19. ASIRDA EDİRNE VİLAYETİ COĞRAFYASI

ÖZETÇağ, devir, zaman ve yüzyıl kelimeleri ile ifade edilen asır, belirli zaman aralığını kapsar. Yüzyıl kelimesi, ilk kez Romalılar tarafından yüz kişiden oluşan askeri birlikler için kullanılmıştır. 1626’larda, sözcüğün anlamı değiştirildi ve halk yüz yıllık zaman aralığı olarak kullanmaya başladı.Yüzyıl kelimesi, kelime olarak her ne kadar, yüz yıllık bir zaman dilimini teşkil ediyorsa da, Tarihi Coğrafya üzerinde çalışan bilim adamları, yüzyılın başlangıcı ve sonunu, bazı önemli tarihi olaylarla belirlemektedirler. Bu belirlemeye göre, 19.yüzyıl; Napolyon Savaşları’nın sona ermesinden (1815), Birinci Dünya Savaşı’nın başlamasına (1914) kadar olan 99 yıllık bir süreyi kapsamaktadır. 19.yüzyıl, tarih sahnesinde, dünya savaşlarının olmasıyla tanınır ve bir savaşlar asrı olarak bilinir. Tarihi coğrafya açısından Yüce Osmanlı Devletinin son asrını teşkil eden 19.yüzyıl, hep savaşlarla geçmiştir. Söz konusu bu savaşların büyük bir bölümü, özellikle Yüce Osmanlı Devletinin Rumeli topraklarında cereyan etmiştir. Bunun doğal bir sonucu olarak, Avrupa kıtasındaki Osmanlı topraklarında, çok fazla siyasi değişimler yaşanmıştır. I.Murad’ın Cenevizlerle anlaşarak, 1363’de önemli bir Türk nüfusunu Rumeli topraklarına geçirmesiyle başlayan fetih hareketi, 1365’te başkentin Bursa’dan Edirne’ye taşınmasıyla nihayet buldu. İstanbul’un fethine kadar olan dönemde (1365–1453), Edirne; en parlak dönemini yaşadı. İstanbul’un fethinden sonra, Edirne; Yüce Osmanlı Devletinin Avrupa topraklarında genişlemesinde, önemli bir kavşak noktasını oluşturdu. Ancak İmparatorluğun, Osmanlı Avrupası’nda toprak kaybetmeye başlamasıyla birlikte, Edirne şehri ve yakın çevresi; göçmen nüfusun konaklama yeri özelliği kazandı. Osmanlı Devleti’nin son dönemi olan 19.asırda ise, Edirne vilayetinde çok hızlı değişimler yaşanmıştır. Bu değişimlerin en önemlisi, Edirne’nin bir asır içinde üç kez düşman işgaline uğramış olmasıdır. Bunun sonucu olarak, Edirne ve çevresinde, sık sık siyasi sınırlar değişmiştir. Savaşlar ve salgın hastalıklar, bölge insanını derinden etkilemiş ve hareket kabiliyetini iyice zayıflatmıştır. Siyasi sınırlardaki ve nüfustaki hızlı değişimler; tarım, hayvancılık, sanayi, ulaşım ve ticaret gibi faaliyetlere olumsuz yönde etkilemişlerdir.Bu bildiride, Osmanlı devletinin Avrupa topraklarındaki en önemli vilayetlerinden biri olan Edirne; Osmanlı için bir “hüzün asrı” kabul edilen 19.asır zaman dilimi içinde, tarihi coğrafya açısından incelenecektir.ABSTRACTCentury extends a definite time interval and can be expressed by words such as age, epoch and time. Century word was first used for the military troops which have been accomplished from hundred soldiers. And in the year 1626, the meaning of the word changed and the people began to use it as a time interval which covers a hundred years.Although as a word century forms a time interval of a hundred years, colleagues whom are busy with the Historical Geography, determinates the beginning and the end of century with some important historical events. According to this determination 19th Century; extends a period of 99 years from the end of the Napoleon Wars in 1815 to the beginning of the First World War in 1914.19th Century, in history scene, gained fame with the world wars and became known as age of wars. This epoch, according to Historical Geography, was the last age of the Ottoman State which was busy with wars usually in this last period to his end. Especially, most part of these wars took place in the Rumelia lands of the state. As a natural result of this, in European land of the state, too many political changes took place.The conquest movement which began by the treatment of Sultan Murat I with Genoese for transferring a very important Turkish population to Rumelia lands in 1363, ended by carrying the capital from Bursa to Edirne in 1365. In this period, which continued till the conquest of Istanbul in 1453, Edirne lived it’s most brilliant days. After the conquest, Edirne became an important crossing point for Ottoman State to expand European lands. But, by the beginning of the State’s losing some lands in Europe Edirne city and it’s close surroundings gained a different role such as being a halting place for the immigrant population.In the 19th century, which is the last period of the State, there has been lived too many fast changes. The most important of these changes is the occupation of the enemies Edirne city three times in one century. As a result of this, in Edirne and the surrounding area, the political lands changed frequently. Wars and infectious illnesses affected the people of the area and weakened their movement capacity. The fast changes on the political borders and the population affected the activities such as agriculture, cattle-dealing, industry, communication and trade.In this announcement, Edirne, which was one of the most important provinces of the Ottoman State, will be studied in the 19th century time interval which is accepted a “Sadness Age” for the Ottomans, according to historical geography.
Anahtar Kelimeler:

-

-

-
Keywords:

-,