İŞGÖREN YABANCILAŞMASI VE ÖRGÜTSEL SAĞLIK İLİŞKİSİ: BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Son yıllarda örgütsel aktifler arasında insan kaynaklarının önemi artmakta, işgörenlerin daha verimli ve etkin olması için, çalışma ortamının fiziksel ve psikolojik koşullarının tasarımı üzerinde önemle durulmaktadır. İşgören yabancılaşması ve örgütsel sağlık konusu, örgütün fiziksel ve psikolojik sağlık koşullarının birlikte ele alınması gereğini ortaya koymaktadır. Söz konusu gerekliliğe göre, bu araştırmanın sorunsalını, işgören yabancılaşması ile örgütsel sağlık arasında ilişki oluşturmaktadır. Araştırmada, teknolojinin yoğun olarak kullanıldığı bankacılık sektöründe çalışanların yabancılaşma ve örgütsel sağlık algıları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada örgütsel yabancılaşma ve örgütsel sağlık ölçekleri kullanılmış, analizler ölçeklerden elde edilen verilere dayalı olarak yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, aritmetik ortalama ve standart sapma, bağımsız örneklemler için t testi, çok faktörlü varyans analizi (ANOVA), regresyon ve korelasyon analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarından, katılımcıların, yabancılaşma algıları ile örgütsel sağlığı algıları arasında anlamlı ilişkinin olduğu anlaşılmıştır.

İŞGÖREN YABANCILAŞMASI VE ÖRGÜTSEL SAĞLIK İLİŞKİSİ:BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA

Keywords:

-,

___

  • ADLER, P. S./BORYS, B. (1996), “Two Types of Bureaucracy: Enabling and Coercive,” Administrative Science Quaterly, 41: 61-89.
  • BAYRAM, N. (2004), Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi (Bursa: Ezgi Kitabevi).
  • BANAI, M./WEISBERG, J. (2003), “Alienation in the Private and the Public Sectors in Russia,” Scandinavian Journal of Management, 19/3: 359-383
  • BLAUNER, R. (1964), Alienation and Freedom: The Factory Worker and His Industry (Chicago: University of Chicago Press).
  • BOTTOMORE, T. (1991), Marxist Düşünce Sözlüğü (İstanbul: İletişim Yayınları) (Çev. ve derl. M. Tuncay).
  • BROWN, M./HIGGINS, K/PAULSEN, K. (2003), “Adolescent Alienation: What is it and When Can Educators Do About It?,” Intervention in School and Clinic, 39/1: 1-9,
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2002), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık).
  • CHILDERS, J. H. (1981), “Organizational Health-How to Measure a School’s Level of Health and Take Remedial Action,” Journal of Educational Public Relations, 8/2: 4-7.
  • COOPER, C. L./WILLIAMS, S (1994), Creating Healthy Work Organizations (San Francisco: John Wiley & Sons Ltd.).
  • DOĞAN, A./BOZKURT, S. (2006), “İstanbul İlindeki Beş Yıldızlı Otellerin Örgütsel Sağlık Durumlarının Çalışanların Algıları İle Ölçümüne Yönelik Bir Araştırma,” 15. Yönetim ve Organizasyon Kongresi (Erzurum): 111-116
  • FROMM, E. (1996), Sağlıklı Toplum (İstanbul: Payel Yayınevi) (çev. Y. Salman, Z.Tanrısever).
  • GERSON, M. W. (1971), “Alienation in Mass Society: Some Causes and Responses,” CLIFTON, D. Bryant (ed.), Social Problems Today (New York: JB. Lippincut Company).
  • GIBBS, J. (2004), “Preventing The Underlying Causes of School Violence,” Psychological Reports, 84: 137-174.
  • GÜRBÜZ S. (2006), “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Duygusal Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik bir Araştırma,” Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,3/1: 48-75.
  • HAIR, Jr. J/ANDERSON, E. Rolph/ TATHAM, L. Ronald/BLACK, C. William (1998), Multivariate Data Analysis (Prentice-Hall. International Inc.).
  • HAMPDEN, C. (1982), “Turner, Maps of the Mind, Collier Books,” SARGUT, A. Selami (2001), Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim (Ankara: İmge Kitabevi).
  • HILL, G. D., (2003), “Organizational Health: Using An Assessment Tool to Diagnose Internal Conditions and Relationships Before Writing A Prescription,” School Administrator, 60/5:-37-51
  • HOY, W. K./FELDMAN, J. A. (1987), “Organizational Health: The Concept and its Measure,” Journal of Research and Development in Education, 20: 30-37
  • HOY, W. K./ TARTER, J. C./KOTTKAMP, R. B. (1991), Open Schools/Healthy Schools: Measuring Organizational Climate, Newbury Park (Calif: Sage Publications).
  • HUNT, E. K. (1979), “Marx's Theory of Property and Alienation,” PAREL/FLANAGAN (eds..), Theories of Property: Aristotle to the Present (Canada: Wilfred Laurier University Press): 283-319.
  • KANUNGO, R.N. (1992), “Alienation and Empowerment: Some Ethical Imperatives in Business,” Journal of Business Ethics, 5-6: 413-422
  • KORMAN, A. K/WITTIG, Berman, U./LANG, D. (1981), “Career Success and Personal Failure: Alienation Among Professionals and Managers,” Academy of Management Journal, 24: 342-360.
  • LEITHER J. (1985). “Work Alienation in the Textile Industry: Reassessing Blauner,” Work and Occupations, 12: 479-498.
  • LINDLEY, D.A. (1990), “For Teachers of the Alienated: Three Defenses Againist Despair,” English Journal ,79/6: 26-31
  • LUKÁCS, G. (1971), History and Class Consciousness: Studies in Marxist Dialectics (Cambridge (Mass.), The MIT Press) (Çev.: Rodney Livingstone).
  • LYDEN, J. A./KLINGELE, W. E., (2000), “Supervising Organizational Health,” Supervision, 61/12: 3-6.
  • MARX, K. (1975), Early Writings (Harmondsworth: Penguin) (Çev.: R. Livingstone).
  • MARSHAL, G. (1999), Sosyoloji Sözlüğü (Ankara: Bilim Sanat) (Çev.: Osman Akınhay, Derya Kömürcü).
  • MCHUGH, M./ HUMPHREYS, P./MCLVOR, R.; (2003), “Buyer Supplier Relationships and Organizational Health,” Journal of Supply Chain Management, 39/2: 15-25.
  • MILES, M.B. (1969), “Planned Change and Organizational Health: Figure and Ground,” CARVER, F.D./ SERGIOVANNI, T. J. (eds.), Organizations and Human Behavior (New York: McGraw- Hill).
  • MILES, M. B. (1965). “Planned Change and Organizational Health: Figure and Ground,” CARLSON, R. O./ GALLAHER, A./ MILES, M. B./ PELLEGRIN, R. J./ ROGERS, E. M. (der.), Change Processes in the Public Schools, The Center of the Advanced Study of Educational Administration (Oregon).
  • MOSHE B./WEISBERG, J. (2003), “Alienation in State-Owned and Private Companies in Russia,” Scandinavian Journal of Management, 19: 359-383.
  • OLDENQUIST A/ROSNER M. (1991), Alienation, Community and Work (Greenwood Press) içinde
  • DUYGULU, Ethem (1999), “Yabancılaşma Olgusuna Yönelik Karşılaştırmalı Bir İnceleme,” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1/3: 15-25.
  • PAPPENHEIM, F (2000), “Alienation in American Society,” Monthly Review, 52/2: 36-53.
  • RODNEY, C.A/ MANZDUK, D. (1994), “The Alienation of Undergraduate Education Students: A Case Study of A Canadian University,” Journal of Education for Teaching, 20/2:179- 192.
  • ROSENTHOLTZ, S.J. (1985), “Effective Schools: Interpreting the Evidence,” American Journal of Education, 94: 352-388.
  • SARGUT, A. S., (2001), Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim (Ankara: İmge Kitabevi).
  • SEEMAN, M. (1959), “On Meaning of Alienation,” American Sociological Review, 24: 783-791.
  • SEEMAN, M. (1966), “Alienation, Membership and Political Knowledge: A Comparative Study,” Public Opinion Quarterly, 30: 353-367.
  • SEEMAN, M. (1972), “Alienation and Engagement,” CAMPBELL, A./ CONVERSE, P. E. (eds.), The Human Meaning of Social Change (New York: Russell Sage Foundation).
  • SEEMAN, M. (1983), “Alienation Motifs in Contemporary Theorizing:The Hidden Continuty of the Classic Themes,” Social Psychology Quarterly, 46/3: 171-184.
  • SIDORKİN, A.M. (2004), “In the Event of Learning: Alienation and Participative Thinking in Education,” Educational Theory, 54/3:251-262.
  • ŞİMŞEK, M/ Ş. ÇELİK A./AKGEMCİ T./FETTAHLIOĞLU, T. (2006), “Örgütlerde Yabancılaşmanın Yönetimi Araştırması,” Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15: 569- 587.
  • TOLAN, B. (1981), Çağdaş Toplumun Bunalımı Anomi ve Yabancılaşma (Ankara: İTİA. Yayın, No:166).
  • TSUI, K. T./ CHENG, Y. C. (1999), “School Organizational Health and Teacher Commitment: A Contingency Study with Multi-Level Analysis,” Educational Research And Evaluation, 5, 3: 249-268.
  • URAL, A./ KILIÇ, İ. (2006), Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi (Ankara: Detay Yayıncılık).
  • VASIE, L. H./ W. R. LUCAS (2001), “An Assessment of Health and Safety Management within Working Groups in the UK Manufacturing Sector,” Journal of Safety Research, 32: 479 490.
  • WILLIAMSON, I /CULLINGFORD, C. (1998), “Adolescent Alienation: Its Correlates and Conseqences,” Eucational Studies Journal, 24: 267-275.
  • YABLONSKY, L. (2001), Robopaths: People as Machines (Baltimore: Penguin Books) akt: SARGUT, A. Selami, Kültürler Arası Farklılaşma ve Yönetim (Ankara: İmge Kitabevi).