AYVACIK’TA (ÇANAKKALE) SURİYELİLERİN GÖÇ VE YERLEŞİM SÜREÇLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

2011’de Suriye’de başlayan iç savaş sonrasında Suriyeliler Türkiye’ye göç etmiş ve “Geçici Koruma” kapsamında kamplara ve çeşitli yerleşim birimlerine yerleşmişlerdir.  Türkiye’yi transit ülke olarak kullanan ve AB’ye geçmeyi amaçlayan Suriyeliler özellikle Türkiye’nin batı kıyısındaki kara ve deniz sınırlarını düzensiz göç güzergâhları olarak kullanmışlardır. Bu güzergâh üzerindeki Ayvacık (Çanakkale), Midilli adasına (4 mil) en yakın yerleşim yeridir. Bu durum Suriyelilerin Ayvacık’ı düzensiz göç güzergâhı olarak seçmelerinde etkili olmuştur. 2017’nin ikinci yarısından itibaren Yunanistan sınırına yakın kıyılarda alınan tedbirler nedeniyle düzensiz göçler durma noktasına gelmiş, Suriyelilerin Ayvacık’a göçleri azalmıştır. Ayvacık’ı düzensiz göç güzergâhı olarak gören Suriyelilerin, zamanla düzensiz göç girişimleri zorlaşmıştır. Bu nedenle Suriyeliler Ayvacık’ı geçici bir göç güzergâhından ziyade ikamet edilecek bir yerleşim yeri olarak görmeye başlamışlardır. Bu makalede Ayvacık’ta ikamet eden Suriyelilerin demografik özellikleri, ekonomik faaliyetleri, gelecek beklentileri ve yerli halkla ilişkileri araştırılmıştır. Yerli halktan 54, Suriyelilerden 61 kişiyle yüz yüze mülakat yöntemiyle veriler toplanarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Suriyelilerin Ayvacık’a göç tercihlerinde iş olanakları ve tanıdıklarının olması etkili olmuştur. Suriyelilerin Ayvacık’tan memnun oldukları görülürken, yerli halkın Suriyelilerle ilgili tutumları mahallelere göre farklılıklar göstermektedir.   

A RESEARCH ON THE MIGRATION AND SETTLEMENT PROCESS OF SYRIANS IN AYVACIK (ÇANAKKALE)

In 2011, after the civil war in Syria, the Syrians have immigrated to Turkey and have settled in camps and various settlements within the scope of “Temporary Protection”. Syrians using Turkey as a transit country and aiming to exceed the EU have used the land and sea borders particularly on the western coast of Turkey as irregular migration routes. Ayvacık (Çanakkale) on this route is the closest settlement to Mytilene Island (4 miles). This situation was effective in Syrians choosing Ayvacık as an irregular migration route. Since the second half of 2017, irregular migrations have come to a standstill due to the measures taken on the coasts near the Greek border, the migration of Syrians to Ayvacık has decreased. The migration initiatives of Syrian refugees who see Ayvacık as an irregular migration route have become difficult. For this reason, Syrians started to see Ayvacık as a place of residence rather than a temporary migration route. In this article, the demographic characteristics, economic activities, future expectations and relations with local people of Ayvacık have been investigated. Data were collected and analyzed by face-to-face interviews with 54 local and 61 Syrian people. Syrians' migration to Ayvacık was influenced by their employment opportunities and acquaintances. While Syrians are satisfied with Ayvacık, the attitudes of the local people towards Syrians vary according to the neighborhoods.

___

  • Akçabay, C. (2015). Mülteciler ve hukuk politikası: Suriyeli sığınmacılara tanınan geçici koruma. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü Bülteni (DİSKAR), 4, 126-133.
  • Aktaş, M. (2018). Türkiye’deki Suriyeliler: Sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 42, 129-154.
  • Alptekin, K., Akarçay Ulutaş, D. & Ustabaşı Gündüz, D. (2018). Konya’da geçici koruma altında yaşayan Suriyeliler üzerine bir çalışma. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40/2), 87-114.
  • Aydın, A. H. & Durgun, S. (2018). Kahramanmaraş’taki Suriyeli sığınmacıların yerel halk tarafından sosyo-ekonomik ve politik açıdan değerlendirilmesi. KSÜSBD. 15(2), 2018.
  • Bay, A., Bahçalı; S. & Özözen Kahraman, S. (2015). Türkiye üzerinden gerçekleşen düzensiz göçler üzerine bir inceleme: Çanakkale ili örneği. Coğrafyacılar Derneği Uluslararası Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara, 21 – 23 Mayıs, 374 – 383.
  • Boyd, M. (1989). Family and personel networks in international migration. International Migration Review, Special Silver Anniversary Issue, 23,(3).
  • Cengiz, D. (2015). Zorunlu göçün mekansal etkileri ve yerel halkın algısı: Kilis örneği. Electronic Turkish Studies, 10, 101-122.
  • Ela Özcan, E. İ. (2017). Çağdaş göç teorileri üzerine bir değerlendirme. Türkiye Gıda ve Şeker Sanayi İşçileri Sendikası (Şeker-İŞ), 4, 183-215.
  • Erdoğan, M. M. (2017). “Kopuş”tan “Uyum”a Kent Mültcileri, Suriyeli Mülteciler ve Belediyelerin Süreç Yönetimi: İstanbul Örneği. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları
  • Ergüvan, N. S. & Özturanlı, B. (2013). Uluslararası mülteci hukuku ve Türkiye. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 62, 1007-1061.
  • Göçler İdaresi Genel Müdürlüğü (2013). Yabancı ve uluslararası koruma kanunu. 9 Ekim 2019 tarihinde https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/Kanunlar/YUKK/YUKK- TURKCE.pdf adresinden edinilmiştir.
  • Göçler İdaresi Genel Müdürlüğü (2017a). 2016 Türkiye Göç Raporu. Ankara.
  • Göçler İdaresi Genel Müdürlüğü (2017b). Çanakkale’deki Suriyeli Verileri.
  • Harunoğulları, M. & Deniz, C. (2015). Suriyeli göçmenlerin mekansal analizi: Hatay (Antakya) örneği. TÜCAUM VIII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara, 23-24 Ekim, 309-318.
  • İçduygu, A., Erder, S. & Gençkaya, Ö. F. (2014). Türkiye’nin uluslararası göç politikaları. 1923-2003: Ulus-devlet oluşumundan ulus-ötesi dönüşümlere. İstanbul: Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Merkezi.
  • Kahraman, F. & Kahya Nizam, Ö. (2016). Mültecilik hallerini mekan üzerinden okumak: Gaziantep örneğinde Türkiyelilerin gözünden Suriyeli kent mültecileri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44).
  • Kaya, İ. & Yılmaz Eren, E. (2015). Türkiye’deki Suriyelilerin hukuki durumu, arada kalanların hakları ve yükümlülükleri. Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA), Ankara.
  • Kaypak, Ş. & Bimay, M. (2016). Suriye savaşı nedeniyle yaşanan göçün ekonomik ve sosyo-kültürel etkileri: Batman örneği. Yaşam Bilimleri Dergisi, 6(1).
  • Küçükkuyu Belediyesi (2017). Küçükkuyu belediyesi Suriyeli verileri.
  • Massey, D. (1990). The social and economic origins of immigration. Annals of the American Academy of Political and Social Sciences, 510, 60-72.
  • Özkarslı, F. (2014). Suriye’den Türkiye’ye göç ve Suriyelilerin enformel istihdamı. (Yüksek Lisans Tezi, Artuklu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mardin). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
  • Saraçoğlu, C. & Belanger, D. (2018). Mekân, yer ve şehir: Türkiye’de Suriyeli karşıtlığının kentteki görünümleri. Eğitim Bilimleri Toplum Dergisi, 16(62), 46-73.
  • Sirkeci, İ. & Bardakçı, S. (2016). Suriye’den gelenler misafir değil bir göç kültürünün öncüleri. Hümanitas, 4(7), 531-544.
  • Sirkeci, İ. (2017). Bir güvensizlik ülkesi olarak Türkiye’nin mültecileri, Suriyeliler ve Türk mülteciler. Göç Dergisi, 4(1), 21-40.
  • Taş, D. & Tekkanat, S. S. (2018). Yerel halk ve Suriyeli sığınmacılar arasında bir kent: Elazığ örneği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(4), 77-90.
  • Taşkın, K. (2018). Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların göç süreçleri, mekânsal etkileri ve yerli halkla uyumları: Ayvacık örneği. (Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale).
  • Taylor, E. J. (1986). Differential migration networks, information and risk. In Stark O. (Eds.), Migration theory, human capital and development. Greenwich: JAI Press.
  • Tılly, C. (1990).Transplanted networks. In McLaughin V. Y. (Eds.), Immigration reconsidered history sociology and politics. New York: Oxford University Press.
  • TÜİK, (2018). 25.04.2018 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr, adresinden alınmıştır.
  • Vertovec, S. (1999). Migration and Social Cohesion. Edward Elgar Publishing.
  • Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2007). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.