Yoksul Kent Nüfusunun İstihdam Yapısı ve Geçinme Biçimleri: İstanbul Örneği

Son 15 yılda dünya ekonomisindeki istikrarlı büyümeye rağmen, kentsel yoksulluk ve informal istihdam da bütün dünyada artış göstermiştir. Konu ile ilgili ampirik araştırmalardan elde edilen veriler kentsel yoksulluğun kırsal yoksulluğun önüne geçtiğini ortaya koymaktadır. Bunun yanısıra, kentsel yoksullar arasında sürekli işsizlik oranının yüksek olduğu ve konjonktürel iyileşmelerden etkilenmedikleri önemli çalışmalarla ispat edilmiştir. Son yıllarda büyük şehirlerdeki kentsel yoksulluk sadece göçlerle büyüyen şehir nüfusu dolayısıyla değil, aynı zamanda kötüleşen istihdam koşulları nedeniyle hızla artıyor görünmektedir. Yukarıda belirttiğimiz tüm bu arzu edilmeyen gelişmelerin yanında, kentsel yoksulluğun nedenleri ve sonuçları üzerindeki belirsizlikler de söz konusu durumu hafifleten programların uygulanma şanslarını azaltmaktadır. Bu çerçeve içerisinde araştırmamız genellikle İstanbul’un şehir merkezlerinde yaşayan 1000 hane halkı ile yapılmış anket çalışmasını kapsamaktadır. Bu çalışmayla enformal istihdam ve kentsel yoksulluğa dair verilerin elde edilmesiyle:  İstanbul’da (Beyoğlu ve Beşiktaş ilçeleri) informal sektörün ve kentsel yoksulluğun boyutları hakkında kritik bilgiler elde edilmiş,  İstanbul’da göçlerin kentsel yoksulluk üzerindeki etkileri gözler önüne serilmiştir. Bu çalışma aynı zamanda İstanbul kent merkezlerindeki kayıt dışı istihdamla ilgili temsili bilgi sağlanmasında ve kayıt dışı istihdamın kayıt altına alınması hususunda yardımcı olmasında ışık tutacaktır.

Anahtar Kelimeler:

yoksulluk, kentleşme, yoksulların istihdamı, geçinme biçimleri, İstanbul'da yoksulluk

Altough steady economic growth of the world economy, both urban poverty and informel employment have increased all around the world as well since the last 15 years. The available data from related emprical works show that the incidence of poverty in rural generally exceeded that of urban. Moreover, the studies characterized new urban poverty by high levels of long term unemployment that is generally insensitive to changes in economic conjuncture, and growth of informal employment sector. Urban poverty in huge cities would seem to have risen rapidly in recent years not only because of growth in urban population due to immigration but also as a result of worsening employment situations. Besides all the above mentioned undesirable developments as well as ambiguities on major causes and consequencenses of urban poverty, reduces of chances of implementation of the programs that alleviate the situation. Within these framework, the scope of our study is aims at collection of data regarding urban poverty, and informal employment by conducting a survey with 1000 hosueholds who are generally from downtown areas of Istanbul. Thus, with this study we will:  get critical information about dimensions of the urban poverty, and informal employment sector in Istanbul (Beyoglu and Besiktas provinces)  display the impacts of immigration influx on urban poverty in Istanbul The study will also provide representative information on the unregistered employment and economy in the urban areas of Istanbul, and it is going to lend assistance to their integration into the national account system.

Keywords:

poverty, urbanization, employment of the poor, means of living, poverty in Istanbul,

PDF

___

ALTUĞ, Osman, Kayıt Dışı Ekonomi, Türkmen Kitapevi, İstanbul,1999.
ANRİQUEZ, Gustavo and Stamoulis, Kostas; “Rural Development and Poverty Reduction: Is Agriculture Stil The Key?” ESA Working Paper No. 07- 02, June 2007.
CHENG, Lu-Lin, Garry GEREFFI; The Informal Economy in East Asian Development, International Journal of Urban and Regional Research, Vol:18, Num:2, 1994.
CONOLLY, S. And Munro, A.; Economics of Public Sector, First published by Prentice Hall Europe, 1999.p.270.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI, Çalışma Hayatı İstatistikleri 2009, ma- yıs 2010, s.9
EU, Opinion Of The Economic And Social Commitee On The Proposal For A Council Decision On Spesific Community Action To Combat Poverty, Council of the European Community, 1985.
KELEŞ, Ruşen; Kentleşme Politikası, İmge Kitapevi, Ankara, 2000.
MONTGOMERY, Mark R. And Hewett, Paul C., “Urban Poverty and Health in Developing Countries: Household and Neigborhood Effects” Demography, vol.42, No.3, Aug.2005.
OECD “Informal Employment and Promoting the Transition to a Salaried Economy”, OECD Economic Outlook, 2004.
ONARAN, Özlem, “İşsizlik ve alternatif Politikalar”, Türkiye’de işsizliğin Çözüm Yolları ve Sendikalar Çalıştayı, DİSK, Nisan 2007.
ÖZSOYLU, A. Fazıl, “Kayıtdışı Ekonomiden Kim Kazanıyor Kim Kaybediyor?”, Ekonomik Fo- rum, Şubat 1994 Sayısı, TOBB, Ankara, 1994.
T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, “Kentsel Yoksulluk, Göç ve Sosyal Politikalar 7”, Kent- leşme Şurası Ankara- Nisan,2009.
TOBB, Ekonomik Rapor1993, No:285, Ankara, 1994. TÜİK, 2007. TÜİK,2009.
UNDP, Human Development Report, 2005.
UNDP, Human Development Report, 1993.
Grided Population of the World and the Global Rural- Urban Mapping Project-GRUMP Site- si: http://sedac.ciesin.columbia.edu/gpw/