Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Etik Konusunda Tutumları: Kütahya Araştırması

Meslek mensuplarının etik değerlere bağlılığı hem verilen hizmetin kalitesini hem de mesleğin itibarını artırır. Bu kapsamda Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği de muhasebe meslek mensuplarının uyacakları etik ilkeleri düzenlemiştir. Bu çalışmada söz konusu düzenleme doğrultusunda, Yalçın (2011) tarafından hazırlanan anket formu Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Muhasebe Bölümü öğrencilerine uygulanmıştır. Çalışmada betimsel istatistik ve gruplar arasındaki farkları tespit amacıyla bağımsız gruplar t testleri ile tek yönlü anova testleri uygulanmıştır. Katılımcıların önemli ölçüde mezuniyet sonrası mesleki stajını başlatmayı düşündüğü, muhasebe meslek mensubu olmanın zor olmasına rağmen bunu istedikleri ve gelecekte ruhsat sahibi olarak kendi işyerinde çalışmayı tercih ettikleri görülmektedir. Bu konudaki ifadelere ticaret lisesi mezunları daha yüksek oranlarda katılım göstermişlerdir. Etik değerler doğrultusunda hazırlanan ifadelere genelde katılım yönünde tutum belirtilmiştir. Bununla birlikte ticaret lisesi mezunlarının etik değerler konusunda daha bilinçli oldukları ve öğrencilerin eğitim aşamaları ilerledikçe etik bilinçlerinin arttığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Etik, Muhasebe Meslek Etiği, Tutum, Eğitim, TÜRMOB

PDF

___

Akbaş, Halil, Emre - Özsözgün, Çalışkan, Arzu - Özarslan, Emel (2009), “Muhasebe Mesleğinde Etik Algısı ve Etik Dışı Davranışlarla İlişkisi: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme”, Öneri, Cilt 8, Sayı 32, Temmuz, ss. 175-184.
Akdoğan, Habib (2003), Muhasebe Meslek Etiğinin Kamunun Aydınlatılmasındaki Önemine Meslek Mensuplarının Yaklaşımları, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 1470, Eskişehir.
Akdoğan, Habib (2005), “Muhasebe Meslek Etiğinde Teolojik ve Deontolojik Yaklaşımların Karşılaştırılması”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, ss. 295-300.
Alpar, Reha (2003), Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Yöntemlere Giriş I, Nobel, Ankara.
Arslan, Hasan – Gökoğlan, Kadir – Bulut, Mustafa (2018), “Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Muhasebe Meslek Etiği Algıları Üzerine Bir Araştırma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 17, Sayı 65, ss.278-294.
Ay, Ünal (2003), İşletmelerde Etik ve Sosyal Sorumluluk, Nobel Kitabevi, Adana.
Aydın, Pehlivan, İnayet (2002), Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, Pegem Yayıncılık, İstanbul.
Aymankuy, Yusuf - Sarıoğlan, Mehmet (2005), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiğine Yaklaşımları ve Balıkesir İl Merkezinde Bir Uygulama”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 8, Sayı 14, ss. 23-45.
Badiou, Alain - (Çev: Birkan, Tuncay) (2004), Etik, Kötülük Kavrayışı Üzerine Bir Deneme, Metis Yayınları, İstanbul.
Ceylan, Pınar – Terzi, Serkan (2016). “Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Meslek Etiği Algılamalarının İncelenmesi: Çankırı Karatekin Üniversitesi Örneği”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı 13, ss. 312-327.
Daştan, Abdulkerim (2009), “Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, Cilt 26, Sayı 1, ss. 281-311.
Daştan, Abdulkerim – Bayraktar, Yaşar – Bellikli, Uğur (2015), “Muhasebe Mesleğinde Etik İkilem ve Etik Karar Alma Konularında Farkındalık Oluşturma: Trabzon İlinde Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 29, Sayı 1, ss. 63-82.
Dinç, Engin – Tunçer, Mehmet (2015), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Duyarlılıkları ile İlgili Vergi Müfettişlerinin Algılarına Yönelik Bir Araştırma”, International Journal of Economic and Administrative Studies, Yıl 7, Sayı 14, ss. 317-337.
Ertaş, Fatih, Coşkun - Arslan, Coşkun, Mihriban (2009), “Bağımlı ve Bağımsız Muhasebecilerin Meslek Etiği Algılama Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Sayı 27, ss. 23-42.
Fidan, Meral Erol – Şubaşı, Şerife (2014), “Muhasebe Meslek Mensubu Adaylarının Etik Algıları”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 64, ss. 111-129.
Kalaycı, Şeref (edit). vd. (2006), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, İstanbul.
Karabınar, Selahattin - Zülküf Çevik (2014). “Türkiye’deki Zorunlu Muhasebe Meslek Kurallarının Ahlak Yaklaşımları Açısından İncelenmesi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, ss. 29-44.
Kıllı, Mustafa – Türkoğlu, Hasan – Gülmez, Cançağ (2018), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Algısı: Malatya İlinde Bir Araştırma”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, ss. 45-62.
Kısakürek, Mustafa - Alpan, Nesrin (2010), “Muhasebe Meslek Etiği ve Sivas İlinde Bir Uygulama” MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 47, ss. 213-228.
Kurnaz, Niyazi – Gümüş, Yusuf (2010), “Muhasebe Bölümü Öğrencilerinin Muhasebe Mesleği ile İlgili Etik Dışı Davranışlara İlişkin Algı Analizi: Dumlupınar Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 46, ss. 157-174.
Kurt, Ganite - Okan, Pınar - Başer, Furkan (2010), “Muhasebe Meslek Mensubu Olabilecek Öğrencilerin Meslek Etiği Konusundaki Algılama ve Eğilimlerinin Belirlenmesi” Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, ss. 1-20.
Kutlu, Hüseyin, Ali (2008), “Muhasebe Meslek Mensupları ve Çalışanlarının Etik İkilemleri: Kars ve Erzurum İllerinde Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 63, Sayı 2, ss. 144-170.
Özdamar, Kazım (1997), Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi I, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 1001, Fen Fakültesi yayınları, No: 11, Eskişehir.
Peker, Ali Aykut – Özdemir, Şefik – Polat, Yusuf – Karakışla, Enver (2016). “Türkiye’de Muhasebe Eğitimi, Etik Değerler Ve Meslek Etiği Üzerine Literatür Taraması”, International Journal of Human Sciences, Cilt 13, Sayı 1, ss. 869-880.
Selimoğlu, Kardeş, Seval (2006), “Türk Muhasebe Uygulamalarında Etik”, Mali Çözüm, Kasım, Sayı 61, ss. 437-456.
Sözbilir, Naciye (2000), Türkiye’de Muhasebe Uygulamalarında Etiksel Boyutlar, Kocatepe Üniversitesi Yayınları No: 26, Afyon.
Tevrüz, Suna (2007), İş Hayatında Etik, Beta Yayınları, İstanbul.
TÜRMOB (2001), Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Meslek Ahlâk Kuralları ile İlgili Mecburi Meslek Kararı, Resmi Gazete, 18.10.2001, Sayı: 24557.
TÜRMOB (2007), Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirlerin Mesleki Faaliyetlerinde Uyacakları Etik İlkeler Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete, 19.10.2007, Sayı: 26675.
Uyar, Süleyman – Kahveci, Ata – Yetkin, Murat (2015), “Öğrencilerin Muhasebe Meslek Etiği Algısı: ALTSO Meslek Yüksekokulu Örneği”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 2, ss. 237-247.
Yalçın, Selçuk (2011), “Muhasebe Meslek Mensupları ve İşletmelerin Etik Konusunda Tutumları: Türkiye Araştırması”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 52, ss. 47-66.
Yanık, Ahmet – Yıldız, Ferah – Günce, Nurcan (2013),”A Study on the Business Ethics in Accounting and the Perception of Ethics by Professional Candidates”, International Research Journal of Finance and Economics, Sayı 113, ss. 29-40.
Yel, Tülay (2018), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiği Hakkındaki Görüşlerine İlişkin Bolu’da Bir Araştırma”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt18, Sayı 2, ss. 165-184
Yıldız, Fehmi (2002), Muhasebe Mesleğinde Meslek Ahlâkı, Der Yayınları, İstanbul.
Yılmaz, Erdal – Yıldırım, Suat – Bahar, Hüseyin Hüsnü (2015), “Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Mesleki Etik Algısı: Samsun Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı 65, ss. 27-41.
Yücel, Recep – Kartal, Cihat (2014), “Muhasebecilerin Mesleki Uygulamalarındaki Etik Algılarına İlişkin Bir Araştırma”, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, ss. 123-148.