KONYA İLİNDE GÜNCEL OBRUK OLUŞUMLARI

ÖZETKonya İli ve çevresi sahip olduğu jeolojik yapı, yeraltı suları ve tektonizmanın etkisiyle eskiden beri obruk oluşumlarına sahne olmuştur. Obruklar, oluşum dönemlerine göre eski ve güncel oluşumlu obruklar olarak sınıflandırabilir. Son dönemde Konya Havzası’ndaki obruk sayısında artış kaydedilmiştir. Obruk sayısının artmasında; sahada kurak ve yarı kurak iklim koşullarının yaşanmasının yanı sıra beşeri faktörlerin etkileri de görülmektedir. Obruk oluşumları geçmişten beri insan faaliyetlerini olumlu ve olumsuz yönde etkilemektedir. Son yıllarda obruk oluşumlarının artması, özellikle yaylacılık faaliyetlerini ve tarım yapılan alanları olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır. Bu nedenle obruk oluşan alanların jeolojik-jeofizik etütlere dayalı risk haritası oluşturulmalı, obruk oluşum sahaları sürekli izlenmeli, yöre halkına yönelik periyodik eğitim seminerleri verilmelidir.Bu çalışmada güncel obrukların; oluşumu, morfometrik özellikleri ve dağılımına yer verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Karapınar, güncel obruk, obruk tehdidi, karstlaşmaABSRACTThe geological structure in Konya and surroundings, due to the impact of underground waters and tectonics movements, has witnessed many sinkholes formations. According to their time of formations sinkholes are categorized as old and new formations. There has been an increase in sinkholes formations within Konya base. In the increase in sinkholes information, arid to sub arid climate conditions as well as human factors have an impact.Sinkholes formations have been affecting human activities both positively and negatively throughout history. The fact that sinkholes formations have increased in recent years has begun to have a negative effect on agricultural activities and transhumance. That's why, geological-geophysical surveying based risk maps should be created in the areas where sinkholes have formed, tracked and local people informed regularly.The present study is about recent pothole formations, their morphometric features, and distributions.Keywords: Karapınar, current sinkholes, sinkholes threat, karstification

-

positively and negatively throughout history. The fact that sinkholes formations have increased in recent years has begun to have a negative effect on agricultural activities and transhumance. That's why, geological-geophysical surveying based risk maps should be created in the areas where sinkholes have formed, tracked and local people informed regularly

___

  • Bayarı, C. Serdar, Pekkan, Emrah ve Özyurt, N. (2008). Konya Kapalı Havzası’nda Hipojenik Karstlaşma Sonucu Oluşan Obrukların Oluşum Süreçleri, Hydrogeology Journal, DOI 10.1007/s1040-008-0351-9.
  • Bozyiğit, Recep ve Tapur, Tahsin (2009). Konya Ovası ve Çevresinde Yeraltı Sularının Obruk Oluşumlarına Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 21, s.137-155, Konya.
  • Canik, B. (1997). Konya Dolaylarında Suların Oluşturduğu Doğal Anıtlar ve Sempozyumu Bildiriler, s.159-166, Konya. Korunması, 20.Yıl Jeoloji
  • Çörekçioğlu, İ. (1994). Konya Karapınar-Kızören Arasındaki Obrukların Oluşumu ile İlgili Hidrojeolojik Etüt Raporu, DSİ 4. Bölge Müdürlüğü, Konya.
  • Erol, O. (1990). Konya-Karapınar Kuzeybatısındaki Obrukların Gelişimi ile Konya ve Tuz Gölü Pleistosen Plüviyal Gölleri Arasındaki İlişkiler, İstanbul Üniv. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Sayı 7, s.5-49, İstanbul.
  • Ertek, T. A. (2009). Obruk Platosu’nda Devam Eden Obruk Oluşumları, TÜBİTAK Bilim ve Teknik Dergisi, Ekim 2009, Yıl 42, Sayı 503, s.66-71. Ankara.
  • Göçmez, G. (2011). Konya İlindeki Obruklar ve Traverten Konileri, 26-27 Kasım 2011 I. Konya Kent Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s.459-464, Konya.
  • Güldalı, N. ve Şaroğlu, F. (1983). Konya Yöresi Obrukları, T.J.K. Yeryuvarı ve İnsan, Cilt 7, Sayı 4, Ankara.
  • Lahn, E. (1940). Konya Mıntıkasındaki Karst Hadiseleri ve Bunların Ziraat Mecmuası, Sayı 4/21, s.620-626, İstanbul. Ehemmiyeti, MTA Enstitüsü
  • Selçuk Biricik, A. (1992). Obruk Platosu ve Çevresinin Jeomorfolojisi, Marmara Üniv. Yayın No 531, İstanbul.
  • Üstün, A. Tuşa, E. A. ve Ramazan A. (2007). Konya Kapalı Havzasında Yeraltı Suyu Çekilmesi ve Olası Sonuçlarının Jeodezik Yöntemlerle İzlenmesi, 3. Mühendislik Ölçmeleri Sempozyumu, 24 ‐26 Ekim 2007, s.52-61, Konya.