Seçilmiş Ülkeler Kapsamında Türkiye'deki Belediyelerin Merkeze Bağımlılıklarının Analizi

Yerel yönetimlerin hizmetlerini sunabilmeleri konusunda yeterli gelirlerinin olmaması onları merkezi yönetime bağımlı hale getirmektedir. Bu makalede yerel yönetimler içinde önemli role sahip olan belediyelerin mali yönden merkezi yönetime bağımlılık durumları incelenmiştir. Merkezi yönetime bağımlılık açısından OECD ülkelerindeki yerel yönetimlere ayrılan merkez payları ile seçilmiş bazı ülkelerdeki paylar ele alınarak Türkiye açısından durum değerlendirmesine gidilmiştir. Bu kapsamda merkeze bağımlılığın kuvvetli olduğu Hollanda örneği ile bağımlılığın zayıf olduğu İzlanda ve Norveç ülke örnekleri ele alınarak belediyelerin mali durumları hakkında açıklamalar yapılmıştır. Bu ülkelerin yerel yönetimlerinin mali durumlarıyla ilgili bilgiler ışığı altında Türkiye’deki belediyelerin mali durumları gelir yönüyle incelenerek bu idarelerin merkeze bağımlılıkları konusu analiz edilmiştir.

-

Local governments do not have adequate funds in order to provide their services, and it makes them dependent on central authority. This article analyzes financial dependency of municipalities, which have an important role among local governments, on central government. From the aspect of dependency on central government, by discussing the central funds reserved for local governments in OECD countries and the portions in selected countries, the situation in Turkey was analyzed. Within this context, the explanations are made about the fiscal status of the municipalities by considering the case in the Netherlands, where the dependency on the central authority is high, and cases in Iceland and Norway, where the dependency is low. In the light of the information about the financial status of the municipalities in these countries, the financial status of the municipalities in Turkey was analyzed, focusing on their dependency on the central government from the aspect of income

___

  • Akdiş, M. (1998) “Belediyelerin Finansmanı Konusundaki Çağdaş Yaklaşımlar ve Azerbaycan”, Çağdaş Yerel Yönetimler 7 (2):71-82.
  • Bilgin, K. U. (2013) “İsveç’te Yerel Yönetimler”, içinde M. Okçu ve H. Özgür (der.) Dünyada Yerel Yönetimler Örnekler-Uygulamalar, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Çetinkaya, Ö. (2014) Mahalli İdareler Maliyesi, Bursa: Ekin Kitapevi.
  • Çiçek, H. G. ve S. Çiçek (2012) “Norveç Yerel Vergi Sistemi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(16): 201-221.
  • Karahanoğulları, Y. (2013) “Norveç Ekonomisine ve Kamu Maliyesine Genel Bir Bakış”, Maliye Dergisi, 164(Ocak – Haziran): 233-258.
  • Karkın, N. (2013) “Hollanda Yönetsel Düzeninde Yerel Yönetimler”, içinde M. Okçu ve H. Özgür (der.) Dünyada Yerel Yönetimler Örnekler –Uygulamalar, Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Kerimoğlu, B., H. Güngör ve E. Koyuncu (2009) “Belediye Bütçesi Nasıl İzlenir?”, Yerel Paydaşlar İçin Bir Rehber, Ankara: Tepav Yayınları.
  • Koyuncu, B. (2000) “Yerel Özerklik: Modeller ve Uygulamalar”, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1): 97-117.
  • Ökmen, M. ve B. Parlak (2008) Kuramdan Uygulamaya Yerel Yönetim İlkeler Yaklaşımlar ve Mevzuat, İstanbul: Alfa Aktüel Yayınları.
  • Önder, Ö. (2005) “Hollanda Yerel Yönetimleri”, Çağdaş Yerel Yönetimler [çevrimiçi], 14(2), www.todaie.edu.tr
  • Tekeli, R. (2014) “Mali Yerinden Yönetim ve Yönetimlerarası Transferler”, içinde M. Sakal, A. Kesik ve T. Akdemir (der.) Mali Yerinden Yönetim Teori, Kavramsal Açıklamalar ve Türkiye’ye İlişkin Açıklamalar, İstanbul: Nobel Yayınevi.
  • Toker, C. [çevrimiçi] Norveç Yönetim Sistemi, 21.Yüzyılda Yönetim, T.C İçişleri Bakanlığı Araştırma ve Etütler Merkezi, http://www.arem.gov.tr/ortak_icerik/arem/Projeler/21yy/norvec.pdf
  • Türkoğlu, İ. (2009) Yerel Yönetimlerde Mali Reform Arayışları: Türkiye’de Belediyelerde Mali Özerklik ve Belediye Başkanlarının Mali Özerklik Algılaması, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın No: 2009.389, Ankara.
  • Ulusoy, A. ve T. Akdemir (2014) Mahalli İdareler Teori-Uygulama-Maliye, Ankara: Seçkin Yayınevi. 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu 5779 sayılı İl Özel İdarelerine ve Belediyelere Genel Bütçe Vergi Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakkındaki Kanun 2010 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu 2013 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu