Eleştirel Düşünme ve Okuma alışkanlığı becerilerinin geliştirilmesi İçİn edebiyat halkası: kitap eleştirisi modeli

Bilişsel beceriler yönünden donanımlı, işte ve sosyal yaşamda başarılı bireyler yetiştirmenin önemi her geçen gün artmaktadır. Temel eğitimdenüniversiteye kadar öğretim sürecinin her aşamasında öğrencilerin kendi kendilerine ve grup halinde öğrenme, eleştirel düşünme ve okuma alışkanlığı becerilerinin geliştirilmesi, onların bilinçli bireyler olarak gerçek hayata hazırlanmalarını sağlar. Bunu gerçekleştirmek için öğrencilere, öğretim sürecinin her aşamasında bilişsel beceriler yönünden kendi kendine ve grup olarak araştırmayı,öğrenmeyi ve sorgulamayı; duyuşsal beceriler yönünden ise estetik algılarınıgeliştirmeyi, değer yargılarını doğru kullanmayı öğreten öğrenme ortamlarısağlamak gerekir. Eleştirel düşünme ve okuma alışkanlığı becerilerinin geliştirilmesi için edebi eserlerden yaralanma çok eski bir öğretim yöntemidir.Okullarda sınıf, Türkçe ve edebiyat öğretmenlerinin yürüttüğü kütüphane, kültür ve edebiyat gibi okuma topluluklarının temel amacı budur. Fakat bu topluluklar öğrencilerin yaşam boyu ihtiyaçları olan eleştirel düşünme ve okumabecerileri edindirmek için işlevsel, verimli ve etkili bir okuma ortamı sağlayamamıştır. Son yıllarda sınıf, Türkçe ve edebiyat öğretmenlerinin, kütüphanelerde okuma uzmanlarının ‘edebiyat halkası’ adı altında oluşturdukları 3-5 kişilikküçük ‘okuma grupları’nın öğrencilerin kendi kendine ve grup halinde öğrenme, eleştirel düşünme ve okuma alışkanlığı becerilerini geliştirmede okullardaki geleneksel okuma topluluklarına göre daha etkili ve verimli olduğu görülmüştür. Bu çalışmada, kendi kendine okuma, işbirlikli öğrenme ve eleştirmemodeli olarak ‘edebiyat halkası’nın nasıl oluşturulacağı, öyküleyici ve bilgilendirici edebi metinler üzerinde nasıl yürütüleceği tanıtlamıştır. Bunun için alanyazındaki çalışmalar ve uzmanların uygulama örnekleri incelenerek okullardaöğretmenlere ve kütüphanelerde okuma uzmanlarına bu konuda yönlendiriciöneriler ve uygulama örnekleri sunulmaya çalışılmıştır

The importance of educating people about using good cognitive skills in work and social situations has been increasing day by day. Collaborative learning, critical thinking, and reading skills of which are acquired through the education process help in making students qualified individuals prepared for real life. To ensure students get educated in this way, teachers should create effective learning environments. These learning environments should improve students’ cognitive, affective, and social skills. In addition, they should teach students how to make correct decisions in their life. Books are considered as old yet effective medium to improve critical thinking. Book clubs directed by primary school teachers, Turkish language arts or literature teachers aim to create learning environments in schools that improve students’ critical thinking skills. However, studies have proven that these book clubs did not provide this type of effective learning environment for students. Over the past few years, primary school teachers, Turkish literature or language arts teachers have been doing their book discussions using the method of literature circles. When the related literature was analyzed, literature circles were more effective compared to traditional book discussion techniques in terms of improving students’ critical thinking skills, reading habits, and collaborative learning skills. In this study, literature circles are addressed as a collaborative learning method and book discussion technique. Additionally, included information on how to specifically use informational and narrative texts in literature circles. In this sense, related literature is analyzed and provided some useful suggestions and examples from best practices for teachers and librarians.