SİVAS İLİ’NDE ŞEKER PANCARI ÜRETİCİLERİNİN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Sivas İli, ülkemizde en fazla şeker pancarı üretiminin yapıldığı ilk on ilinden biridir. “Sivas İli’nde şeker pancarı üreticilerinin sorunları ve çözüm önerileri” adlı bu çalışmada şeker pancarı üreticileri ile ilgili olarak çeşit seçimi, don olaylarına karşı aldıkları önlemler, şeker pancarı üretim alanlarında karşılaşılan yabani ot ve hastalıklar, sulama yöntemleri, gübre tercihi, pazarlama ve kota uygulaması ile ilgili alt problemler belirlenmiş ve bu problemlere yönelik cevaplar aranmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden görüşme ve arazi saha gözlemleme yöntemleri ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmede yarı yapılandırılmış anket formu kullanılmıştır. Araştırma sahasında şeker pancarı üreticileri ile yapılan görüşmelerden, çeşit seçiminde verim faktöründen başka tohum pazarlaması yapan firma temsilcilerinin de etkili olduğu tespit edilmiştir. Don olaylarına karşı üreticilerin ekim zamanı geciktirerek tedbir aldığı, bu yöntemden başka herhangi bir tedbirlerinin olmadığı belirlenmiştir. Şeker pancarı üretim sahalarında sirken, yaban yulafı, köygöçüren, hardal gibi ot türleri ile hastalıklardan ise rhizactonia (kök çürüklüğü), cercospora (yaprak lekesi), erysiphe betae (külleme) ve rhizomania (kök sakallanması)’ gibi hastalıklara rastlanılmıştır. Şeker pancarı üretim alanlarında yapılan sulama sayısını iklim şartları belirlemektedir. Yapılan bilinçsiz sulama ile bazı su kaynaklarının kuruduğu gözlemlenmiştir. Araştırma sahasında görüşme yapılan şeker pancarı üreticileri pazarlama sorunlarının bulunmadığını belirtirken, kota uygulamasını ise kendileri için büyük bir sorun olarak görmektedirler.

PROBLEMS OF SUGAR BEET PRODUCERS IN SIVAS PROVINCE AND PROPOSALS FOR SOLUTIONS

Sivas Province is one of the ten provinces with the largest volume of sugar beet cultivation in our country. The study titled "Sugar beet producers' problems in Sivas Province and suggestions to identified problems" determined the sub problems encountered by sugar beet producers in regards to selection of varieties, precautions taken against frost, weeds and diseases in sugar beet cultivation areas, irrigation methods, preference of fertilizers, marketing and quota practice and solutions were sought to these problems. The research was carried out with the help of interviews and field observation methods, which are qualitative research methods. A semi-structured questionnaire was used in the interview. It was determined in the interviews that representatives of seed companies were also effective in the selection of variety in addition to yield factor.  It was identified that producers took precautions against frost by delaying sowing time against and did not use any other methods. The most common weeds in sugar cultivation areas were found to be goosefoot, mustard, death angel and common wild oat while root rot, leaf spot, powdery mildew and root bearding were the type of most common plant diseases respectively found in beet cultivation areas. Climatic conditions were found to determine the number of irrigations in sugar beet cultivation areas. Unplanned and senseless irrigation was found to result in the drying of some water resources. While the sugar beet producers who were interviewed in the framework of the study indicated that they did not face marketing problems, they were observed to regard the quota practice as a significant issue.

___

  • Adıyaman, M. (2010). Şeker Pancarında Şeker Birikimini Etkileyen Faktörler. Teknik Bülten No: 11, Ankara.
  • Akbay, Ö. A. (2003). “Türkiye’de Şeker Üretiminin Ekonomik ve Sosyal Karlılığının Değerlendirilmesi”. TAEA Proje Raporu, Yayın No:104, Ankara.
  • Aras, İ. (2006). Damla Sulama Yöntemi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsi Dergisi, 1-2(15), 49-60.
  • Arpacı, S. (2010). Ağrı ve Çevresinde Şekerpancarı Tarımı ve Şeker Sanayi. (Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Blilimler Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Çolak, H. & Çiçekli, M. (2015). Gübreleme Rehberi. Toros Tarım San ve Tic.A.Ş Yayınları.
  • Demirhan, T. (2011). Geç Dönemlerde Farklı Form ve Dozlarda Uygulanan Azotun Şekerpancarında Verim ve Kalite Üzerine Etkisi. (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Doğanay, H. & Çavuş A. (2016). Türkiye Ekonomik Coğrafyası. İstanbul: Pegem Akademi Yayınları.
  • Erdinç, Z. (2017). Türkiye’de Şeker Sanayisinin Gelişimi ve Şeker Sanayisinde İzlenen Politikalar. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (AÜSBD), 3(17), 9-25.
  • Francis, S. (2002). Pathogen profile Sugar-beet powdery mildew (Erysiphe betae). Molecular Plant Pathology, 3(3), 119-124.
  • Iqbal, M. A. & Saleem, A. M. (2015). Sugar Beet Potential to Beat Sugarcane as a Sugar Crop in Pakistan. American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci, 15(1), 36-44.
  • İstanbul Ticaret Odası. (1997). Türkiye’de Şeker ve Şekerpancarı Üretiminde Mevcut durum Sorunlar ve Çözüm önerileri (yönetici özeti kitabı).İstanbul Ticaret Odası, Yayın no: 1997-12 İstanbul.
  • Kaya, R. (2012). Şeker Pancarında Cercospora Yaprak Lekesi (Cercospora beticola Sacc.) Hastalığı ve Mücadele Stratejisi. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi, 02.10.2018 tarihinde http://www.turktob.org.tr/dergi/makaleler/dergi21/33-37.pdf, adresinden edinilmiştir.
  • Kıymaz, T. (2002). Şeker Politikalarında Yeni Yönelimler ve Türkiye’nin Konumu. Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın No: 2652, Ankara.
  • Koç, H. & Bulut, İ. (2016). Türkiye Şeker Pancarı Üretiminde Yozgat İli’nin Yeri ve Önemi. Türk Coğrafya Dergisi, 67, 33-40.
  • Konya şeker. Bitkisel üretim çiftçi rehberi (şekerpancarı). 20.01.2018 tarihinde http://konyaseker.com.tr/Upload/Files/seker-pancari.pdf adresinden indirilmiştir.
  • Neher, O. T. & Gallian, J. J. (2011). Rhizoctonia on Sugar Beet (Importance, Identification, and control in the Northwest). A Pacific Northwest Extension Publication. 629, 1-7.
  • Neher, O. T. & Gallian, J. J. (2013). Powdery Mildew on Sugar Beet (Importance, Identification, and control in the Northwest). A Pacific Northwest Extension Publication 643, 1-6.
  • OECD, (1998). “Sugar Policy Reform: Competition Policy Issues.” Paris, Committee for Agriculture, Sep. 1998.
  • Özelleştirme Yüksek Kurulu (2018, 5 Mayıs). Resmi Gazete, (Sayı 3042). 06 Haziran 2018 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180505.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Strausbaugh, C. A., Eujayl, İ. A. & Panella, L. W. (2013). Interaction of Sugar Beet Host Resistance and Rhizoctonia solani AG-2-2 IIIB Strains. Retrieved March 03, 2018, from http://dx.doi.org/10.1094/PDIS-11-12-1078-RE.
  • Su Yönetimi Enstitüsü, (2017). 18 Aralık 2017 tarihinde http://suyonetimi.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/88/2016/05/TARIMDA- SU-TASARRUFU.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Şeker Kanunu (2001, 4 Nisan). Resmi Gazete, (Sayı: 24378). 03 Ocak 2018 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4634.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Temizel, K. E. (2012). Tava Sulama Yönteminin Planlanması ve Çiftçiye Adaptasyonu Sağlayabilecek Grafiksel Bir Yaklaşım, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(1), 26-32.
  • TİGEM, (2017). 18 Aralık 2017 tarihinde https://www.tigem.gov.tr/Icerik.aspx?mid=7cc7b48e-770d-4d34-80d9-ebba5126111e adresinden edinilmiştir.
  • Tosun, F. (2015). Şeker Pancarı ve Şeker, Ürün Raporu. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü (TEPGE), Ankara.
  • Türk Şeker, (2018). 10 Şubat 2018 tarihinde http://www.turkseker.gov.tr/hakkimizda.aspx adresinden edinilmiştir.
  • Ulu, O. (2012). Kayseri Şeker Pancarı Ekim Alanlarındaki Fitopatolojik Sorunların Tespiti ve Tanılanması. (Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınları: Ankara.