AZERBAYCANLI BİR MÜLTECİ: MEHMET ALTUNBAY

Azerbaycan Gence doğumlu (1911) olan Mehmet Altunbay, Odessa Askeri Hava Okulu’nda okumuştur. 1933 yılında bu okulu başarıyla bitirerek pilot olarak görev yapmıştır. Pilotluk mesleğindeki başarılarından dolayı Sovyet Rusya’da üç kez ödül almıştır. Hava Harp Okulu komutanlığı görevine kadar yükselmiştir. Ancak Azerbaycanlı bir Türk subayın bu makama kadar yükselmesini hazmedemeyen KGB’nin sudan bahanelerle idam fermanı çıkarması üzerine Türkiye’ye kaçmaya karar verir. İki arkadaşıyla birlikte önce İran, sonra Bağdat ve nihayet Türkiye’ye geçer. Genel Kurmay Başkanlığı’nca yapılan sınav sonrasında kendisine Türkiye’de pilotluk yapma belgesi verilir. 1945-1960 yılları arasında Türk Hava Yolları’nda pilot olarak çalışır. Azerbaycan Türkleri arasında bir kahraman olarak görülen Mehmet Altunbay için 1967 yılında bir de sinema filmi yapılır. 1987 tarihinde de vefat eder. Bu çalışmada Cumhuriyet döneminde Türkiye’ye iltica ederek, çok sayıda hizmetlerde bulunan Azerbaycanlı aydınlardan birisi olan Mehmet Altunbay’ın biyografisi konu edilecektir.
Anahtar Kelimeler:

Mehmet Altunbay, Azerbaycan

___

  • AKSOY Tuba, (2013) Azeri Türk Mecmuası Üzerine Bir İnceleme, Açıklamalı Dizin Ve Seçilmiş Metinler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun.
  • ALTUNBAY Mehmet, (1976) Düşman Geliyor, Asya yayınları, İstanbul.
  • ALTUNBAY Mehmet, (1989) Hürriyete Uçan Türk, Mehmet Altunbay’ın Hatıraları, Hazırlayan, Melahat Altunbay, Azerbaycan Kültür Derneği Yayınları, Ankara.
  • ATTAR Aygün, ŞİMŞİR Sebahattin, (2013) Tarihten Günümüze Türkiye’de Yaşayan Azerbaycan Türkleri, Berikan Yayınevi, Ankara.
  • GASIMOV Musa, (2001) Bakü’nün Kurtarılması Uğruna Türk Diplomasisinin Mücadelesi: 1918 Yılı, 21. Yüzyıl Dergisi, Avrasya Dosyası, Azerbaycan Özel, İlkbahar 2001, Cilt: 7, Say›: 1.
  • http://www.nuridemirag.com
  • http://www.sinematurk.com
  • http://www.tsa.org.tr
  • www.tozlumagazin.com, 501 Numaralı Hücre Filmi Rekora Koşuyor.
  • turkcetarih.com.
  • ÜLGENAY Ayhan Hüseyin, (2013) 501 Numaralı Hücre “Bir Filim Biyografisi ve Bendeki Anısı” http://www.insanokur.org.