Dursun BOZ, Emre ERGÜZELOĞLU, Cengiz DURAN

Bireysel Yenilikçiliğin İş Performansına Etkisi: Bir İşletme Örneği

Bireysel yenilikçilik en sade tanımıyla; bireysel olarak yenilikleri araştırıp bulma arzusudur. Diğer bir ifade ile bir yeniliği geliştirme, kabul etme ya da uygulamaya geçirme olarak tanımlanabilmektedir. İş performansı, işletmenin hedef ve amaçlarına ulaşma çabasına katkı sağlamak amacıyla personelin gösterdiği etkin davranışlar olarak tanımlanabilir. Daha genel bir ifade ile, bir çalışanın, işi ile ilgili hedeflenen amaçlara yönelik elde edebileceklerinin nitel ve nicel ifadesidir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, bireysel yenilikçiliğin iş performansı üzerindeki etkisinin tespit edilmesidir. Bu amaç için Konya il merkezinde makine imalatı yapan bir işletmedeki beyaz ve mavi yakalı 200 gönüllü çalışana ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular neticesinde bireysel yenilikçilik ve alt boyutlarının (değişime direnç alt boyutu hariç) iş performansı üzerinde pozitif ve anlamlı etkisi tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerden cinsiyet bilgisinin; bireysel yenilikçilik ve iş performansı ile arasında herhangi bir anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Diğer bir demografik değişken olan medeni durumu bilgisi ile bireysel yenilikçilik ve iş performansı arasında anlamlı farklılık tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yenilikçilik, Bireysel Yenilikçilik, İş Performansı

The Effect Of Individual Innovation On Work Performance: A Business Case

Individual innovation is in its simplest definition; it is the desire to research and find innovations individually. In other words, it can be defined as developing, accepting or implementing an innovation. Work performance can be defined as the effective behaviors of the staff in order to contribute to the effort of the enterprise to reach its goals and objectives. In more general terms, it is the qualitative and quantitative expression of what an employee can achieve for the intended purposes related to his or her work. In this context, the aim of the study is to determine the effect of individual innovation on work performance. For this purpose, 200 volunteers with white and blue collars were reached in a company manufacturing machinery in the city center of Konya. As a result of the findings, the positive and meaningful impact of individual innovation and its sub-dimensions (excluding the sub-dimension of resistance to change) on work performance was determined. Gender information from demographic variables; no significant difference was found between individual innovation and work performance. A significant difference was found between marital status information, another demographic variable, individual innovation and work performance.

PDF

___

Agarwal, Ritu, Jayesh Prasad, (1998). A Conceptual and Operational Definition of Personal Innovativeness in the Domain of Information Technology. Information Systems Research, Vol. 9, No: 2, 1998, pp. 204–215.
Akal, Z. (1992). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans Göstergeleri. Ankara: MPM Yayınları.
Akal, Z. (2000). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi, Milli Prodüktivite Merkezi, 4. Baskı. Ankara.
Akgül, A., Çevik, O., (2005). İstatistiksel Analiz Teknikleri–SPSS’te İşletme Yönetimi Uygulamaları, Emek Ofset Ltd.Şti., Ankara.
Akkoç, İ., Çalışkan, A., ve Turunç, Ö. (2012). Örgütlerde gelişim kültürü ve algılanan örgütsel desteğin iş tatmini ve iş performansına etkisi: Güvenin aracılık rolü. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İİBF. Dergisi, 19(1), 105-135.
Barirani, A., Beaudry, C., and Agard, B. (2015). Distans Recombination and The Creation of Basic Inventions: An Analysis of The Diffusion of Public And Private Sector Nanotechnology Patents ın Canada. Technovation 36, 39-52.
Baş İ. M. ve Artar A. (1991). İşletmelerde Verimlilik Denetimi Ölçme ve Değerlendirme Modelleri. Ankara: MPM Yayınları, 302-435.
Bhatnagar, A., Misra, S. ve Rao, H. R. (2000). On risk, convenience and internet shopping behavior, Communications Of The Acm, 43(11), 98–105.
Borman, W. C. ve Motowidlo, S. J. (1993). Expanding The Criterion Domain to Include Elements of Contextual Performance, Personnel Selection in Organizations, Derl. Schmitt, N. ve Borman, W.C., San Francisco, Ca: JosseyBass, ss. 71–98.
Boz, D., Duran, C., Behdioğlu, S. (2018). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Örgütsel Yenilikçiliğin Toplam Kalite Yönetimi Uygulamaları Üzerindeki Etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (58): ss.160-184.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, 7. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çalık, T. (2003). Performans Yönetimi Tanımlar, Kavramlar, İlkeler, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
Çalışkan A. ve Akkoç, İ. (2012). Girişimci ve Yenilikçi Davranışın İş Performansına Etkisinde Çevresel Belirsizliğin Rolü, Çağ Üniversitesi SBE. Dergisi, 9(1), Haziran 2012: 1-29.
Çetin, O. ve Taşdemir, Ö. (2017). Girişimcilik Kapasitesi ve Bireysel Yenilikçiliğin Girişimcilik Niyeti Üzerine Etkisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 6(3): 76-87.
Doğan, Y. (2005). Organizasyonlarda pozitif ve negatif duygusallığın çalışanların görev ve bağlamsal performansları üzerine etkisini belirlemeye yönelik Kayseri’de bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi SBE.,Kayseri.
Erdem, B., Gökdeniz, A., ve Met, Ö. (2011). Yenilikçilik ve işletme performansı ilişkisi: Antalya'da etkinlik gösteren 5 yıldızlı otel işletmeleri örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:26, Sayı:2, Yıl:2011, ss.77-112.
Erdemir, C. (2013). İlköğretim Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Yaşadıkları Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
Erkoç, İ. Ç. (2015). Algılanan Örgütsel Destek ve İş Performansı Arasındaki İlişkide Öz Yeterlilik Faktörünün Düzenleyici Rolü: Bankacılık Sektöründe Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul.
Field, A. (2007). Discovering Statistics Using SPSS., Sage Publications Ltd., UK: London.
Goodman, S. A. ve Svyantek, D. J. (1999). Person–organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of vocational behavior, 55(2), 254-275.
Gürbüz, S. Şahin, F., (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, 1.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Güriş, S. Çağlayan, E., (2005). Ekonometri, Der Yayınları, İstanbul.
Gürkaynak, B. (2017). Çalışan iş performansının değerlendirilmesinde insan kaynakları yönetimi uygulamalarının etkililiği ve kişilik özelliklerinin rolü üzerine bir araştırma, Yüksek Lisans tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Greenhalg., H. T., Robert. G., ve Bate. P., (2008), Diffusion of Innovations in Health Service Organizations: A Systematic Literature Review, John Wiley Sons, Chichester.
Hirschman, Elizabeth C. (1980). Innovativeness, Novelty Seeking, and Consumer Creativity, Journal of Consumer Research, Vol.VII, No:3, 1980, pp. 283-295.
Hitt, M. A., Black, J.S., and Porter, L.W. (2005). Management. New Jersey: Pearson Prentice-Hall.
Hurt, H. T., Joseph, K. ve Cook, C. D. (1977). Scales for The Measurement of Innovativeness, Human Communication Research, 4(1): 58–65.
Işık, C. ve Hajiyeva, T. (2018). Bireysel Yenilikçilik ve Algılanan Örgütsel Destek Düzeyi İlişkisi: İstanbul Otelleri Örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2): 206-227.
İspir, İ. (2018). Çalışanların İş Tatmini İle Yenilikçi Davranışının Bireysel Performansa Etkisi. İnönü University International Journal of Social Sciences (INIJOSS),7(2 (14)): 120-135.
Jawahar, I. M. ve Carr, D. (2007). Conscientiousness And Contextual Performance The Compensatory Effects Of Perceived Organizational Support And LeaderMember Exchange, Journal of Managerial Psychology,22: 330-349.
Kalaycı, Ş. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 5.Baskı., Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
Kılıç, G. (2006). Eğitim Kurumlarında Liderlik Tarzları ve Örgüt Kültürünün Performans Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
Kılıçer, K. (2011). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının bireysel yenilikçilik profiller Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
Kurt, E. (2013). Algılanan Sosyal Destek ve İş Performansı İlişkisinde İşe Bağlılığın Aracı Etkisi: Turizm İşletmelerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Leavitt, C. ve Walton, J. (1975). Development of a Scale for Innovativeness, Advances in Consumer Research, 2, 545-554.
Lu, June, James E. Yao, Chun Sheng Yu (2005). Personal Innovativeness, Social Influences and Adoption of Wireless Internet Services via Mobile Technology. Journal of Strategic Information Systems, Vol. 14, No: 3, 2005, pp. 245–268.
Mclean, L. D. (2005). Organizational cultures ınfluence on creativity and ınnovation: a review of the literature and ımplications for human resource development, Advances In Developing Human Resources, 7(2), 226-246.
Mumcu. F. (2004). Mesleki Teknik Okullarda Bilişim Teknolojilerinin Yayılımında Algılanan Özelliklere ve Engellere İlişkin Öğretmen Görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Nakip, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve Uygulamalar, Seçkin Yayınevi, Ankara.
Neely, A. ve Hii, J. (1998). Innovation And Business Performance: A Literature Review. The Judge Institute Of Management Studies, University Of Cambridge. 01-65.
Odacıoğlu, Y., Kırılmaz, H. ve Uyanık, K. C. (2018). Örgütsel Yenilikçilik Düzeyinin Algılanan Performans Üzerine Etkileri, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesinde Bir Uygulama. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 10(1).
Oktuğ, Z. ve Özden, M. S. (2013). Bireycilik/Toplulukçuluk ile Bireysel Yenilikçilik Eğilimi Arasındaki İlişkide İçsel Motivasyonun Biçimlendirici Rolü, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2).
Özdemir, O. (2017). Lider desteği ve örgütsel adalet algısının iş performansına etkisinde kişi- örgüt uyumunun aracılık rolü: eğitim sektöründe bir araştırma, (Yüksek Lisans Tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi. Ankara.
Özer, E. (2018). Otel yiyecek içecek bölümlerinde güçlendirmenin işgören performansına ve işten ayrılma niyetine etkisi: Afyonkarahisar’daki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü, Aydın.
Pelenk, S. E. (2017). Bireysel yenilikçi davranışların bireysel iş performansı üzerindeki etkisi: Teknoloji çalışanları üzerinde bir araştırma. JOEEP: Journal of Emerging Economics and Policy,2(2): 2-14.
Rogers, E. M. (1995). Diffusion of Innovations, Macmillian Publishing Co.
Safaria, T., Ahmad Bin Othman , Muhammad Nubli Abdul Wahab. (2010). Religious Coping, Job Insecurity and Job Stress among Javanese Academic Staff: AModerated Regression Analysis. University Malaysia Pahang, Malaysia, International Journal of Psychological Studies Vol. 2, No. 2.
Shanker, R., Bhanugopan, R., Van Der Heijden, B. I., & Farrell, M., (2017). Organizational climate for innovation and organizational performance: The mediating effect of innovative work behavior. Journal of Vocational Behavior, 100: 67-77.
Sonnentag, S. and Frese, M. (2002). Performance Concepts and Performance Theory. Psychological Management of Individual Performance. Edited by Sabine Sonnentag, John Wiley & Sons, Ltd.
Şimşek, M. (2002). Yönetim ve Organizasyon, Günay Ofset, Konya.
Topcu, M. K., Gursoy, A., ve Gurson, P. (2015). The Role of the Servant Leadership on the Relation between Ethical Climate Perception and Innovative Work. European Research Studies, 18(1), 67.
Uzkurt. C. (2008). Pazarlamada Değer Yaratma Aracı Olarak Yenilik Yönetimi ve Yenilikçi Örgüt Kültürü, Beta Basım Yayını, İstanbul.
Ünlü, O. ve Yürür, S. (2011). Duygusal Emek, Duygusal Tükenme ve Görev/ Bağlamsal Performans İlişkisi: Yalova’da Hizmet Sektörü Çalışanları İle Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 37, 183-207.
Wan-Jing April Chang ve Tung Chun Huang, (2011). Relationship between strategic human resource management and fırm performance, International Journal of Manpower, Vol. 26, 5.434-449.
Yuan, F. ve Woodman, R. W. (2010). Innovative behavior in the workplace: The role of performance and image outcome expectations. Academy of Management Journal, 53(2), 323-342.
Yeloğlu, H. O. ( 2007). Örgüt, Birey, Grup Bağlamında Yenilik ve Yaratıcılık Tartışmaları. Ege Akademik Bakış, 7(1), 133–152.
Yüksel, S. M. (2015). Türkiye'deki İşletmelerin Yenilikçilik Yeteneklerini Etkileyen Faktörlerin Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
htpp://www.tdk.org.tr (19.05.2019).