19799

643 Sayılı KHK ile Düzenlenen Bakan Yardımcılığı ve Hiyerarşik Örgütlenme İçerisindeki Konumu

Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi tanıyan 6223 sayılı Yetki Kanunu 6 Nisan 2011 tarihinde kabul edilmiş ve 3 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bakanlar Kurulu, Yetki Kanunu’ndan aldığı güçle altı aylık yetki süresi içerisinde toplamda 35 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkarmıştır. KHK’ler klasik bakanlık örgütlenmesinin temel işleyiş biçiminde ve örgütsel kuruluş mantığında önemli değişiklikler meydana getirmiştir. Bakanlıkların yürürlükte olan teşkilat şemalarının büsbütün değişmesi akademik tartışmalara konu olurken, sisteme eklenen yeni mekanizmalar tartışmaları alevlendirmiştir. Yetki Kanunu’na dayanarak çıkarılan 643 sayılı KHK ile bakan ve müsteşar arasında konumlandırılarak bakanlık örgütlenmesinin üst kademe yönetimine dahil edilmeye çalışılan “Bakan Yardımcıları” bu mekanizmalar içerisinde hala en çok tartışma yaratan başlıklardan biridir. Bu çalışma, tarihsel gelişimi dikkate alınarak bakan yardımcılarının hiyerarşik örgütlenmedeki yerini yönetsel ve hukuksal boyutlarıyla analiz etmeyi ve analiz yardımıyla bakan yardımcılarının hiyerarşideki yeri konusuna açıklık getirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Bakanlıklar, Bakan Yardımcıları, müsteşar, hiyerarşik konum, yetki devri

Vice-Minister Constituted by the Decree Numbered 643 and its Hierarchical Status

The authorization bill numbered 6223 which authorize the Cabinet to release decree on the organization of ministries and civil servants, has been accepted in April 6, 2011 and has been entered into force by its publishment in the Official Gazette in the 3rd of May. Cabinet has established 35 decrees by utilizing the Authorization Bill in 6 months time. Basic mode of functioning and organizational structure of the ministries has been severely changed with the decrees. The severe change in the current organizational charts of the ministries has been subject to many quarrels, in fact the quarrels has been fired by the newly added mechanisms. One of the most questionable subject of the newly added mechanisms is vice-mininsters, newly established status with the Decree numbered 643. It is argued that even if the vice-ministers is declared to be placed between the Minister and the Deputy Secretary in the organizational chart, the status of the viceministers in the organizational hierarchy is still in question. This study aims to analyze the vice-ministers in terms of their organizational role by considering their founding law and its historical development in Turkey. By the help of the analysis, the hierarchical role of vice-ministers is tried to be clarified.

Keywords:

Ministries, Vice-Ministers, deputy secretary, hierarchical status, delegation of power,

PDF

___

Ayanoğlu, Taner (2000), “İdare Hukuku Çerçevesinde “Devlet Bakanlığı” Uygulaması”, Amme İdaresi Dergisi: 38(4): 59-84.
Aytürk, Nihat (2000), “Yönetimde Yetki Devri ve İmza Yetkileri”, Amme İdaresi Dergisi: 33(1): 791 6495 Sayılı Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik apılmasına Dair Kanun, RG: 2 Ağustos 2013, Sayı: 28726. 144
Duran, Lütfi (1982), İdare Hukuku Ders Notları (İstanbul: Fakülteler Matbaası).
Gözler Kemal, Kaplan Gürsel (2012) “Bakan Yardımcıları Bakanlık Hiyerarşisine Dahil Midir?”, TBB Dergisi: 98:12-19.
Gözler Kemal, "Yorum İlkeleri", Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması (Kamu Hukukçuları Platformu 3'üncü Toplantısı), Ankara, TBB Kongre Merkezi, 29 Eylül 2012. http://www.anayasa.gen.tr/yorum-ilkeleri.htm.
Güler, Birgül Ayman (2008), Türkiye’nin Yönetimi-Yapı (Ankara: İmge Kitabevi).
Güler, Birgül Ayman (2005), Kamu Personeli-Sistem ve Yönetim (Ankara: İmge Kitabevi).
Günday, Metin (2011), İdare Hukuku (Ankara: İmaj Yayınevi). Hayati Yazıcı’nın 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı Üzerine Basın Açıklaması 7 Temmuz 2010 http://www.hayatiyazici.com.tr/konusmalar/657-sayili-devlet-memurlari-kanunundadegisiklik-yapilmasina-iliskin-kanun-tasarisi .
Jowitt Earl, Walsh Clıfford(ed) (1959), The Dictionary of English Law (London:Sweet&Maxwell).
Karahanoğulları, Onur (2011), İdarenin Hukukla Kavranması (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme) (Ankara: Turhan Kitabevi).
Kocaman, Habib (2007), “Hukuki Tarihçesiyle İstisnai Memuriyet ve TBMM Örneği”, Yasama Dergisi, 4(Ocak-Şubat-Mart): 57-82.
Müslihiddin, Adil (1933), Mukayeseli Hukuku İdare (İstanbul: Güneş Matbaası).
Onar, Sıdık Sami (1952), İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt II (İstanbul: İsmail Akgün Matbaacılık).
Özay, İl Han (2002), Günışığında Yönetim (İstanbul: Alfa Yayınları).
Tarım ve Gıda Bakanlığı Teşkilat Kanunu hakkında 24 Şubat 2010 tarihinde Tarım Komisyonu Tutanağı.
Yılmaz, Ejder (2005), Hukuk Sözlüğü (Ankara: Yetkin Yayınları). Süreli Yayınlar
TBMM ZC, C.1, İ.7, 9 Mart 1340 (1924).
TBMM ZC, C.1, İ.19, 23 Mart 1340 (1924).
TBMM ZC, Cilt:16, İ: 2, 8 Şubat 1937.
TBMM Zabıt Ceridesi TBMM Tutanak Cilt:7, İ:2, 27.9.1984.
Cumhuriyet Gazetesi, 8 Haziran 2011.
Milliyet Gazetesi, 24 Haziran 1963.
Milliyet Gazetesi, 23 Aralık 1987.
Anayasa Mahkemesi Kararı, Esas Sayısı: 2012/27, Karar Sayısı: 2012/173, Karar Günü: 2012.
Devlet Personel Başkanlığının “Araştırmacı” Kadrosunun 3046 sayılı Kanunun 15. Maddesinde Yer Alan Hiyerarşik Unvanlar İçerisinde Yer Almadığı hakkında 27 Mart 2003 Tarihli Mütalaa.