Hastane öncesi alanda ve hastane acil servislerinde çalışan sağlık ekibinin etik duyarlılıklarının belirlenmesi

Amaç: Hastane öncesi alanda ve hastane acil servislerinde çalışan sağlık ekibinin etik duyarlılıklarını ve etkileyen faktörleri incelemektir. Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan araştırmanın evrenini Adana il sınırları içindeki üniversite ve devlet hastanelerinin acil servisleri ve Adana İl Sağlık Müdürlüğü ambulans istasyonlarında çalışan sağlık ekibi oluşturmaktadır. Araştırma verileri ''Bireysel Bilgi Formu'' ve ''Ahlaki Duyarlılık Anketi'' kullanılarak elde edildi. Bulgular: Araştırmada sağlık çalışanlarının %68.7’sinin kadın, %45.3’inin evli, %54.7’sinin bekâr olduğu, %64.0’ının çocuk sahibi olmadığı; %82.3’ünün mesleğini kendisinin tercih ettiği, %89.1’inin mesleğini severek yaptığı, %79.8’inin etik eğitimi aldığı, %86.6’sının etikle ilgili bir yayın takip etmediği, %71.4’ünün çalıştığı kurumda etik kurul olmadığı saptanmıştır. Sağlık çalışanlarının Ahlaki Duyarlılık Anketi puan ortalamalarının 83.0±16.3 olduğu saptanmıştır. Yarar sağlama alt boyutunda 40 yaş üstü sağlık çalışanlarının diğer yaş grubundaki sağlık çalışanlarına göre etik duyarlılıkları yüksek bulunmuş ve istatistiksel açıdan ileri derecede anlamlı fark saptanmıştır (p=0.001). Çatışma alt boyutunda evli sağlık çalışanlarının bekârlara göre; çocuk sahibi sağlık çalışanlarının çocuk sahibi olmayanlara göre etik duyarlılıkları yüksek bulunmuş ve istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Hastane öncesi alanda ve hastane acil servislerinde çalışan sağlık çalışanlarının etik duyarlılıklarının yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Acil, Ahlaki duyarlılık ölçeği, Acil sağlık ekibi, Acil servis, Ahlaki duyarlılık ölçeği

PDF

___

1. Cowan RM, Trzeciak S. Clinical review: Emergency department overcrowding and the potential impact on the critically ill. Crit Care 2005; 9: 291-5.
2. Crill MT, Hostler D. Back strength and flexibility of EMS providers in practicing prehospital providers. J Occup Rehabil 2005; 15: 105-11.
3. Derlet RW. Overcrowding in emergency departments: effects on patients. Cal J Emerg Med 2000; 1: 2-3.
4. Lee FC, Chong WF, Chong P, Ooi SB. The emergency medicine department system: a study of the effects of computerization on the quality of medical records. Eur J Emerg Med 2001; 8: 107-15.
5. Sterud T, Ekeberg O, Hem E. Health status in the ambulance services: a systematic review. BMC Health Serv Res 2006; 6: 82.
6. Weiss SJ, Derlet R, Arndahl J et al. Estimating the degree of emergency department overcrowding in academic medical centers: results of the National ED Overcrowding Study (NEDOCS). Acad Emerg Med 2004; 11: 38-50.
7. Jonsson A, Segesten K, Mattsson B. Post-traumatic stress among Swedish ambulance personnel. Emerg Med J 2003; 20: 79-84.
8. van der Ploeg E, Dorresteijn SM, Kleber RJ. Critical incidents and chronic stressors at work: their impact on forensic doctors. J Occup Health Psychol 2003; 8: 157-66.
9. van der Ploeg E, Kleber RJ. Acute and chronic job stressors among ambulance personnel: predictors of health symptoms. Occup Environ Med 2003; 60 Suppl 1: i40-6.
10. Lutzen K. Time for ethics. Nurs Ethics 2008; 15: 145-6.
11. Lutzen K, Ewalds-Kvist B. Moral distress and its interconnection with moral sensitivity and moral resilience: viewed from the philosophy of Viktor E. Frankl. J Bioeth Inq 2013; 10: 317-24.
12. Ersoy N, Gundogmus UN. A study of the ethical sensitivity of physicians in Turkey. Nurs Ethics 2003; 10: 472-84.
13. Jeager S. Teaching Health Care Ethics: The İmportance of Moral Sensitivity for Moral Reasoning. Nursing Philosophy 2001; 2: 131-42.
14. Lutzen K, Blom T, Ewalds-Kvist B, Winch S. Moral stress, moral climate and moral sensitivity among psychiatric professionals. Nurs Ethics 2010; 17: 213-24.
15. Lutzen K, Dahlqvist V, Eriksson S, Norberg A. Developing the concept of moral sensitivity in health care practice. Nurs Ethics 2006; 13: 187-96.
16. Weaver K. Ethical sensitivity: state of knowledge and needs for further research. Nurs Ethics 2007; 14: 141-55.
17. Weaver K, Morse J, Mitcham C. Ethical sensitivity in professional practice: concept analysis. J Adv Nurs 2008; 62: 607-18.
18. Kim YS, Park JW, You MA et al. Sensitivity to ethical issues confronted by Korean hospital staff nurses. Nurs Ethics 2005; 12: 595-605.
19. Schluter J, Winch S, Holzhauser K, Henderson A. Nurses' moral sensitivity and hospital ethical climate: a literature review. Nurs Ethics 2008; 15: 304-21.
20. Lutzen K, Evertzon M, Nordin C. Moral sensitivity in psychiatric practice. Nurs Ethics 1997; 4: 472-82.
21. Lutzen K, Cronqvist A, Magnusson A, Andersson L. Moral stress: synthesis of a concept. Nurs Ethics 2003; 10: 312-22.
22. Tosun H. Determining sensitivity of the nurses and physıcıans againts the ethıc dilemmas whıch experınced at the health care practıses: Istanbul University; 2005.
23. Lutzen K, Johansson A, Nordstrom G. Moral sensitivity: some differences between nurses and physicians. Nurs Ethics 2000; 7: 520-30.
24. Cobanoglu N, Algier L. A qualitative analysis of ethical problems experienced by physicians and nurses in intensive care units in Turkey. Nurs Ethics 2004; 11: 444-58.
25. Leino-Kilpi H, Suominen T, Makela M et al. Organizational ethics in Finnish intensive care units: staff perceptions. Nurs Ethics 2002; 9: 126-36.
26. Han SS, Ahn SH. An analysis and evaluation of student nurses' participation in ethical decision making. Nurs Ethics 2000; 7: 113-23.
27. Park HA, Cameron ME, Han SS et al. Korean nursing students' ethical problems and ethical decision making. Nurs Ethics 2003; 10: 638-53.
28. Jameton A. Dilemmas of moral distress: moral responsibility and nursing practice. AWHONNS Clin Issues Perinat Womens Health Nurs 1993; 4: 542-51.
29. Comrie RW. An analysis of undergraduate and graduate student nurses' moral sensitivity. Nurs Ethics 2012; 19: 116-27.