Türk Vatandaşlığı Kanununda 7039 Sayılı Kanun ile Yapılan Değişikliklerin Incelenmesi

7039 sayılı “Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 5901 sayılı Türk Vatandaşlık Kanununda farklı konularda önemli değişiklikler yapılmıştır. Yapılan bu değişiklikler ile bazı maddelerin fıkralarını yürürlükten kaldırma, bazı maddelerin hükmünde değişiklik yapma ve ek madde düzenlemesi gerçekleşmiştir. Önemli düzenlemeler olmasına rağmen doktrinde henüz detaylı bir incelemeye tabi tutulmamıştır. Ayrıca, yapılan değişikliklerin üzerinden iki yıla yakın bir süre geçmesine rağmen Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te kanuna paralel bir düzenleme yapılmamıştır. Bunun sonucu olarak normlar hiyerarşisine aykırı bir şekilde düzenlemeler arasında çelişki meydana gelmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Türk vatandaşlığının kazanılması, Temel ilke ve esaslar, Kanunilik ilkesi, Normlar hiyerarşisi, İstisnai haller, İkamet süreleri, Maddi hata, Yabancı devlet vatandaşlığından çıkma

Examining of the Changes in the Turkish Citizenship Law Through Law Number 7039

Significant changes were made in the Turkish Citizenship Law on different subjects through the Law numbered 7039 “Amending the Law on Population Services and Certain Laws”. These amendments have been in the form of repealing the provision of the law, making amendments to the provision of the law and arranging additional an article. Although there are important regulations, it has not been subjected to a detailed examination of the doctrine yet. Furthermore, although the amendments have been made almost two years ago, no amendment has been made to the Regulation by following the law yet.

Keywords:

Acquisition of Turkish citizenship, General principles and guidelines, The principle of legality, Hierarchy of norms, Exceptional circumstances, Duration of residence, Error of fact, Withdrawal of foreign state citizenship,

PDF

___

Kitaplar ve Makaleler Arat T ‘Türk Vatandaşlığından Iskat Edilen Kişilerin Mülkiyet ve Miras Hakları,’ (1974) 31(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 279-360.
Atay EE İdare Hukuku: 16 Nisan 2017 Tarihli Anayasa Değişikliğine Göre Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş, (6th edn Seçkin 2018).
Aybay R and Özbek N Vatandaşlık Hukuku, (4th İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları 2015).
Aykaç, AC, (Çev.) ‘Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’ (2008) (77) TBB Dergisi, 359-383, http:// tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2008-77-445 Erişim Tarihi: 7 July 2019.
Baran Çelik N ‘Güncel Gelişmeler Işığında Türk Vatandaşlığının İstisnai Haller Kapsamında Kazanılması’ (2017) (130) TBB Dergisi 357-418.
Bingöl Schrijer B ‘Vatandaşlık Hakkının Kapsamı ve Egemenlik İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme’ (2018) 22(1) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 199-265.
Dardağan Kibar, EG, ‘Türk Vatandaşlık Mevzuatı ve Güncel Gelişmeler Işığında Vatandaşlığın Kanuniliği İlkesi’ in Doğan V, Yılmaz AÇ and AYHAN İZMİRLİ L (eds) Milletlerarası Özel Hukukta Güncel Meseleler, (Savaş 2019) 3-16.
Doğan V ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı-Avrupa Topluluğu Hukuku Açısından Bir Değerlendirme-Türkiye’nin Avrupa Topluluğuna Katılım Süreci’ in Vatandaşlık, Göç, Mülteci ve Yabancılar Hukukundaki Güncel Gelişmeler, Uluslararası Sempozyum Bildirileri Kitabı (Türkiye Barolar Birliği 2010) 139- 155, (Avrupa Topluluğu).
Doğan V Türk Vatandaşlık Hukuku (15th edn Savaş 2018). Dolunay A ‘Vatandaşlık Hukuku Temel İlkelerinin Türk Hukuku ve Kıbrıs Türk Hukuku Açısından Değerlendirilmesi’ (2016) (122) TBB Dergisi 36-416.
Ekşi N Danıştay Kararları Işığında Türk Vatandaşlığı Kanununa İlişkin İdari Davalar (Arıkan 2008). Erdem BB Türk Vatandaşlık Hukuku (6th edn, Beta 2017).
Erkan M ‘Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 72/5. Maddesinin Kanunilik İlkesi ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Bağlamında Değerlendirilmesi’ (2019) 14(175-176) BUHFD 329-356. (Kanunilik).
Erkan M ‘Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılmasında ‘Milli Güvenlik’ ve ‘Kamu Düzeni’ Kavramlarının İncelenmesi’ in in DOĞAN V, YILMAZ AÇ and AYHAN İZMİRLİ L (eds) Milletlerarası Özel Hukukta Güncel Meseleler (Savaş 2019) 17-38.
Erten R ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı’nın Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına İlişkin Hükümleri Hakkında Değerlendirmeler’ (2008) (4) Ankara Barosu Dergisi 36-61.
Fişek H Türk Vatandaşlık Hukuku, (Ankara Üniversitesi Yayınları 1959).
Ganczer, M ‘The Right to a Nationality as a Human Right?’ Hungarian Yearbook of International Law and European Law 2015, 15-33, http://real.mtak.hu/24919/1/9789462365032_hfdst02.pdf Erişim Tarihi: 7 July 2019.
Giray FK ‘5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu Hakkında Değerlendirme’ (2011) 8(1) Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Prof. Dr. Ata Sakmar’a Armağan) 381-402.
Gözübüyük Ş and TAN T İdare Hukuku Cilt 1, Genel Esaslar, (9th edn, Turhan 2013).
Güngör G ‘Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’ (1997-1998) 17(1-2) MHB 229-250 (Avrupa).
Güngör G Tabiiyet Hukuku (6th edn, Yetkin 2018) (Tabiiyet).
Karakoç İ, Hukuk Tarihinde Vatandaşlık-Yabancılık Statüsü, (Yetkin 2012).
Kuluçlu E ‘Türk Hukuk Sisteminde Normlar Hiyerarşisi ve Sayıştay Denetimine Etkileri’ (2008) (71) Sayıştay Dergisi, http://www.sayistay.gov.tr/dergi/icerik/der71m1.pdf Erişim Tarihi: 9 May 2019; http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423911557.pdf Erişim Tarihi: 9 May 2019.
Nomer E ‘Türk Vatandaşlığı Kanunundaki Değişiklikler’ (1981) 1(1) MHB 15-19 (Değişiklikler). Nomer E Türk Vatandaşlık Hukuku (24th edn, Filiz 2018).
Özbek N ‘İlgilinin İstemi Gerekmeksizin Türk Vatandaşlığıyla İlişkisinin Kesilmesi’ (2018) (139) TBB Dergisi 81-128.
Özbek N Türk Vatandaşlık Hukukunda İlgilinin İstemi Gerekmeksizin Türk Vatandaşlığıyla İlgisinin Kesilmesi (Yetkin 2019) (İlgilinin İstemi).
Özel S ‘Suriyeli Sığınmacıların Kitlesel Olarak Türk Vatandaşlığına Alınması Meselesinin Hukuki Açıdan Değerlendirilmesi’ (2017) 91(3) İstanbul Barosu Dergisi 14-31.
Reçber K Uluslararası Hukuk Ders Kitabı, (Dora 2014).
Reçber K and Özgenç Z ‘5901 Sayılı Türk Vatandaşlık Kanunundaki Bazı Boşluklar’ (2016) 74(1) İÜHFM 373-387.
Sargın F ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda Değişiklik Yapan 2003 Tarihli ve 4866 Sayılı Kanun Kapsamında Bir Değerlendirme’ (2004) 53(1) AÜHFD 27-63.
Seçkin S and Üstün G ‘İdari İşlemlerde Takdir Yetkisi ve Gerekçe İlkesi’ (2015) 21(2) Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi (Prof. Dr. Mehmet Akif Aydın’a Armağan) 509-533.
Şit Köşgeroğlu B ‘İstisnai Yoldan Vatandaşlığın Kazanılmasına İlişkin Genel Esaslar ve Son Değişiklikler Çerçevesinde Türk Vatandaşlığının İstisnai Yoldan Kazanılması’ (2017) 7(1) Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi169–198.
Tanrıbilir FB ‘Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi ve Türk Hukuku’ (2002) 22(2) MHB (Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan) 791-818 (Vatandaşlık Sözleşmesi).
Tanrıbilir FB ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısının Hazırlanması Nedenleri Üzerine’ (2007) (72) TBB Dergisi 37-54 (Hazırlanması).
Tanrıbilir FB ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısının Vatandaşlığın Kazanılmasına İlişkin Hükümleri’ (2008) (75) TBB Dergisi 37-54 (Tasarı).
Tanrıbilir FB ‘Vatandaşlığın İrade Dışı Kayıp Halleri’ in DOĞAN V, TANRIBİLİR FB and ŞİT B (eds) Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu (Seçkin 2008) 143-161, (İrade Dışı). Tiryakioğlu B ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısına Göre Vatandaşlığın Yetkili Makam Kararı İle Kazanılması’ in DOĞAN V, TANRIBİLİR FB and ŞİT B (eds) Türk Vatandaşlığı Kanunu Tasarısı Sempozyumu (Seçkin 2008) 79-96.
Tiryakioğlu B ‘Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun Eleştirel Analizi’ in Vatandaşlık, Göç, Mülteci ve Yabancılar Hukukundaki Güncel Gelişmeler, Uluslararası Sempozyum Bildirileri Kitabı, (Türkiye Barolar Birliği 2010) 24-66, (Eleştirel).
Turhan T and Tanrıbilir FB Vatandaşlık Hukuku Ders Notları (2nd edn, Yetkin 2010).
Uluocak N ‘Çifte Vatandaşlığın Önlenmesine İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi ve Son Gelişmeler’ (1987) 7(2) MHB 181-187.
Unat İ Türk Vatandaşlık Hukuku (Metinler-Mahkeme Kararları), (Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları 1966).
İnternet Siteleri Soybağının
Tespiti Hakkında Genelge 2019/3, Genelge Sayısı: 95966346-440.99-158, Kabul Tarihi: 29.01.2019, https://www.tuseb.gov.tr/enstitu/tacese/yuklemeler/mevzuatlar/ SOYBAGIGENELGE.pdf, Erişim Tarihi: 8 June 2019.
https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId=09 000016802ededc, Erişim Tarihi: 7 July 2019.
https://www2.tbmm.gov.tr/d27/2/2-0178.pdf Erişim Tarihi: 7 July 2019.
Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü’nün TBMM’ye sunduğu Tasarı Genel Gerekçesi https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss497.pdf Erişim Tarihi: 4 June 2019.
7039 sayılı Kanunun Uygulanmasına Dair Genelge, Genelge Sayısı: 137396, Kabul Tarihi: 11.12.2017. Genelge için bkz https://www.nvi.gov.tr/PublishingImages/mevzuat/mevzuat/ genelge/7039%20Sayili_Kanunun_Uygulanmasi(2017).pdf, Erişim Tarihi: 7 June 2019.
Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi’nin İngilizce metni için bkz. https://rm.coe.int/168007f2c8 Erişim Tarihi: 9 June 2019.
Mahkeme Kararları Anayasa Mahkemesi, 1/20, 05.04.1977 www.anayasa.gov.tr Erişim Tarihi: 6 June 2019.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 1 D, 778/254 8.2.1994 bkz Şeref Gözübüyük and Turgut Tan, İdare Hukuku Cilt 1 Genel Esaslar, (9th edn, Turhan 2013) 115, dn 343.
Danıştay 13 D, 213/1558, 16.3.2005 www.legalbank.net Erişim Tarihi: 4 June 2019.
Danıştay 5 D, 219/461, 24.3.1987 www.legalbank.net Erişim Tarihi: 4 June 2019.
Danıştay 5 D, 2545/1659, 25.5.1988 www.legalbank.net, Erişim Tarihi: 4 June 2019.
Danıştay 8 D, 1214/3344, 24.6.2011, www.legalbank.net Erişim Tarihi: 4 June 2019.
Danıştay 10 D, 5039/2825, 29.5.2000 karar için bkz. Yakup Bal, Mustafa Karabulut and Yahya Şahin, Danıştay 10. Daire Kararları, Cilt 1 (Turhan 2003) 642-643.
Danıştay 10 D, 9/5118, 21.10.1998 Karar için bkz Bal, Karabulut and Şahin 651-652.
Ramadan v. Malta, App no 76136/12 (ECHR 21 June 2016) https://www.refworld.org/ cases,ECHR,57ff5080ae3.html Erişim Tarihi: 7 July 2019.