YABANCI YAPTIRIMLAR YOLUYLA TEKNOLOJİ TRANSFERİ: İRLANDA ÖRNEĞİNDEN TÜRKİYE İÇİN DERSLER

Bu çalışmada, teknolojinin yabancı doğrudan yatırımlar (YDY) yoluyla transferi, dünyada en başarılı örneklerden biri olan İrlanda örneğinde incelenmeye çalışılmıştır. Gelişmekte olan ülkeler için daha fazla önem taşıyan YDY, bu ülkeler için etkin bir yabancı teknoloji ithal ve aynı zamanda yerli firmalar için teknoloji yayılımının bir aracı niteliğindedir. Son yıllarda dünyanın en fazla yatırım çeken ülkelerinden biri olan İrlanda bu yatırımlar yoluyla bir taraftan üretim, istihdam ve ihracat gibi makro büyüklüklerini iyileştirirken, diğer taraftan sanayinin teknoloji düzeyini oldukça yükseltmiştir. YDY'nin İrlanda'da araştırma-geliştirme çalışmalarına da önemli ölçüde katkı yaptığı görülmektedir. İrlanda, AB'ye üyelik sürecinde olan Türkiye için YDY ve teknoloji transferi konusunda önemli bir örnek olarak gösterilebilir. Yaklaşık yarım asır önce yabancı sermayeyi ülkeye çekme karan veren Türkiye, aynı kararlılığı uygulamada gösterememiş ve böylece teknoloji düzeyini yükseltme fırsatlarından birini değerlendirememiştir. Türkiye İrlanda'nın yaptığı gibi YDY ve teknoloji transferiyle ilgili uzun vadeli ve değişen koşullara uygun stratejiler belirlemeli ve en önemlisi bunları kararlılık ve ivedilikle uygulamaya geçirmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Teknoloji transferi, yabancı doğrudan yatırımlar, çok uluslu şirketler, araştırma-geliştirme, İrlanda

Yabancı Yaptırımlar Yoluyla Teknoloji Transferi: İrlanda Örneğinden Türkiye için Dersler

Keywords:

-,

PDF

___

BLOSTRÖM, Magnus/KOKKO, Ari (1997), "How Foreign Investment Affects Host Countries," Policy Research Working Paper, No.1745, World Bank.
BUSINESSIRELAND (2003), "Sharp Increase in FDI for Ireland," Winter 2003/2004, VoL16, NoA, ıDA Ireland.
DAMlJAN, Joze P.lKNELL, Mark/MAJCEN, Boris/ROJEC, Matija (2003), "Tecnology Transfer through FOI in Top 10 Transition Countries: How Important are Direct Effects, Horizontal and Vertical Spillovers," Working Paper, NO.17, Institute for Economic Research.
DPT, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler: Dış Ticaret ve Ödemeler Dengesi, Yabancı Sermaye, ftp:/ IftP.dtP.gov.tr/teg/tv.21.xls (erişim tarihi: 01.06.2005).
DTM, 2004, "irlanda'nın Ekonomik Kalkınması," DTM Dış Ticaret Dergisi, Yıl: 9, Sayı: 31, Nisan 2004: 108-134.
EATON, Jonathan/KORTUM, Samuel (1996), "Trade in Ideas: Patenting and Productivity in the OECD," Journal of International Economics 40: 251-278.
GLASS, Amy J.lSAGGI, Kamal (1998), "International Technology Transfer and the Technological Gap," Journal of Development Economies, VoL55: 369.398.
GÖKER, Aykut (2005), "Teknoloji Transferi," http://www.inovasyon.org (erişim tarihi: 10.06.2005).
GÜRAK, Hasan (2003), "Hidden Costs of Technology Transfer," Yapı Kredi Economic Review, June, www.econwpa.wustLedu.8089/eps/setl papers/0309 10309003pdf (erişim tarihi: 05.06.2005).
ıDA IRELAND (2003a), Ireland Knowledge is in our Nature (Dublin: ıDA Ireland).
ıDA IRELAND (2003b), Annual Report 2003 (Dublin: ıDA Ireland).
ıDA IRELAND (2003c), Information (Dublin: ıDA Ireland).
KARACASULU, Nilüfer (2001), "Uluslararası Teknoloji Transfer Süreci ve Yöntemleri," DTM Dış Ticaret Dergisi, Sayı: 20, Ocak 2001, http://www.dtm.gov.tr/ead/DTDERGI/
OCAK2001/transfeLhtm (erişim tarihi: 10.06.2005).
KAYACIKLI, Tamer (2002), ırlanda Deneyimi (istanbul: iTO Yayını, Yayın No: 2002-40).
MEYLER, Aidan (1998), "Technologyand Foreign Direct Investment in Ireland", Trinity Economie Paper Series, Technical Paper, NO.98/10: 1-26.
NAVARETTI, Giorgio B./TARR, David G. (2000), "International Knowledge Flows and Economic Performance: A Review of the Evidence," The World Bank Economic Review, Vo1.14, NO:1, January: 1- 15.
O'CONNOR, T.P. (2001), "Foreign Direct Investment and Indegenous Industry in Ireland: Review of Evidence," Working Paper, 22/01.
OECD (2004), Main Science and Technology Statisties, 2004/1 (Paris).
SAGGI, Kamal (2002), "Trade, Foreign Direct Investment and International Technology Transfer: A Survey," The World Bank Research Observer, VoL17, No.2, Fall: 191.235.
SEYiDOGLU, Halil (2003), Uluslararasııktisat (istanbul: Güzem Can Yayınlan, 15. Baskı).
TURKISHTIME (2002), "irlanda: Yabancı Sermaye Devrimi," June 2002.5.
UNCTAD (2001), World Investment Report 2001 (New York: United Nations)
UNCTAD (2003), Investment and Technology Policies for Competitiveness: Review of SuccesfuI Country Experiences (New York: United Nations).
UNCTAD (2004), World Investment Report 2004 (New York and Geneva: United Nations), www.unctad.org/distatistics (erişim tarihi: 12.05.2005).