“Davud el-Kayserî’ye Göre Sufî Epistemolojisinin Temel Bir Kavramı Olarak “Keşf” ve Türleri”

Bu makalede Ekberî geleneğin önemli temsilcilerinden Davud el-Kayserî’nin Fusûsu’l-Hikem Şerhi’nde keşf ve türlerine ilişkin olarak yapmış olduğu tasnifi incelemeye çalışacağız. Bu noktadan hareketle “keşf” kavramının sûfî epistemolojisinin diğer önemli kavramlarından olan “müşahede”, “feth” ve “tecellî” ile mukayesesini yapıp aralarındaki anlam ilişkisini analiz etmeye çalışacağız. Davud el-Kayserî’nin ortaya koyduğu şekliyle keşf ve türlerini ele alırken makalemizin kapsamı gereği sûfîlerin marifet anlayışının aklî bilgiyle mukayesesinden ve bu düzlemde temellendirilmesinden bahsetmeyeceğiz. Bu sebeple bu makalede sûfîlerin bilgi nazariyeleri ekseninde ortaya çıkan tartışma alanlarını gündeme taşımaktan çok marifetle ilgili hususi bazı kavramların dar bir çerçevede semantik tahliline odaklanacağız

Anahtar Kelimeler:

Davud el-Kayserî, Marifet, Keşf, Keşfin Türleri, Tecellî, Feth, Müşahede

“UNWEİLİNG” AND IT’S TYPES AS A BASIC CONCEPT OF SÛFÎ EPISTEMOLOGY ACCORDING TO DÂWÛD AL-QAYSARÎ

In this article, we will try to examine the classification about the “unveiling” (kashf) and it’s types made by Dawûd al-Qaysarî who is the one of the most important representatives of Akbarian tradition. From this point, we will try to compare the concept of “unveiling” with other important concepts of sûfî epistemology such as“disclosure” (tacallî),“opening” (fath), and “vision” (mushada)and than we will analyze the meaning relationships between them. While we are mentioning the “unveiling” (kashf) and its types as Dâwûd al-Qaysarî presented, due to the scope of our article, we will not discuss the value of the sufi understanding of gnosis and it’s justification when compared with the rational knowledge. Therefore, we will focus on this article the semantic analysis of some particular concepts related to gnosis in a restricted context rather than discussing the problems that emerged around the sufi theory of knowledge

Keywords:

Dâwûd al-Qaysarî, Gnosis, Unweiling, Types of Unweiling, Disclosure, Opening,

PDF

___

Bayraktar, Mehmet, “Dâvûd-i Kayserî”, DİA, yıl: 1994, c. 9.
Bosnevî, Abdullah, Tecelliyât-ı Arâisu’n-Nusûs, Matbâyı Âmire, 1290 h.
el-Cendî, Müeyyidüddin, Şerhu Fusûsi’l-Hikem, haz. Seyyid Celâlüddin Aştiyânî, (Bustâne Kitab), Tahran 2008.
Chittick, William C. The Self-Disclosure of Gad, Principles of Ibn al-‘Arabi’s Cosmology, (State University of New York Press), New York 1998.
__________ The Sûfî Path of Knowledge: İbn al-Arabi’s Metaphsics, The State University of New York, Albany 1989.
Cürcânî, Ali b. Muhammed, et-Ta’rifât, Haz: Muhammed Abdü’l-Hakim El-Kâdî, (Darü’l-Kitabi’l-Mısrî,) 1. Baskı, Kahire 1991.
Ebu Zeyd, Nasr Hamid, Felsefetü’t-Te’vîl: Dirâsetün fî Te’vîli’l-Kur’ân inde Muhyiddin İbn Arabî, III. Baskı, (Darü’t-Tenvîr), Beyrut 1993.
Filiz, Şahin, İslam Felsefesinde Mistik Bilginin Yeri, (İnsan Yayınları), İstanbul 1995.
Hakîm, Suâd, el-Mu’cemü’s-Sûfiyye, (Dendere nşr.), Lübnan 1981.
İbn Arabî, Fusûsü’l-Hikem, thk. Ebu’l-Alâ Afîfi, (Dâru İhyâi’l-Kütübi’l-Arabiyye), Kahire 1946.
___________ el-Fütûhâtü’l-Mekkiyye, haz: Ahmed Şemseddin, (Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye), I. Baskı, I-IX, Beyrut 1999.
___________ el-Fütûhâtü’l-Mekkiyye, thk. Osman Yahya-İbrahim Medkur, (el-Hey’etü’l-Mısrıyye), I-XIV, Kahire 1985.
___________ Kitâbu’l-Celâle, Resâil, thk., Muhammed İzzet, (Mektebetü’t-Tevfikiyye), Kahire, ts.
____________ Kitâbu’l-Mesâil, (Resâil).
____________ Risâletün fî Süâli İbn Sevdekîn, (Resâil-Haydarabâd) içinde.
____________ Risâletün Lâ Yeûlu Aleyh (Resâil).
İbnü’l-Manzûr, Cemâlüddin Muhammed, Lisânü’l-Arab, (Dârü’s- Sâdr), Beyrut 1954.
Kartal, Abdullah, “Tasavvufun Bir İlim Olarak İnşâ Süreci: Şer’î ve Metafizik Bir İlim Olarak Tasavvuf”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 24, Bursa, 2015.
Kayserî, Dâvûd, Şerhu Fusûsi’l-Hikem, thk. Âyetullah Hasanzâde Amûlî, (Bustâne Kitap), Tahran 2000.
__________, “Risâle fî ilmi’t-tasavvuf”, er-Resâil içinde, haz: Mehmet Bayraktar, (Kayseri Büyük Şehir Belediyesi Yayınları), Kayseri 1997.
__________, “el-Mukaddemât” er-Resâil, içinde haz: Mehmet Bayraktar, (Kayseri Büyük Şehir Belediyesi Yayınları), Kayseri 1997.
____________, Mukaddemât, çev: Hasan Şahin-Turan Koç-Seyfullah Sevim, (Kayseri Büyük Şehir Belediyesi Yayınları), Kayseri 1997.
Konuk, Ahmed Avni, Fusûsu’l-Hikem Tercüme ve Şerhi I-IV, haz. Mustafa Tahralı-Selçuk Eraydın, (MÜİFV. Yay.), İstanbul 1999.
Landau, Rom, “The Philosophy of Ibn ‘Arabî I”, The Muslim World, c. XLVII, no: 1, January 1957.
Palacios, Asin, İbn Arabî, Hayatuhû ve Mezhebuhû, Arapça’ya çev. Abdurrahman Bedevî, (Mektebetü Ancelu’l-Mısriyye), Kahire 1965.
Uludağ, Süleyman, “Keşf”, DİA, yıl: 2002, c. 25.
es-Serrâc, Ebu Nasr et-Tûsî, el-Luma’, thk. Abdulhalim Mahmud, (Mektebetü’s-Sekâfetü’d-Dîniyye), Kahire 2002.
Sühreverdî, Ebu Hafs Şihabüddin Ömer, Avârifu’l-Meârif, (Dârü’l-Ma’rife), Beyrut 1983.
et-Tehânevî, Muhammed Ali, Keşşâfu Istılâhâti’l-Fün’ûn ve’l-Ulûm, haz. Refîk el-Acem ve diğerleri, (Mektebetü Lübnan), Beyrut 1996.