Afet Odaklı Acil Manevi Sosyal Hizmet Uygulamaları Bağlamında Türkiye’ye Yönelik Bir Model Önerisi

Aniden gelişerek insan yaşamında önemli bir dönüm noktası oluşturan afetler, geçmişten günümüze pek çok araştırmaya konu olmuştur. Bu araştırmalar afet odaklı sosyal hizmetlerin gerek Avrupa ülkelerinde, gerekse de Türkiye’de hızla yaygınlaştığına işaret etmektedir. Bu kapsamda afet odaklı sosyal hizmetler, kurumsal yapılanma, hizmetlerin içeriği ve uygulanması vb. açılardan benzerlik göstermektedir. Buna karşın bütüncül sosyal hizmet anlayışı içerisinde, afet odaklı manevî sosyal hizmet konusu gündeme geldiğinde, bazı farklılıklarla karşılaşılmaktadır. Sosyo-kültürel yapı, dinler ve(ya) inanç sistemleri arasındaki faklılıklar bu değişimin oluşumundaki en önemli sebeplerdir. Farklılıklar her durumda mevcut olsada, önemli olan afet gibi acil müdahale gerektiren durumlar için her ülkenin kendine özgü uygulamalara ihtiyaç duyduğudur. Bu bakış açısından hareketle bu çalışmada öncelikle Avrupa ülkelerinden Almanya ve İngiltere’de afet sürecinde uygulanan manevi sosyal hizmetlerin organizasyonel yapısı, içeriği ve temel özellikleri açıklanmaktadır. Bu çerçevede Türkiye için kurumsal olarak Almanya’ya benzer, uygulama bakımından özgün, dini yapının esas alındığı, afet temelli manevî sosyal hizmet modelinin sunumu amaçlanmaktadır. Türkiye için önerilen bu modelin, kurumsal bir boyut kazanması, yaygınlaştırılması ve en önemlisi pratikte fayda sağlaması hedeflenmektedir

Anahtar Kelimeler:

Afet, Afet Yönetimi, Maneviyat, Sosyal Hizmet, Manevî Sosyal Hizmet

A MODEL PROPOSAL FOR TURKEY IN THE CONTEXT OF DISASTER BASED URGENT SPIRITUAL SOCIAL SERVICE APPLICATION

Disasters, which are suddenly being developed an important turning point in human life, have been a subject for many researchs from past to the present. These researchs indicate that disaster focused social services are rapidly widespread both Europe and Turkey. In this contex, disaster based social services display similarities with organizational construction, the content of the services and application etc. In contrast, when the topic of disaster based spiritual social service come to agenda in an integrated approach in social services, there are some differences. Sociocultural structure, dissimilarities between religions and/or belief systems are the most important reasons for the formation of these differences. Although differences exist for all situations, each country needs its own specific applications for situations that require immediate intervention, such as disaster. Moving from the point of view, in this study, firstly the organizational structure, content and basic features of spiritual social services have been expressed for Germany and UK from European countries. In this frame, presentation of disaster based spiritual social service model which is institutionaly similar to Germany, but practicaly original interms of religious structure is aimed for Turkey. To gain an institutional dimension, to disseminate and, the most important one, to provide benefits in practical term, is aimed in this model which is proposed for Turkey

Keywords:

Disaster, Disaster Management, Spirituality, Social Service, Spiritual Social Service,

PDF

___

Afet Haberleşme (2015). Afet Yönetimi ve Acil Yardım Planları. http://www.afethaberlesme.com/2015/08/25/afet-yonetimi-ve-acil-yardim-planlari.adresinden edinilmiştir.
AFAD. (2014). Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Ankara: T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2015). Diyanet İşleri Başkanlığının Sosyal Hizmet Çalışmaları. http://ailetoplum.aile.gov.tr.adresinden edinilmiştir.
Benson, P. W., Furman, L. D., Canda, E. R. ve diğerleri. (2015). Spiritually Sensitive SocialWork with Victims of Natural Disasters and Terrorism. British Journal of Social Work, 1-22.
Boschman, K. R. (2011). Compassion in Times of Disaster Understanding the Role of Spiritual Care in Times of Disaster for Disaster Response Volunteers, First Responders and Disaster Planners. Prepared for the National Advisory Group on Emergency Planning Canadian Council of ChurchesNAGEP Spiritual Care Document.
Bundesministerium des Innern. (2015). The Crisis Management System in Germany.
Crooks, B., Mouradian, J. (2011). Disasters And The Local Church: Guidelines For Church Leaders İn Disaster- Prone Areas. Hansford B. (Ed.), United Kingdom: Tearfund.
Dalkılıç, N. (2014). Kamu-Özel Sektör İşbirliği Çerçevesinde Doğal Afet Risk Finansmanı. Amme İdaresi Dergisi, Cilt:7, Sayı:4, 117-137.
De Siervo G. (2012). Actors, Activities, and Coordination in Emergencies. International Disaster Response Law A. de Guttry, M. Gestri, G. Venturini (Ed.), Berlin: T.M.C. Asser Press by Springer.
Erkal, T., Değerliyurt, M. (2009). Türkiye’de Afet Yönetimi. Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt:14, Sayı:22, 147-164.
Furman, L., Dyrud, B., Perry W. ve diğerleri. (2005). A Comparative International Analysis of Religion and Spirituality in Social Work: A Survey of UK and US Social Workers. Social Work Education, Vol. 24, No. 8, 813–839.
Hugen, B., Scales T. L. (2012). Calling: A Spırıtualıty Model For Socıal Work Practıce, Christianity and Social Work Readings on the Integration of Christian Faith and Social Work Practice B. Hugen, T. Laine Scales (Ed.), Botsford. CT: North American Association of Christians in Social Work.
İslamalimi. (2015). Afet Nedir?, http://www.islamalimi.com/afet-nedir/.adresinden edinilmiştir.
Jung, L. J., La M., Walter, F. (2007). Social Work in Natural Disasters: The Case of Spirituality and Post traumatic Growth. Advances in Social Work, Vol.8, No. 2, 305-316.
Kadıoğlu, M. (2011). Afet Yönetimi Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek M. Yılmaz (Ed.), İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Yayınları.
Kapucu, N. (2015). Emergency and Crisis Management in the United Kingdom: Disasters Experienced, Lessons Learned, and Recommendations for the Future.
Kula, N. (2006). İstenmedik Ve Beklenmedik Olaylarla Karşılaşan Bireylere Yönelik Moral Ve Manevî Desteğin Önemi (Deprem Ve Bedensel Engellilik Örneği). Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Sayı: 2, 73-94. Kur’an-ı Kerim.
Massey, K. (2006). Light Our Way A Guide for Spiritual Care in Times of Disaster J. Sibley-Jones (Ed.), National Volutary Organizations Active in Disaster.
Mizrahi, T., Davis, L. E. (2008). Encyclopedia of Social Work (20 th Edition). New York: Oxford University Press.
Müller-Lange, J., Handbuch N. (2013). Strumpf & Kossendey Verlag (3 th Edition). Edewecht.
Notfallseelsorge. (2016). Weiterführende Links. http://www.notfallseelsorge.de.adresinden edinilmiştir.
Orhan, E. (2010). Afet Planlamasında Kaynak Kullanımının Siyasetinde Planlamanın Rolü. Planlama, 2010/1, 69-81.
Pyles, L. (2008). Community Organizing For Post-Disaster Social Development. International Social Work, 50 (3), 321-333.
Seyyar, A. (2015). Tasavvufî Sosyal Hizmet Sȗfîlerin Manevî Terapi Yöntemleri. İstanbul: Rağbet Yayınları.
Seyyar, A. (2011). Yaşlı ve Özürlülerin Manevî Bakımının Yetersiz Olduğunu Ali Seyyar’ın Bilgilendirmesiyle Duyurdu. http://www.manevîbakim.com/guncel/27102011.asp.adresinden edinilmiştir.
Seyyar, A. (2010). Afetlerin Kişi Üzerine Psiko-Sosyal Etkileri ve Manevî Sosyal Hizmet Uygulamaları, İstanbul’un Afetlerden Zarar Görebilirliği Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 4-5 Ekim 2010, İstanbul.
Seyyar, A. (2009). Tıbbî Sosyal Hizmetlerde Manevî Bakım, İstanbul: Rağbet Yayınları.
Seyyar, A., Özdemir, S. (2007). AB Sürecinde Türkiye’de Dinî Sosyal Hizmetlerin Önemi (Türkiye-Almanya- Örneği); Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Dairesi; I. Din Hizmetleri Sempozyumu (Bugünü ve Geleceği); 03-04 Kasım 2007, Ankara-Kızılcahamam.
Seyyar, A. (2002). Sosyal Siyaset Terimleri Ansiklopedik Sözlük. İstanbul: Beta Yayınları.
TDK. (1988). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2014). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018 Afet Yönetiminde Etkinlik Özel İhtisas Komisyonu Raporu 2023”, Ankara, Kalkınma Bakanlığı Yayınları.
Tuncay, T. (2004). Afetlerde Sosyal Hizmet. Ankara: Özbay Ofset Matbaacılık.