COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİNE VE ÖĞRETİM ELEMANLARINA YÖNELİK TEMEL HARİTA BİLGİSİ EĞİTİMİ: BİR ETKİ ANALİZİ ÇALIŞMASI

Her meslekte olduğu gibi eğitim alanında görev yapanların da hızla gelişen teknolojiyi takip etmeleri ve bu yenilikleri mesleklerine uyarlamaları günümüzün en önemli gereklerinden biri haline gelmiştir. Öğretmen ve öğrencilerin 21. yüzyıl becerilerini geliştirmek için sadece sınıfların yeni teknolojilerle donatılması yeterli değildir; bu teknolojilerin sınıflara başarıyla entegre edilmesi gereklidir. Öğretmenlerin yenilikçi öğretim yaklaşımlarını ve eğitim teknolojilerini benimsemeleri, bu yaklaşım ve teknolojileri başarılı bir şekilde kullanabilmelerine bağlıdır. Bu çalışmanın amacı Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) coğrafya öğretimindeki önemini ortaya koymak ve coğrafya öğretmelerine temel harita bilgileri ve CBS becerileri kazandırmaktadır. Bu bağlamda, TÜBİTAK destekli “Temel Harita Bilgisi ve CBS Uygulamaları (TEHABİS)” isimli proje kapsamında, 21 coğrafya öğretmeni ve 4 akademisyen ile çalışılmıştır. Bu çalışmada (1) Öğretmenlerin temel harita bilgisi ve CBS uygulamaları konularındaki bilgi düzeyleri nedir? (2) TEHABİS projesi öğretmenlerin temel harita bilgisi ve CBS uygulamaları konularındaki bilgi düzeylerini nasıl etkilemiştir? (3) CBS eğitimleri sırasında karşılaşılan zorluklar nelerdir? sorularına yanıt aranmıştır. Bulgular, proje öncesinde katılımcıların temel harita bilgilerinde eksiklikler olduğunu, ancak etkinlikler sonunda ileri haritacılık konularını öğrenme konusunda motivasyonlarının arttığını ortaya çıkarmıştır. Ayrıca, katılımcılar projeden edindikleri bilgileri ders öğretimi, yaygınlaştırma ve öğretimin niteliğini arttırma ile ilgili olarak kullanacaklarını belirtmişlerdir.

___

  • AKBAŞ, Y., Uzunöz, A. & Gençtürk E. (2011). Coğrafya Öğretmenlerinin Hizmetiçi Eğitim Faaliyetleriyle İlgili Düşünceleri (Trabzon Örneği), Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 11: 157-174.
  • ALIBRANDI, M., & Palmer-Moloney, J. (2001). Making a place for technology in teacher education with Geographic Information Systems (GIS). Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 1(4) 483-500.
  • ALIBRANDI, M., Thompson, A., & Hagevik, R. (1999). Exploring the past to influence the future.Proceedings of the Annual ESRI User’s Conference, San Diego, CA: Environmental Science Research Institute. Erişim tarihi: 05.04.2019 http:// www2.ncsu.cep/ncsu/cep/ligon/about/history/esriP3711.htm.
  • ARI, Ü., Peşman, H., Baykara, O. & Sunar, Y. (2016). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (7), 44-52.
  • ARTVİNLİ, E. (2010). Coğrafya’da Öğretmen Eğitimi: Hizmet Öncesi-Hizmet İçi Eğitim İhtiyaç Analizi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • BABACAN, Ş. & Özey, R. (2016). Coğrafya Öğretmenlerinin Hizmet İçi Eğitim İhtiyacı. Marmara Coğrafya Dergisi,33, 1-24.
  • BENSGHIR, K. T. & Akay, A. (2007). Yerel Yönetimlerde Coğrafi Bilgi Sistemleri Türkiye Uygulamaları. 1. Baskı, TODAİE-Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
  • BEDNARZ, S. W. & van der Schee, J. (2006). Europe and the United States: the implementation of geographic information systems in secondary education in two contexts, Technology, Pedagogy and Education, 15(2), 191-205.
  • BUĞDAYCI, İ. & Bildirici, İ. Ö. (2009). Harita kullanımının coğrafya eğitimindeki önemi. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 11-15 Mayıs, Ankara.
  • CHEUNG, W., Chang, M. K., & Lai, V. S. (2000). Prediction of internet and world wide web usage at work: a test of an extended triandis model. Decision Support Systems, 30(1), 83–100.
  • ÇORUH, H. (2010). Disiplinler arası bilim tarihi dersi ve gerekçesi. Tarih Okulu, 7, 7-23.
  • DAVIS, F. D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3), 319–342.
  • DEMİRALP, N. (2007). Coğrafya Eğitiminde Materyaller ve 2005 Coğrafya Dersi Öğretim Programı, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 373-384.
  • EVERS, A., Jensen, L. & Paul, H. (2015). Ground breaking opportunities and obstacles for interdisciplinary research. The Young Academy. Amsterdam. www.dejongeakademie.nl
  • FAVIER, T. T. & van der Schee, J. A. (2012). Exploring the characteristics of an optimal design for inquiry-based geography education with Geographic Information Systems. Computers & Education, 58, 666–677.
  • GÖKÇE, N. (2009). Türkiye’de öğretmen yetiştirmede coğrafya eğitiminin sorunlar ve öneriler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9 (2), 721-768.
  • GUTHRIE, J. T., McRae, A., Coddington, C. S., Klauda, S. L., Wigfield, A., & Barbosa, P. (2004). Increasing reading comprehension and engagement through concept-oriented reading instruction. Journal of Educational Psychology, 96, 403–423.
  • GÜNEY, D. (2009). İnşaat Mühendisliği Eğitiminde Disiplinlerarası Çalışma Eksikliğinin Giderilmesi, 1. İnşaat Mühendisliği Eğitimi Sempozyumu, 07.11.2009- 08.11.2009, Antalya. Coğrafya Öğretmenlerine ve Öğretim Elemanlarına Yönelik Temel Harita Bilgisi Eğitimi:...
  • HMELO-SLIVER, C. E., Duncan, R. G., & Chinn, C. A. (2006). Scaffolding and achievement in problem-based and inquiry learning: a response to Kirschner, Sweller and Clark. Educational Psychologist, 96, 403–423.
  • HOUTSONEN, L. (2003) Maximising the use of communication technologies in geographical education, in: R. Gerber (Ed.) International handbook on geographical education (Dordrecht, Kluwer), 47–63.
  • JACOBS, H. H. (1989). Design Options for an Integrated Curriculum, H.H. Jacobs (Ed). Interdisciplinary Curriculum: Design and Implementation. Alexandria, VA: ASCD.
  • KANATLI, F. & Çekici, Y.E. (2013). Türkçe Öğretiminde Disiplinler Arası Olanaklar, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 223-234.
  • KAYA, H., Karatepe, A. & Özder, A., (2014). Modern Yöntem ve Tekniklerle Coğrafya Öğretimi, Pegem Akademi, ISBN 978-605-364-612-9, Ocak, 1. Baskı, Ankara.
  • KAYA, N. (2012). Türkiye’de Coğrafya Eğitimi: Program, Ders Kitapları ve Öğretmen Eğitimi Boyutu, Yayınlanmamış Doktora Tezi: Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • KAYA, N., Ünaldı, E. & Artvinli, E. (2013). Coğrafya Öğretmenlerine Yönelik Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerine Tarihsel Bir Bakış: 1923-2012.Marmara Coğrafya Dergisi 27, 41-57.
  • KIM, J. S. (2005). The effects of a constructivist teaching approach on student academic achievement, self-concept and learning strategies. Asia Pacific Education Review, 6, 7–19.
  • LAY, J. G., Chi, Y. L., Hsieh, Y. S. & Chen, Y. W. (2013). What influences geography teachers’ usage of geographic information systems? A structural equation analysis. Computers & Education, 62, 191–195.
  • LEE, J. S., Cho, H., Gay, G., Davidson, B., & Ingraffea, A. (2003). Technology acceptance and social networking in distance learning. Educational Technology & Society, 6(2), 50–61.
  • MEB. (2005). Coğrafya Dersi Öğretim Programı. Ankara. Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
  • MEB. (2011). Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar), Ankara.
  • NEWELL, W. H. (2007). Decision making in interdisciplinary studies. In G. Morçöl (Ed.), Handbook of decision making. New York: CRC.
  • ÖZÇELİK, C. (2015). Disiplinler Arası Öğretim Yaklaşımına Dayalı Hazırlanan Öğretim Etkinliklerinin, Öğrencilerin Geometrik Cisimlerin Hacimleri Konusundaki Akademik Başarılarına ve Problem Çözme Becerilerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bartın Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
  • ÖZKÖK, A. (2005). Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı yaratıcı problem çözme öğretim programının yaratıcı problem çözme becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 28: 159-167.
  • SİNTON, D. S. (2015). Communicating through Maps: Exploring the complexities and challenges of GIS mapping. https://www.directionsmag.com/article/1243, Erişim Tarihi: 05.02.2019
  • SONG, M., Parry, M. E., & Kawakami, T. (2009). Incorporating network externalities into the technology acceptance model. Journal of Product Innovation Management, 26(3), 291–307.
  • ŞAHİN, C. (2003). Coğrafya Öğretimi, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. ŞAHİN, C. (2006). Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan 2005 yılı “coğrafya dersi öğretim programı” hakkında görüşler ve öneriler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi,26(3),279-304.
  • ŞAŞAN H., (2002). Yapılandırmacı öğrenme. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 74(75), 49-52.
  • TECİM, V. (2001). Coğrafi Bilgi Sistemleri: Temel Kavramlar ve Uygulama Alanları. İlkem Ofset Basım Yayın, İzmir.
  • TUROĞLU, H. (2006). Orta Öğretim Coğrafya Müfredatında Yapılandırmacı Öğrenme, Türk Coğrafya Dergisi, Say:47, S.115–130, İstanbul.
  • ULUĞTEKİN N. & İpbüker C. (1996). Kartografya ve Coğrafi Bilgi Sistemi.Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, Eylül, İstanbul.
  • URL_1: http://www.dicle.edu.tr/a/skaradogan/gis/nulu%C4%9Ftekin.pdf, Erişim Tarihi: 26.12.2017
  • URL_2:https://www.tkgm.gov.tr/sites/default/files/icerik/ekleri/aciklamali_orneklemeli_bohhbuy_0.pdf, Erişim Tarihi: 12.11.2017
  • URL_3: http://www.insaatemlak.pol.tr/Sayfalar/harita_cbs.aspx, Erişim Tarihi: 08.12.2017
  • URL_4: http://ntay.uludag.edu.tr, Erişim Tarihi: 23.10.2017
  • URL_5: http://www.bilimsenligi.com/kimya-ogretiminde-yenilikci-ogretim-uygulamalari.html, Erişim Tarihi: 18.12.2017
  • URL_6: http://stem.erdogan.edu.tr/?p=86, Erişim Tarihi: 22.11.2017
  • URL_7: http://www.yuruyoruz.com/aid=280.phtml, Erişim Tarihi: 23.12.2017
  • URL_8: http://www.kantitatifekoloji.net/cbsproje/belgeler/etkinlik_programi.pdf, Erişim Tarihi: 07.12.2017
  • YILDIZ, F. & Kahveci, M. (2017). GPS/GNSS Uydularla Konum Belirleme Sistemleri- Teori ve Uygulama, 8. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, ISBN: 6051332659
  • YILDIZ, F. (1999). Harita Çizimi (Çizgisel-Sayısal), 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, ISBN: 9755910050.
  • YILDIZ, F. (2016). İmar Bilgisi Planlama- Uygulama- Mevzuat. 10. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, ISBN: 6055426040
  • YILDIZ, F., İnal, C. & Erdi, A. (2016). Topografya-Ölçme Bilgisi. 10. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, ISBN: 6051330112 YOMRALIOĞLU, T. (2005). Coğrafi Bilgi Sistemleri/Temel Kavramlar ve Uygulamalar, 1. Baskı, Güven Kitap Yayın Dağıtım, ISBN: 975973690x
Milli Eğitim Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-5600
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1973
  • Yayıncı: Milli Eğitim Bakanlığı