Suriye İç Savaşının Kilometre Taşları: Hâlid Halîfe’nin lâ Sekâkîne fî Matâbihi Hâzihi’l-Medîne Romanı

2010 yılının sonlarında başlayan Arap baharı; Tunus, Mısır ve Libya’nın ardından çok kısa bir süre içerisinde Suriye’ye sıçramıştır. Toplumsal halk hareketleri şeklinde başlayan bu ayaklanmalar, diğer Ortadoğu ülkelerinin aksine Suriye’de kelimenin tam anlamıyla pek çok grubun katıldığı kanlı bir iç savaşa dönüşmüştür. Yüzbinlerce insanın ölmesine, milyonlarcasının yaralanmasına ve bir o kadarının da ülke içinde ve ülke dışına göç etmesine yol açan bu iç savaşın, sadece Suriye’nin Der‘a kentinde rejim aleyhtarı yazı yazan gençlerin tutuklanmasına veya 2011 Suriye’sinin içinde bulunduğu olumsuz koşullara bağlamak yeterli değildir. Bu noktada Suriye’deki toplumsal halk ayaklanmasına yakından bakıldığında söz konusu ayaklanmanın arka planında Baas rejiminin yarım asırdan beri uyguladığı sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel ve hukuki antidemokratik uygulamaları olduğu görülmektedir. Suriye iç savaşının arka planını merak edip hakkında edebi çalışmalar kaleme alanlardan biri de Suriyeli roman yazarı, Halid Halîfe’dir. Bu anlamda Lâ sekâkîne fî matâbihi hâzihi’l-medîne adlı romanını kaleme alan Halîfe, bu romanında Suriye iç savaşının arka planı olarak değerlendirdiği düşünülen Baas rejiminin 1963-2005 yılları arasındaki yarım asra varan olağanüstü hal uygulaması, Hama katliamı, anti demokratik uygulamalar, gelir dağılımındaki adaletsizlik ve benzeri olumsuz icraatlarına değinmiştir. Bu makalede tümden gelim yolu takip edilerek öncelikle tüm Ortadoğu ülkelerinde etkisi güçlü bir şekilde hissedilen Arap baharı sürecine ve Arap baharının önemli halkalarından biri olan Suriye iç savaşına değinilmiş akabinde de yazarın romanıyla Suriye iç savaşının tarihsel arka planına inilmeye çalışılmıştır.     

The Issue ‘Husn-Qubh’ as An Example of Sunnification in the Classical Period of Hanafi Jurisprudance

Arab spring starting in late 2010; Tunisia, Egypt and Libya after a very short period of time has spread to Syria. These riots, which started in the form of social popular movements, turned into a bloody civil war in Syria, literally many groups, in contrast to other Middle Eastern countries. It is not enough to link this civil war, which led to the death of hundreds of thousands of people, millions of people injured, and so much that they migrated from inside and outside the country, to the detention of young people against the regime in the city of Der'a, Syria or to the negative conditions of Syria in 2011. . A closer look at the social uprising in Syria reveals that the Baathist regime has been misguided for a half century of social, political, economic, cultural and legal misconceptions. Syrian writer Khalid Khalifa, who wanted to shed light on the background of this civil war in Syria and wrote his novel Lâ sekâkîne fî matâbihi hâzihi'l-medîne in this context, the half-century practice of the Baath regime, which was considered as the background of the Syrian civil war, between the years 1963-2005, Hama massacre, anti-democratic practices, sectarian-based administration. , injustice in the distribution of income and similar negative actions. In this article, following the developmental path, it is mentioned firstly the process of Arab Spring, which is strongly influenced in all Middle Eastern countries, and the Syrian civil war which is one of the important links of the Arab Spring.

___

  • Abdüsselam Haydar, Ramazan. “Sevrâtu’r-rabî‘i’l-Arabî ve mustakbelü’n-nizâmi’s-siyâsi’l-Arabî”. Mecelletü’l-Câmi‘ati’l-Esmeriyye, 24 (Ocak 2018).
  • Altundeğer, Nurettin - Yılmaz, M. Ertuğrul. “İç Savaştan Bölgesel İstikrarsızlığa: Suriye Krizinin Türkiye’ye Faturası”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 21/1 (Mart 2016).
  • Arslan, Adnan. “Bir Devrimin Fetal Ölümüne İlişkin Otopsi Raporu: Mehâ Hasen’in Umti Sabâhan Eyyetuhe’l-Harb Romanı”. Jasss, 70 (Sonbahar I 2018): 531-545.
  • Ataman, Muhittin. “Suriye’de İktidar Mücadelesi: Baas Rejimi, Toplumsal Talepler ve Uluslararası Toplum”. Seta, 2012. Rapor No: 6. http://file.setav.org/Files/Pdf/20121126132435_seta-suriye_de_iktidar_mucadelesi.pdf.
  • Bevvâbe. “Lâ sekâkîne fî matâbihi hâzihi’l-medîne dımne efdali rivâyâtin müterceme”. Erişim: 10 Ekim 2018. https://www.albawabhnews.com/2304791.
  • Canyurt, Dilek. Çok Katmanlı Toplumlarda Demokrasi: Suriye Örneği. Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, 2018.
  • Christopher, S. Chivvis - Martini, Jeffrey. Libya be‘de’l-Kaddâfî ‘iberun ve tede‘iyâtün li’l-müstakbel, Boston: Rand Corporatıon, 2014.
  • Doğan, Gürkan - Duran, Bülent. “Arap Baharı ve Libya: Tarihsel Süreç ve Demokratikleşme Kavramı Çerçevesinde Bir Değerlendirme”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15 (Haziran 2012).
  • Fevvâz Yusuf Cebr, Zâfir. Eseru sevre samseti ve ‘işrîne yenâyir kânûn Sânî el-Mısriyye ‘alâ kadîyyeti’l-Filistıniyye. Yüksek Lisans Tezi, en-Necâhu’l-Vatânî Üniversitesi, 2013. Halîfe, Hâlid. Lâ sekâkîne fî matâbihi hâzihi’l-medîne. Beyrut: Dâru’l-Âdâb, 2013.
  • Hivâru’l-Mutemeden. “Rivâye Hâlid Halîfe - Lâ sekâkîne fî matâbihi hâzîhi’l-medîne- rivâyetü’l-haybeti ve’l-‘âr”. Erişim: 10 Kasım 2018. http://www.m.ahewar.org/s.asp?aid=408513&r=0.
  • Hüseyin, Dâriyâ. Men huve Nureddin el-Atâsî?. Erişim: 24 Kasım 2018. http://sdusyria.org/?p=18645.
  • Îmân, Bin Kaddûr. el-Vechu’l-aher li’l-‘avleme “er-rabî‘u’l-‘arabî inmûzecen”. Yüksek Lisans Tezi, Ebû Bekir Belkayed Üniversitesi, 2014.
  • Kışlakçı, Turan. Arap Dünyası Hangi Romanları Okuyor. Erişim: 9 Ekim 2018. http://turankislakci.com/tr/arap-dunyasi-hangi-romanlari-okuyor/227.
  • Kocak, Konur Alp. “Mısır: Demokratikleşme Yolunda İki Adım İleri Bir Adım Geri”. Yasama Dergisi 8/23 (Ocak 2013): 5-53.
  • Koşar, Orçun. Suriye İç Savaşı’nda Türkiye’nin Kazanımları ve Kaybedimleri. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2017.
  • Mevk‘ Alî el-Atâsî. er-Reîsu’s-Sûrî Doktor Ahmed Nureddin b. Muhammed Ali b. Fuâd b. Ahmed b. Muhammed Saîd el-Atâsî. Erişim: 24 Kasım 2018.
  • http://www.alatassi.net/view.php?action=article&id=56.
  • Ortadoğu Araştırmaları Merkezi. “Cisru’ş-Şuğur ve Hama Katliamları: Suriye Rejimi Ne Yapmak İstiyor”. Erişim: 9 Ekim 2018. http://orsam.org.tr/tr/cisr-el-sukur-ve-hama-katliamlari-suriye-rejimi-ne-yapmak-istiyor/.
  • Özkoç, Özge. Suriye Baas Partisi: Kökenleri, Dönüşümü, İzlediği İç ve Dış Politika (1943-1991). Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2007.
  • Sandıklı, Atilla - Semin, Ali. “Bütün Boyutlarıyla Suriye Krizi ve Türkiye”. Bilgesam 2012. http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-227-2014090440butun-boyutlariyla-suriye-krizi-ve-turkiye.pdf.
  • Telci, İsmail Numan. Mısır: Devrim ve Karşı Devrim, İstanbul: Seta Kitapları, 2017.
  • Uzun, Hakan. Suriye İç Savaşı Aktörlerinin Ağ Bağ Teorisi Yöntemiyle İncelenmesi. Ankasam İşlevsel Çalışmalar, 2016. https://slidex.tips/download/surye-savai-aktrlernn-a-ba-teors-yntemyle-ncelenmes.
  • Wikipedia. “Medîhu’l-kerâhiyye”. Erişim: 10 Ekim 2018. https://ar.wikipedia.org/wiki/مديح_الكراهية.
  • Wikipedia. “Hâlid Halîfe”. Erişim: 10 Ekim 2018. https://ar.wikipedia.org/wiki/خالد_خليفة.
  • Yılmaz Şahin, Türel. “Suriye’de Baas Yönetimi”. Mülkiye Dergisi 35/272 (2011)
  • Yılmaz, Muzaffer Ercan. “Kaddâfî Sonrası Libya’da Siyasi Dönüşüm”. Akademik Ortadoğu Dergisi 7/1 (2012).