12061

Demir eksikliği anemisi nedeni ile tedavi gören hastaların endoskopik tanılarının değerlendirilmesi

Amaç: Postmenopozal kadınlar ve erkeklerde demir eksikliği anemisinin en sık nedeni gastrointestinal sistem kaynaklı kronik kayıplardır. Biz bu çalışma ile kliniğimizde demir eksikliği anemisi nedeni ile tedavi gören hastalara yönelik yapılan endoskopik girişimlerin retrospektif olarak bulgularının değerlendirilmesini amaçladık. Yöntem: Kliniğimizde 2013-2017 tarihleri arasında demir eksikliği anemisi tanısı alan ve etiyolojik nedene yönelik yapılan endoskopik girişimlerin sonuçları retrospektif olarak hasta dosyalarından tarandı. Bulgular: Hastanemizde demir eksikliği tanısı konulan postmenopozal kadınlar ve erkeklerden dosya kayıtları tam olan ve etiyolojik nedene yönelik endoskopi yapılan toplam 246 hasta incelenmiştir. Hastaların 148’i (%60.1) kadın, 98’i (%39.9) erkek hastalardı. Hastalarımızın ortalama yaşı 54.7± 12.8 (18- 73) yıldı. Endoskopik inceleme yapılan hastaların %23.9’ü normal olarak değerlendirildi. Endoskopik incelemeleri anormal olan hastaların %21.8’inde eroziv gastrit, %19.2’sinde pangastrit, %9.8’inde antral gastrit, %8.6’inde atrofik pangastrit, %6.8’inde gastrik ülser, %3.2’inde opere mide, %2.7’inde duedonal ülser, %2.1’inde polip, %1.9’unda gastrik tümör olarak kayıtlıydı. Kolonoskopik uygulama yapılan 74 hastanın %28’inde herhangi bir patoloji saptanmazken, %20.2’inde hemoroid, %16.4’ünde polip, %12.2’inde hemoroid+ polip, %6.3’ünde kolon tümörü, %5’inde anjiodisplazi, ayrıca 5 hastamızda anal fissür, 1’er hastada iskemik kolit, divertikül, terminal ileit ve inflamatuvar barsak hastalığı tespit edilmiştir. Üst GİS endoskopisi normal olan, ancak kolonoskopisi normal olmayan hasta sayısı 12 (%16.2) idi. Bunların 8’i (%10.8) erkek, 4’ü (%5.4) kadın hastalardan oluşmaktaydı. Sonuç: Erkeklerde ve postmenopozal kadınlarda demir eksikliği anemisinin en önemli nedenlerinden birisi olan gastrointestinal kaynaklı kronik kan kayıplarının teşhisinde hem üst GİS endoskopinin hem de alt GİS endoskopinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Hastalara gastroskopi ve kolonoskopinin birlikte yapılması tanı açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Demir eksikliği, anemi, endoskopi

Evaluation of the endoscopic diagnosis of patients treated for iron deficiency anemia

Objective: The most frequent cause of iron deficiency anemia in postmenopausal women and men is chronic loss from the gastrointestinal tract. We aimed to evaluate the findings of the endoscopic procedures for the patients treated with iron deficiency anemia in a retrospective manner. Methods: In our clinic, the results of endoscopic procedures for the diagnosis of iron deficiency anemia collected during the period between 2013-2017 were retrospectively screened from patient files. Results: A total of 246 patients with postmenopausal women and men who were diagnosed with iron deficiency in our hospital and completed file recordings and underwent endoscopy for etiology were taken. Of all the patients, 148 (60.1%) were female and 98 (39.9%) were male. The mean age of our patients was recorded as 54.7± 12.8 (18-73) years. 23.9% of the patients undergoing endoscopic evaluation were evaluated as normal. Erosive gastritis was found in 21.8%, pangastrit in 19.2%, antral gastrit in 9.8%, atrophic pangastrit in 8.6%, gastric ulcer in 6.8%, opere stomach in 3.2% and duodenal ulcer in 2.7%, polyp in 2.1%, gastric tumor in 1.9% of the patients with abnormal endoscopic examinations. Hemorrhoid was found in %20.2, polyp in %16.4, hemorrhoid+ polyp in %12.2, colon tumors in %6.3, angiodisplasia in %5, and anal fissure in 5 of our patients, one patient with ischemic colitis, diverticula, terminal ileitis and inflammatory bowel disease without any pathology in %28 of the 74 patients undergoing colonoscopy. The number of patients with normal upper gastrointestinal endoscopy but not normal colonoscopy was 12 (16.2%). Of these, 8 (10.8%) were male and 4 (5.4%) were female. Conclusion: Both upper and lower GIS endoscopies have an important role in the diagnosis of gastrointestinal chronic blood loss, which is one of the most important causes of iron deficiency anemia in men and postmenopausal women. The combination of gastroscopy and colonoscopy is critical for diagnosis.

Keywords:

Iron deficiency, anemia, endoscopy,

PDF

___

1. Beutler E, Waalen J. The definition of anemia: what is the lower limit of normal of the blood hemoglobin concentration? Blood 2006;107:1747-1750.
2. Nalbant S, Karan MA. İç Hastalıkları Uzmanının Anemiye Yaklaşımı Rehberi. İç Hastalıkları Dergisi 2010;17:7-15.
3. Beutler E, Lichman MA, Coller BS. Iron deficiency. In: Williams E (Eds). Hematology. 5th edition. Philadelphia; 1995:4905-5110.
4. Lee RG. Iron deficiency and iron deficiency anemia. In: Lee RG, Bithell CT, Foerster J (Eds). Wintrobe’s clinical hematology. 10th edition. Lea-Febiger. 1999:Chapter 34:979-1010.
5. Ülkü B. Demir eksikliği anemisi. Klinik hematolojinin ABC’si. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri; Anemiler Sempozyomu; 2001:19-20 Nisan; Türkiye;23-32.
6. Provan D. Mechanism and management of iron deficiency anemia. Br J Haematol 1999;105:19-26.
7. Hardwick RH, Armstrong CP. Synchronous upper and lower gastrointestinal endoscopy is an effective method of investigating iron-deficiency anemia. Br J Surg 1997;84:1725-1728.
8. Çetinkaya ZA, Sezikli M, Güzelbulut F, Altınöz ME. Demir eksikliği anemili hastalarda gastrointestinal endoskopik inceleme sonuçları. Dicle Tıp Dergisi 2011;38:155-159.
9. DeMaeyer E, Adiels-Tegman M. The prevalence of anaemia in the world. World Health Stat Q. [Comparative Study]. 1985;38:302-316.
10. McIntyre AS, Long RG. Prospective survey of investigations in outpatients referred with iron deficiency anaemia. Gut 1993;34:1102-1107.
11. Majid S, Salih M, Wasaya R, Jafri M. Predictors of gastrointestinal lesions on endoscopy in iron deficiency anemia without gastrointestinal symptoms. BMC Gastroenterol 2008;8:52.
12. Patterson RN, Johnston SD. Iron deficiency anaemia: are the British Society of Gastroenterology guidelines being adhered to? Postgrad Med J 2003;79:226-228.
13. Kepczyk T, Kadakia SC. Prospective evaluation of gastroin¬testinal tract in patients with iron-deficiency anemia. Dig Dis Sci 1995;40(6):1283-1289.
14. American Gastroenterological Association medical po¬sition statement: evaluation and management of occult and obscure gastrointestinal bleeding. Gastroenterology 2000;118(2):197-201.
15. Appropriate use of gastrointestinal endoscopy. A consensus statement from the American Society for Gastrointestinal Endoscopy. Gastrointest Endosc 2000:52(6):831-837.
16. Goddard AF, McIntyre AS, Scott BB. Guidelines for the management of iron deficiency anaemia. British Society of Gastroenterology. Gut 2000;46 Suppl 3-4:IV1-IV5.
17. Hopper AD, Leeds JS, Hurlstone DP, Hadjivassiliou M, Drew K, Sanders DS. Are lower gastrointestinal investigations necessary in patients with coeliac disease? Eur J Gastroenterol Hepatol 2005;17:617-621.
18. Tan CC, Guan R, Tay HH, Yap I, Math MV. The diagnostic yield of upper gastrointestinal endoscopy in the investigation of anaemia. Singapore Med J 1991;32:157-159.
19. Emami MH, Karimi S, Kouhestani S. Is routine duodenal biopsy necessary for the detection of celiac disease in patients presenting with iron deficiency anemia? Int J Prev Med 2012;3:273-277.
20. Ertekin V, Tozun MS, Küçük N. The prevalence of celiac disease in children with iron-deficiency anemia. Turk J Gastroenterol 2013;24:334-338.
21. Raju GS, Gerson L, Das A, Lewis B. American Gastroenterological Association (AGA) Institute Technical Review on Obscure Gastrointestinal Bleeding. Gastroenterology 2007;133:1697-1717.
22. Ünal ÜH, Fidan C, Korkmaz M, Selçuk H. Demir eksikliği olan hastalarda gastrointestinal sistem endoskopi bulguları. Akademik Gastroenteroloji Dergisi 2012;3:113-116.