of organizational goal congruence. Journal of Applied Psychology, 79, 666-679.
[11] Cable, D.M. & Judge, T. A. (1994). Pay preferences and job search decisions: A person-organization fit perspective. Personnel Psychology, 47, 317-348.
[12] Turban, D.B. & Keon, T.L. (1993). Organizational attractiveness: An interactionist perspective. Journal of Applied Psychology, 78, 184-193.
[13] Bowen, D.E., Ledford, G.E. & Nathan, B.R. (1991). Hiring for the organization, not the job. Academy of Management Executive, 5, 35-51.
[14] Hofstede, G.; Neuijen, B.; Ohayv, D.D. & Sanders, G. (1990). Measuring organizational cultures: A qualitative and quantitative study across twenty cases. Administrative Science Quarterly, 35, 286-316.
[15] Finegan, J. E. (2000). The impact of personal and organizational values on organizational commitment. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 73(2), 149-170.
[16] Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: Free Press.
[17] Quinn, R.E. (1991). Beyond Rational Management. San Francisco: Jossey-Bass.
[18] Tepeci, M. & Bartlett, A.L.B. (2000). The Hospitality industry culture profile: a measure of individual values, organizational culture, and person-organization fit as predictors of job satisfaction and behavioral intentions. International Journal of Hospitality Management, 21(2), 151-170.
[19] Sarros, J.C.; Gray, C.H. & Densten, L.L. (2001). Aim- Monash University Leadership Report. (www.aim.com.au/research/AIM_abls_report.pdf). [06.03.2005].
[20] Chatman, J.A. & Jehn, K.A. (1994). Assessing the relationship between industry characteristics and organizational culture: How different can you be?. Academy of Management Journal, 37, 522-553.
[21] Vanderberghe, C. (1999). Organizational culture, person- culture fit, and turnover: A replication in the health çare industry. Journal of organizational behavior, 20(2), 175- 185.
[22] Judge, T.A. & Bretz, R.D. (1992). Effects of work values on job choice decisions. Journal of Applied Psychology, 77, 261-271.
[23] Kirsh, B. (2000). Organizational culture, climate and person-environment fit: Relationships with employment outcomes for mental health consumers. Work, 14, 109- 122.
[24] Block, J. (1978). The Q-sort method in personality assessment and psychiatric research. Palo Alto, CA: Consulting Psychologist Press.
[25] Chow, C.W.; Harrison, G.L.; McKinnon, J.L. & Wu, A. (2001).Organizational Culture association with affective commitment, job satisfaction, propensity to remain, and information sharing in Chinese cultural context. San Diego University. IVorking Paper Series. Publication No: 111. (www.sdsu.edu/ciber). [12.05.2005].
[26] Cable, D. & Judge, T.A. (1996). Person-organization fit, job choice decisions, and organizational entry. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 67 (3), 294-311.
[27] Hair, J.F.; Anderson, R.E.; Tahtam, R.I. & Black, W.C. (1998). Multıvariate Data Analysis. 5th Ed. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
[28] Sargut, S.A. (2001). Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim. Gen.2.Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.