Folklor Tatbikatı’ndan Konservatuvar Topluluğu’na Bir Halk Müziği İcra Geleneği

Bu makale, 1953 yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı bünyesinde oluşturulan Folklor İnceleme ve Derleme Kurulu’na bağlı olarak işlev gören, Folklor Tatbikat Topluluğu ve akabinde İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı olarak halk müziği icra kültürünü devam ettiren Türk Halk Müziği Topluluğu’ndan bahsetmektedir. Makalenin amacı, sözlü tarih verileri ekseninde bugüne dair durumu, tarihe not düşmektir. Etnografik çalışma, kurum içerisinde dağınık şekilde bulunan konser programları, afişler ve fotoğrafların toplanması ve sözlü tarih verilerine dayandırılmaktadır. Bu maksatla 1952 yılı sonrası halk müziği çalışmalarından kalanları, bugünden tarihe yazmak amaçlanmıştır. Bu çerçevede, hem İstanbul Belediye Konservatuvarı’nın “Türk Musikisi Nazariyatı” eğitim programında öğrenci olan hem de Halk Müziği Topluluğu’nda görev yapmış Sayın Handan (Saraç) Tunca ile derinlemesine mülakat yapılmıştır. Bu özgün yaklaşım, altmışbeş yıllık zamanın ruhunu anlamak, dönemin repertuvar biçimini ve konserlerini sistematik olarak belgelemek açısından önem arz etmektedir. Çalışma, ulaşılabilen afiş ve konser programlarıyla sınırlıdır. Dönemin ayrıntılı betimlemesi, kökleri Darülelhan’a uzanan halk müziği çalışmalarının ikinci yarısı hakkında etnomüzikolojik bir envanter bırakmaktadır.

Turkish Folk Music Performance Tradition From Folklore Application to Conservatory Ensemble

This article discusses the Folklore Application Ensemble, which is affiliated with the Folklore Review and Compilation Board established in 1953 under the Istanbul Municipal Conservatory and since then, the Turkish Folk Music Society, which continues folk music performances as Istanbul University State Conservatory. This article aims to define the status of folk music performance in Turkey through oral history. The ethnographic work is based on oral history data and the collection of concert programs, posters, and photographs possessed by the institution. For this purpose, works in folk music after 1952 can be recognized in history. An in-depth interview was conducted with Handan (Saraç) Tunca, who had studied at the Istanbul Municipal Conservatory’s Turkish Music Theory training program and also worked at the Folk Music Society. The interview is important in understanding the spirit of the 65-year period since 1952 and systematically documenting the repertoire format and concerts during this period. The scope of this work is limited to the posters and concert programs that are accessible to the researcher. A detailed description of the period allows an ethnomusicological inventory of the second half of the folk music studies, whose origins extend to Darülelhan (House of Music).

___

  • Ali Suad. (1929). İstanbul Konservatuvarı’nın yıllık konseri. İstanbul Şehremaneti Mecmuası, 57, 303–310.
  • Ataman, A. (2009). Bu toprağin sesi Halk musikimiz. İstanbul: Türk Edebiyat Vakfı Yayınları.
  • Ataman, S. Y. (1964, 5 Kasım). Düşünürler ne diyor? Fikir meydanı: Radyoda halk musikisi. Son Havadis, s. 2.
  • Denlisu, İ. (1950, 28 Mayıs). Konservatuvarın üvey evlatları. Milliyet, s. 2.
  • Derin, M. (2015). Müziğin güzel günlerine yolculuk: İnci Çayırlı’nın anıları. İstanbul: Pan Yayıncılık.
  • Hınçer, İ. (1967). Yusuf Ziya Demircioğlu. Türk Folklor Araştırmaları, 11(221), 4603–4605.
  • İstanbul Belediye Mecmuası. (1933). Hars ve terbiye işleri: Konservatuvar. 109–110, 67.
  • Özcan, N. (1995). Dârülelhan. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 8, s. 518–520). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
  • Rey, C. R. (1973). Konservatuvar hatıralarım. Orkestra Aylık Müzik Dergisi, Kuruluşunun Ellinci Yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı (Özel Sayı), 11(112), 4–6.
  • Say, A. (2005). İstanbul Belediye Konservatuvarı. Müzik Ansiklopedisi içinde (C. 2, s. 146–147). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
  • Tongur, H. (1969). Darülbedayi’den Konservatuvar’a. Orkestra Aylık Müzik Dergisi, 7(76), 9–14.
  • Tongur, H. (1973). Belediye konservatuvarında müdürler. Kuruluşunun Ellinci Yılında İstanbul Belediye Konservatuvarı (Özel Sayı): Orkestra Aylık Müzik Dergisi, 11(112), 66–73.