DENEYSEL BİR ÇALIŞMA: ÖRNEK OLAYLAR İLE COĞRAFYA ÖĞRETİMİ

Bu araştırmanın amacı, örnek olay öğretim yönteminin öğrencilerin akademik başarıları ile öğrenmede kalıcılık üzerindeki etkisini incelemek ve örnek olay öğretim yöntemine ilişkin öğrenci görüşlerini belirlemektir. Araştırmada nitel ve nicel araştırma yaklaşımlarının birlikte kullanıldığı karma araştırma yöntemlerinden gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Bayburt ilinde bir lisenin üç farklı şubesinde öğrenim gören toplam 101 (DG=34, KG1=35, KG2=32) 10. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak öğrencilerin akademik başarılarını ve öğrenmede kalıcılığı belirlemek için Doğal Afetler Başarı Testi (DABT), örnek olay öğretim yöntemi ile ilgili öğrenci görüşlerini tespit etmek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğrenci günlükleri kullanılmıştır. DABT’dan elde edilen verilerin analizinde Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve çoklu karşılaştırma Tukey testi; yarı yapılandırılmış görüşme formu ve öğrenci günlüklerinden elde edilen verilerin analizinde ise içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, örnek olay öğretim yönteminin, öğrencilerin akademik başarıları ile öğrenmede kalıcılık üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu ve öğrencilerin örnek olay öğretim yöntemine ilişkin görüşlerinin olumlu olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafya, Örnek Olay, Örnek Olay Öğretim Yöntemi, Akademik Başarı

AN EXPERIMENTAL STUDY: GEOGRAPHY TEACHING WITH SAMPLE EVENTS

The aim of this study is to investigate the effect of case study method on academic achievement and retention of the students in learning and to determine their point of views on the case study method. The embedded design method, one of the mixed research methods in which qualitative and quantitative research methods are used together, was used in the study. The study group consisted of 101 (DG = 34, KG1 = 35, KG2 = 32) 10th-grade students receiving education in three different classes of a high school in Bayburt. Natural Disasters Achievement Test (NDAT) was used to determine the academic achievement and retention of students in learning, semi-structured interview forms, and student diaries were used to determine views of the students about the case study teaching method. One-way "ANOVA" and "Tukey multiple comparison" tests were used to analyze the data obtained from NDAT and content analysis method was used in the analysis of the data obtained from the semi-structured interview forms and student diaries. As a result of the study, it was found that the case study method had a positive effect on academic achievement and retention of the students and their opinions about the case study method were found to be positive.

Keywords:

Geography, Case Study, Case Study Teaching Method, Academic Achievement,

PDF

___

Açıkgöz, K. Ü. (2014). Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Yayınevi.
Adalı, B. (2005). İlköğretim 5. sınıf fen bilgisi dersinde virüsler-bakteriler-mantarlar ve protistler konularının öğreniminde örnek olaya dayalı öğrenme yöntemi kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına ve fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Akgün, İ. H. (2013). Sekizinci sınıf vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinde örnek olay yöntemiyle öğretimin öğrenme düzeyine ve kalıcılığa etkisi. (Doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Aksar, M. (2018). İlköğretim fen bilimleri dersinde kullanılan yansıtıcı düşünmeyi geliştirici öğrenme günlükleriyle sürecin değerlendirilmesi ve günlükler hakkında öğrenci görüşleri. (Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kayseri). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Altundaş, M. (2019). Örnek olay öğretim yönteminin 10. sınıf coğrafya dersi çevre ve toplum ünitesindeki akademik başarı ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Atılgan, H. (2017). Madde ve test istatistikleri. H. Atılgan (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme içinde (s. 259-280). Ankara: Anı Yayıncılık.
Aydemir, G. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde örnek olay yönteminin öğrencilerin çevre bilincine ve çevreye yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Aydın, F. & Güngördü, E. (2015). Coğrafya eğitiminde özel öğretim yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Aydın, M. Z. (2011). Okulda Ahlak Eğitimi ve Ahlak Öğretiminde Örnek Olay İncelemesi Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Ayyıldız, Y. & Tarhan, L. (2012). Effect of case studies on primary school teaching student sattitudes toward chemistry lesson. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 62-70.
Bars, A. (2009). 9.sınıf biyoloji dersinde difüzyon osmoz- osmotik kuvvetler konularının öğretiminde örnek olaya dayalı öğrenme yönteminin kullanılmasının öğrencilerin akademik başarılarına ve biyoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Bayrakçeken, S. (2015). Test geliştirme. E. Karip. (Ed.), Ölçme ve değerlendirme içinde (s. 293-324). Ankara: Pegem Akademi.
Bayram, N. (2017). Sosyal Bilimlerde SPSS Veri Analizi. Bursa: Ezgi Kitabevi.
Boztaş, M. (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde hak ve özgürlüklere saygı değeri kazanımında örnek olay incelemesi yönteminin etkisi. (Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Can, A. (2017). SPPS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
Coşkun, M. & Aydın, F. (2010). Olay temelli öğrenmede çözümleme analiz tekniği ve coğrafya öğretiminde kullanılmasına bir örnek: Fırtınalar. E-journal of New World Sciences Academy, 5(4), 2006-2017.
Creswell, J. W. & Plano-Clark, V. L. (2018). Karma Yöntem Araştırmaları Tasarımı ve Yürütülmesi. (Çev: Y. Dede & S. B. Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
Creswell, J. W. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş. (Çev: M. Sözbilir). Ankara: Pegem Akademi.
Çakır, Ö. S. (2002). Fen eğitiminde örnek olaya dayalı bir öğretim yönteminin geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Çam, A. (2009). Örnek olay temelli öğrenme yönteminin öğrencilerin çözünürlük dengesi ile ilgili kavramları anlamalarına etkisi. (Doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Çamur, Ö. (2008). Örnek olay yönteminin mürettebat koordinasyonu dersinde öğrenci başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Çifçi, T. (2015). Örnek olay yönteminin coğrafya ders kitaplarında kullanımı. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(5), 186–200.
Çolak, E. D. (2017). Örnek olay inceleme yönteminin 8. sınıf Türkçe dersi okuma ve yazma başarısı ile problem çözme becerisine etkisi (toplum hayatı teması örneği). (Yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Giresun). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Demircioğlu, S. (2014). Örnek olaya dayalı öğrenme yönteminin lise öğrencilerinin fizik dersinde kavramsal anlamaları ve özyeterlik inançları üzerindeki etkileri. (Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Dori, Y. J. & Sasson I. (2008). Chemical understanding and graphing skills in an honors case-based computerized chemistry laboratory environment: The value of bidirectional visual and textual representations. Journal of Research in Science Teaching, 45(2), 219-250.
Ekiz, D. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Yaklaşım, Yöntem ve Teknikler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Fırat-Durdukoca, Ş. (2017). Özel eğitim dersinde örnek olay inceleme yönteminin öğrenenlerin üstbilişsel farkındalıklarına, derse yönelik tutumlarına ve görüşlerine etkisi: bir karma yöntem araştırması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1267-1284.
Flynn, A. E. & Klein, J. D. (2001). The influence of discussion groups in a case-based learning environment. Educational Technology Research and Development, 49(3), 71-86.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGraw-Hill.
Gallucci, K. K. (2007). The case method of ınstruction, conseptual change, and student attitude. (Doctoral dissertation, Nort Carolina State University). Retrieved from https://repository.lib.ncsu.edu/handle/1840.16/4724.
Güccük, A. (2013). İlköğretim genetik mühendisliği konularının anlamlı ve kalıcı öğrenilmesinde örnek olay yönteminin etkisi. (Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Herreid, C. F. (1997). What is a case? Journal of College Science Teaching, 27(2), 92-94.
Hesapçıoğlu, M. (2011). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
İbrahimağaoğlu–Balcı, F. (2019). Örnek olay yönteminin okuduğunu anlama becerisine ve Türkçe dersine yönelik tutuma etkisi. (Yüksek lisans tezi, Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Trabzon). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
İbrahimoğlu, Z. & Öztürk, C. (2013). Sosyal bilgiler dersinde örnek olay yöntemi kullanımının öğrencilerin akademik başarı derse karşı tutum ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkileri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(2), 523-548.
İbrahimoğlu, Z. (2010). 6.sosyal bilgiler dersinde örnek olay kullanımının öğrencilerin akademik başarı derse karşı tutum ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkileri. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Kabapınar, Y. & Özkan, Ö. (2012). Hayatın bilgisine ilişkin deneyimler sunma boyutunda hayat bilgisi ders kitaplarındaki örnek olaylar ve işlevleri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 35, 137-156.
Kalaycı, Ş. (2014). Spss Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
Küçükahmet, L. (2017). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Li, R. (1996). Using case method to ımprove reading comprehension of elementary student. (Doctoral dissertation, University of Virginia). Retrieved from https://search.proquest.com/pqdtglobal/docview/304308555/25618F73BB584F44PQ/1?accountid= 86196.
Lincoln, D. J. (2006). Student authored cases: combining benefits of traditional and live case methods of instruction. Marketing Education Review, 16(1), 1-7.
MEB, (2018). 20 Nisan 2020 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/2018120203724482-Cografya%20dop%20pdf.pdf, adresinden edinilmiştir.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2016). Nitel Veri Analizi. (Çev: S. Akbaba & A. A. Ersoy). Ankara: Pegem Akademi.
Nuhoğlu, S. (2010). Coğrafya öğretiminde örnek olay incelemesi yönteminin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Pehlivanlar, E. (2005). İlköğretim 6.sınıf canlının iç yapısına yolculuk ünitesinde örnek olay yönteminin başarıya, hatırlamaya ve bilişüstü becerilerin gelişimine etkisi. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Saban, A. (2014). Öğrenme Öğretme Süreci Yeni Teori ve Yaklaşımlar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Sönmez, V. (2015). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Sünbül, A. M. (2014). Öğretim İlke ve Yöntemleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
Şimşek, S. (2005). Örnek olaya dayalı öğretimin ilköğretim hayat bilgisi dersinde akademik başarıya ve öğrenmede kalıcılığa etkisi. (Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Tillman, B. A. (1992). A study of case methods in preservice teacher education. (Doctoral dissertation, The Ohio State University). Retrieved from https://etd.ohiolink.edu/!etd.send_file?accession=osu1487780865411365&disposition=inline.
Uğur, A. (2007). Oluşturmacı sosyal bilgiler öğretiminde örnek olay incelemesi tekniği kullanımının öğrencilerin empatik düşünme becerilerine etkisi bir eylem araştırması. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Ünal, Ş. (2016). Biyoloji dersi çevre konularının öğretiminde yaşam temelli yaklaşıma dair örnek olay inceleme ve araştırma sorgulama temelli bilim öğrenme öğretim yöntemlerinin etkisi. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Ünal-Sümen, A. (2013). Kimyasal reaksiyonlarda hız konusunun, örnek olaya dayalı öğretiminin öğrencilerin kavramsal algılamalarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Ünlü, M. (2014). Coğrafya öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
Ütkür, N. (2016). Örnek olay yönteminin Hayat bilgisi dersinde uygulanmasına yönelik bir eylem araştırması. (Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, Z. (2012). Ortaöğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde örnek olay incelemesi yöntemi. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(1), 191-208.
Yılmaz, M. (2011). Örnek olay yönteminin lise 9. sınıf öğrencilerinin anlatım bozuklukları konusundaki başarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, adresinden edinilmiştir.