TRABZON YÖRESİNİN İSLAMLAŞMA SÜRECİ VE ZÂVİYELER

Trabzon şehri ve çevresinin İslamlaşması sürecinde görev icra eden vakıf kurumlardan biri de zâviyelerdir. Fetih olayının gerçekleş-mesinden sonra şehre ve çevresine yerleşen Müslüman gruplar arasında bulunan dervişler tarafından şehir ve çevresinde 7 zâviye tesis edilmiştir. Söz konusu vakıf kurumlar bir yandan halkın dinî ihtiyaçlarına cevap verirken diğer yandan da şehre gelip giden yolculara barınma ve beslenme konusunda hizmet etmişlerdir. Ayrıca Trabzon şehrinde yeni teşkil edilen iskan sürecine de fiilen katılmışlardır.
Anahtar Kelimeler:

Trabzon, İslamlaşma ve Zâviye

THE ISLAMIZATION OF TRABZON AND ISLAMIC MONASTERIES

Monasteries are one of the foundations that served as a force during the process of Islamization. Seven monasteries are built in and around the city by dervishes among the Muslim groups of people that settled down in the city following the conquest. These foundations fulfilled the religious expectations of the folk as well as providing accommodation and nourishment for the people coming from and going to Trabzon. Moreover, it played an active part in the process of settlement just begun in Trabzon

___

  • AKBULUT, Ömer, Trabzon Cumhuriyetten Evvel Tarih ve Valiler, Trabzon 1955.
  • ALBAYRAK, Hüseyin, Fetih’ten Kanuni’ye Trabzon (1461-1566), Trabzon Valiliği, Trabzon 1999.
  • Âşık Mehmed, Menâzirü’l-Avâlim, Haz. Mahmut Ak, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2007, C: 3.
  • BOSTAN, M. Hanefi, XV-XVI. Asırlarda Trabzon Sancağında Sosyal ve İktisadi Hayat, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2002.
  • BOSTAN, M. Hanefi, "XV.-XIX. Yüzyıllarda Maçka Kazasında Nüfus Hareketleri", Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu, 09-11 Ekim 2008, C: I, Giresun Belediyesi, Ankara 2009, s. 193-216.
  • ERZİ, Adnan Sadık, “Akkoyunlu ve Karakoyunlu Tarihi Hakkında Araştırmalar”, Belleten, S: 70 (1954), s. 189-190.
  • GOLOĞLU, Mahmut, Trabzon Tarihi, Ankara 1975.
  • GÖKBİLGİN, M. Tayyib, "XVI. Yüzyılın Başlarında Trabzon Livası ve Doğu Karadeniz Bölgesi", Öncesi ve Sonrasıyla Trabzon'un Fethi, Haz. İsmail Hacıfettahoğlu, Trabzon Belesiyesi, Ankara 2001, s. 240.
  • Hüseyin Vassaf, Sefine-i Evliya, C: II, Haz. M.Akkuş-A.Yılmaz, İstanbul 2005.
  • KARPUZ, Haşim, "Trabzon'da Yok Olan Türk Devri Yapıları", Sanat Tarihi Yıllığı, S: 12, İstanbul 1982, s.95-115.
  • LOVRY, Heath W., Trabzon Şehrinin İslamlaşması ve Türkleşmesi 1461-1583, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul 2010.
  • Şakir Şevket, Trabzon Tarihi, C: I, İstanbul 1294.
  • Trabzon Vilayeti Salnamesi (Dizin), Haz. Kudret Emiroğlu, Ankara 2012.
  • Trabzon Vilayeti Salnamesi, C: 12, Haz. Kudret Emiroğlu, Ankara 1999.
  • YAZICI, Mustafa, Trabzon Evliyaları, Trabzon 1996.
  • YÜCEL, Yaşar, Eretna Devleti, Mutahharten ve Erzincan Emirliği, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1989.