YEREL YÖNETİMLERDE İNSAN KAYNAKLARI STRATEJİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Özellikle 1980’lerde tüm dünyada başlayan değişimin yerel yönetimlere yansımasıyla yerel yönetimler; yapı, işleyiş ve fonksiyonlar açısından önemli değişikliklere maruz kalmıştır. Bürokratik geleneksel yönetim anlayışının izlerini silmeye başlayan değişim, yerel yönetimlerde etkinlik, verimlilik, katılımcılık, esneklik, hesap verebilirlik gibi değerleri ön plana çıkartarak; bu yönetim birimlerini vatandaş taleplerine daha duyarlı olmaya zorlamıştır. Değişimin en önemli ayaklarından birisi de, insan kaynağının yönetimine bakış açısında meydana gelen farklılıklardır. Yerel yönetimlerdeki insan kaynakları yönetimi, özel sektördeki değişimi takip ederek, personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine kaymıştır. Çalışanların işe alınması ve maaş, bordro, izin gibi özlük işlerini takip eden personel yönetimi anlayışı değişim süreciyle geçerliliğini yitirmiş; çalışanları bir değer olarak gören ve onların memnun edilmesiyle vatandaş memnuniyetinin sağlanabileceğine inanan insan kaynakları yönetimi geçerlilik kazanmıştır. Çalışanların stratejik birer kaynak olarak görülmesiyle birlikte, onların geliştirilmesine yönelik yaklaşımlar da önem kazanmıştır. Motivasyonla birlikte de değerlendirilen ve çalışanın yaptığı işten memnuniyet düzeyini ifade eden iş tatmini; çalışanları yaptıkları işin sahibi haline getirmeyi amaçlayan personel güçlendirme; çalışanın başarı derecesinin ölçülüp, geliştirilmesini sağlayan performans değerlendirme; çalışanın kuruma bağlılık derecesi olarak ifade edilen örgütsel bağlılık ve çağın en önemli sorunlarından birisi olan örgütsel stres yönetimi; yerel yönetimlerdeki insan kaynaklarının geliştirilmesi kapsamında değerlendirilerek çalışmaya temel olmuştur.

DEVELOPMENT OF HUMAN RESOURCES STRATEGIES IN LOCAL GOVERNMENTS

With the reflection of the change that has begun especially in 1980’s across all over the world to the local governments, these governments has been exposed to significant changes in terms of structure, operation and functions. The change that has begun to erase the traces of the understanding of the traditional bureaucratic management forced the local government units to be more responsive to the demands of citizens by emphasizing values such as effectiveness, efficiency, participation, flexibility and accountability in local governments. sector. The personnel management mentality following the employees’ staff personnel matters such as hiring, salary, payroll, and off days has expired with the process of change. Instead of this, Human Resources Management that sees the staff as valuable assets and believes that the satisfaction of the citizens can be obtained with the employees’ satisfaction has taken effect. By regarding the employees as a strategic resource, the activities that improve their skills have gained importance. Job satisfaction which can be evaluated in conjunction with employee motivation expressing the level of satisfaction of the employee from his work; empowerment that aims the employees to take ownership of their work; performance evaluation that helps measure and improve employee success; organizational commitment that is expressed as the degree of the employee’s commitment to the organization and organizational stress management, which is one of the most important issues of our time, evaluated within the scope of development of Human Resources in local governments; have also formed the basis of the study

___

Akyüz Ömer Faruk (2006). Değişim Rüzgarında Stratejik İnsan Kaynakları Planlaması, Sistem Yayıncılık, İstanbul.

Appelbaum Steven H., D. Heabert, S. Leroux (1999). “ Empowerment: Power, Culture and Leadership -A Strategy Or Fad For The Millennium?, Journal Of Workplace Learning: Employee Counselling Today, Vol.11, Issue.7, 233-254.

Bakan İsmail (2004). “İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Yönünde Atılan Yeni bir Adım: İşletmelerde Çalışanların Yetkilendirilmesi (Employee empowerment)”, H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.22, S.1, 181-207.

Barutçugil İsmet (2004). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Kariyer Yayıncılık, İstanbul, Mart.

Baş Melih İ., Ayhan Artar (1991). İşletmelerde Verimlilik Denetimi, Ölçme ve Değerlendirme Modelleri, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, Yayın No. 435, Ankara.

Bayram Levent (2005). “Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık”, Sayıştay Dergisi, Ekim-Aralık, S.59, 2005, 125-139.

Boone Louis E., David L. Kurtz (2010). Contemporary Business, John Wiley & Sons.

Bölükbaşı Ayşe Gül, Dina Çakmur Yıldırtan (2009). “Yerel Yönetimlerde İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Alan Araştırması”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C.27, S.2, 345-366

Canman Doğan (1995). Çağdaş Personel Yönetimi, TODAİE Yayınları, Yayın No.260, Ankara.

Coşkun Bayram, Namık Kemal Öztürk (2002). “Yerel Yönetimlerde Etkinlik ve Etik”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C.11, S.2, Nisan.

Conger Jay A., Rabindra N. Kanungo (1988). “The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice”, Academy of Management Review, Vol.13, Issue.3, 471-482.

Coşkun Bayram, Lale Sanem Şekercioğlu (2011). “Belediyelerde Bireysel Performans Değerlendirme: İzmir İli İlçe Belediyelerinin İncelenmesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.13, S.2, 43-61.

Çarıkçı İlker (2001). “Çalışanlarda İş Tatmini Etkileyen Kişisel Özellikler ve Örgütsel Sonuçları –Süpermarket Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma- Verimlilik Dergisi, S.4.

Çiçek Mustafa, Mustafa Ökmen (1997). “Küreselleşme Süreci ve Yerel Yönetimler”, Türk İdare Dergisi, S.417, Aralık.

Çuhadar M. Turan (2005).“Türk Kamu Yönetiminde Personel Güçlendirme: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.25, Temmuz-Aralık, 1-23.

Demirhan Erol (2007). Belediyelerde İş Tatmini ve Turhal Belediyesi Örneği, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.

Demirkaya Harun, (2006). “Tarım Toplumundan Bilgi Toplumuna İnsan Kaynakları Yönetiminde Değişim”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S. 27, Temmuz-Aralık.

Durna Ufuk, Veysel Eren (2005). “Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, C.6, S.2, 210-220.

Eren Erol (1993).Yönetim Psikolojisi, Beta Yayınları, İstanbul, 1993.İnce Mehmet (2003). “Değişim Sürecinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Yeni Rolleri”, Standart, Y.42, S.497, Mayıs.

Erstad Margaret (1997). “Empowerment And Organizational Change”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.9, Issue. 7, 325-333.

Hup Chan Sow (2006). “Organizational Identification and Commitment of Members of a Human Development Organization”, Journal of Management Development, Vol. 25, No. 3, 249-268

İbicioğlu Hasan (2000). “Örgütsel Bağlılıkta Paradigmatik Uyumun Yeri”, Dokuz Eylül Üniversitesi İİBF Dergisi, C.15, S.1, 13-22

İnce Mehmet, Hasan Gül (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık, Çizgi Kitabevi, Nisan, Konya.

Kaya Onay (2007). Örgütsel Bağlılık: Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Biriminde Bir Uygulama, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

Koçel Tamer (2005). İşletme Yöneticiliği, Arıkan Basım Yayım, İstanbul.

Kök Sabahat Bayrak (2006). “İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik bir Araştırma”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.20, Nisan, 291-317.

Köseoğlu Özer (2005). “Belediyelerde Performans Yönetimi”, Türk İdare Dergisi, S.447, Haziran, 211-234

Lawler Edward .E. (1973). Motivation in Work Organizations, California Brooks / Cole, California.

Mwanwenda Tuntufye S. (1997). “Occupational Stress Among Secretarial Personnel at the University of Transkei”, Psychological Reports, Vol.81, Issue. 2, October, 1997, 418

Özçınar M. Faruk, Yavuz Demirel (2003). “21. Yüzyılda Yönetim ve Motivasyon”, Kal Der Forum, Yıl.3, S.10,

Nisan, Mayıs, Haziran, 18-23.

Özdemir M. Çağlar (2003). “Yerel Yönetimlerde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Etkileri”, Belediye Dünyası, C.4, S.5, Mayıs.

Özgen Hüseyin, Murat Türk (1997). “Hizmet Sektöründe Rekabette Başarının Anahtarı: Personel Güçlendirme (Empowerment)”, Amme İdaresi Dergisi, C.30, S.4, Aralık, 75-86.

Öztürk Namık Kemal (1999). “Kamu Yönetiminde İnsan Kaynakları Yönetimi”, Türk İdare Dergisi, S.424, Eylül.

Pynes Joan E. (2004). Human Resources Management For Public and Nonprofit Organization, Jossey-Bass, San Francisco.

Rafaeli Anat (1989). “When Cashiers Meet Customers: An Analysis of the Role of Supermarket Cashiers”, Academy of Journal of Management, No.30.

Schermerhorn John R., James G. Hunt, Richard N. Osborne (1994). Managing Organizational Behavior, Mcgraw-Hill Book Co., New York.

Sökmen Alptekin (2006). “Konaklama İşletmeleri Yöneticilerinin Stres Nedenlerinin Belirlenmesinde Cinsiyet Faktörü: Adana’da Ampirik Bir Araştırma”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.1, S.2, Güz, 1-27.

Spreitzer Gretchen M., Mark A. Kizilos, Stephan W. Nason, (1997). “ A Dimensional Analysis of the Relationship Between Psychological Empowerment and Effectiveness, Satisfaction and Strain”, Journal of Management, Vol.23, No.5, 1997, 679-704.

Storey John, Keith Sisson (1993). Managing Human Resources and Industrial Relations, Open University Press, Buckingam.

Şen Mustafa Lütfi, Musa Eken (2007) “Belediyelerde İnsan Kaynakları Yönetimi”, Kamu Yönetimi Yazıları (ed. Bilal Eryılmaz, Musa Eken, Mustafa Lütfi Şen), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 542-562.

Şenyiğit Gümran (2004). “Çalışma Hayatında Stres”, Verimlilik Dergisi, S.3, 103-119.

Tamer Mustafa (2005). “Belediyelerde Performans Yönetimi- II”, Yerel Yönetim ve Denetim, C.10, S.12, Aralık, 2005, 37-42.

Tokat Bülent, Meltem Dil (2006). “Performans Değerlemenin İş Tatminini Artırmadaki Rolünün Belirlenmesine Yönelik bir Uygulama”, İktisat, İşletme, Finans, Yıl. 21, Şubat.

Vroom Victor H. (1994). Work and Motivation, Jossey Bass, October.

Yaylacı Gaye Özdemir (2005). “Örgütsel Stresi Yönetmede Etkili Kişilerarası İletişim Stratejileri”, Amme İdaresi Dergisi, C.38, S.2, Haziran, 51-59

Yenice Ebru (2006). “Kamu Kesiminde Performans Ölçümü ve Bütçe İlişkisi”, Sayıştay Dergisi, S.61, 57-68.

Yıldırım Ferzan Bayramoğlu (1993). Belediyelerde İnsan Kaynağı Yönetimi, Yerel Yönetimin Geliştirilmesi Programı El Kitapları Dizisi, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, IULA, EMME Uluslararası Yerel Yönetimler Birliği, İstanbul.

Yılmaz Abdullah, Süleyman Ekici (2003). “Örgütsel Yasamda Stresin Kamu Çalışanlarının Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma”. Yönetim ve Ekonomi. C.10, S. 2, 2003, 1-19.

Yılmazer Aydın (2012). “Yerel Yönetimlerde Kurumsal Bağlılığın Bireysel Performansa Etkisine İlişkin Bir Araştırma: Sakarya Büyükşehir Belediyesi Örneği”, Akademik İncelemeler Dergisi, C.7, S.1, 313-336.

Yılmazöz Mehmet (2008). “Kamu Kesiminde Geleneksel Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş” Türk İdare Dergisi, S.460, Eylül.

Yüksel Öznur, Hakan Erkutlu (2003). “Personeli Güçlendirme – Empowerment”, Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, S.1, 31-43.