Sağlık Kurumlarında İş Sağlığı ve Güvenliği Kapsamında İş Güvenliğinin Değerlendirilmesi: Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Tıbbi Sekreterler Üzerinde Bir Araştırma

Sağlık kurumlarında çalışanların iş sağlığı ve güvenliğini (İSG) tehdit eden biyolojik, kimyasal, psikolojik, çevresel, mekanik ve biyomekanik risk ve tehlikeler bulunmaktadır. Söz konusu risk ve tehlikelerin meydana getirdiği ekonomik ve sosyal kayıplar devlet, sağlık kurumları ve sağlık çalışanları açından önemli kayıplar yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sağlık çalışanı bakış açısı ile bir üniversite hastanesindeki iş güvenliği(İG) uygulamalarının değerlendirmektir. Kesitsel olarak planlan bu çalışmanın evrenini İzmir ilinde, Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi’nde (DEÜH) çalışan 299 tıbbi sekreter oluşturmaktadır. Bu sekreterlerden 168 kişi örneklem olarak seçilmiştir. Verilerin toplanmasında Öztürk ve Babacan (2012) tarafından geliştirilen “Hastanelerde Çalışan Sağlık Personeli İçin İş Güvenliği Ölçeği” (İGÖ) (1= Kesinlikle Katılmıyorum, 6=Kesinlikle Katılıyorum) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 23.0 paket programı kullanılmıştır. Ölçeğin yapılan güvenilirlik analizinde Chronbach Alpha katsayısı 0,95 olarak hesaplanmıştır. Araştırma bulguları, DEUH’nde iş güvenliğinin orta düzeyde sağlandığını (147,3±40), İG’nin en çok sağlandığı boyutun “Mesleki Hastalıklar ve Şikâyetler” (32,8±13,7), en az sağladığı boyutun ise “Fiziksel Ortam Uygunluğu” (14,4±6,1) olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık Kurumları, Mesleki Risk ve Tehlikeler, Tıbbi Sekreterler, İş Güvenliği

Evaluation of Occupational Safety in Health Care Organizations within Occupational Health and Safety: A Research on Medical Secretaries Which Work in a University Hospital

Among health care workers there are biological, chemical, environmental, mechanic and biomechanical risks and hazards which treat the health care worker’s occupational health and safety conditions in Health Care Organizations. These risks and hazards lead to significant economic and social losses for governments, health care organizations and health care workers. The aim of this study to investigate occupational safety (OS) applications in the one university hospital based on health care workers’ views. A cross-sectional study was conducted and target population of this study is 299 medical secretaries which work in Dokuz Eylul University Hospital (DEUH) in Izmir Province-Turkey. 168 participants were selected as a sample. For data collection was used “Occupational Safety Scale (OSS) for Health Care Personnel Working in Hospital” (1= strongly Disagree, 6= strongly Agree) which developed by Öztürk and Babacan (2012). For data analyzing used SPSS 23.0. The Cronbach alpha coefficient for OSS was .95). According to the results of the research, occupational safety of DEUH was found middle level (147.3±40). The dimension of “occupational diseases and complaints” (32.8±13.7) was found the best and the dimension of “critical field’s control” (14.4±6.1) was found the worst dimension for ensuring OS in DEUH.

Keywords:

Health Care Organizations, Occupational Risks and Hazardous, Medical Secretaries, Occupational Safety,

PDF

___

Agnew, C., Flin, R., Mearns, K. (2013). Patient safety climate and worker safety behaviours in acute hospitals in Scotland. Journal of safety research, 45, 95-101.
Alli, BO (2008). Fundamental Principles of Occupational Health and Safety [online]. Available at: http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/@publ/docum ents/publication/wcms_093550.pdf, 15.11.2018.
Angland, S., Dowling, M., Casey, D (2014). Nurses’ perceptions of the factors which cause violence and aggression in the emergency department: a qualitative study. International emergency nursing, 22(3), 134-139.
Arezes, P. M., Sérgio Miguel, A(2003). The role of safety culture in safety performance measurement. Measuring Business Excellence, 7(4), 20-28.
Arıcı, K (1999). İşçi Sağlığı ve Güvenliği Dersleri, Ankara.
Arya, S. C., Agarwal, N., Agarwal, S., & Jain, A. (2010). Occupational transmission of bloodborne diseases to healthcare workers in developing countries: meeting the Challenge. Journal of Infection Prevention, 11(5), 178-179.
Bonanni, P; Bonaccorsi, G (2001). “Vaccination against hepatitis B in health care workers”, Vaccine, 19, 2389-2394.
Carnevale, F; Iavicoli, S (2015). Bernardino Ramazzini (1633–1714): a visionary physician, scientist and communicator, Occupational and Environmental Medicine, 72(1), 1-2.
Clarke, S. (1999), Perceptions of Organizational Safety: Implications for the Development of Safety Culture. Journal of Organizational Behavior. 20, 185-198.
Cooper, M.D (2000). Towards a model of safety culture, Safety Science, 36, 111-136.
Copeland, D., Henry, M. (2017). Workplace violence and perceptions of safety among emergency department staff members: Experiences, expectations, tolerance, reporting, and recommendations. Journal of trauma nursing, 24(2), 65-77.
Demir, N.A., Kölgelier, S., Küçük, A., Özçimen, S., Sönmez, B., Demir, L.S. ve İnkaya, A.Ç. (2013). Sağlık Çalışanlarının El Hijyeni Hakkındaki Bilgi Düzeyi Ve El Hijyenine Uyumu, Nobel Medicus, 9(3):104-109.
Demirbilek, T. (2005). İş Güvenliği Kültürü, DEÜ İİBF Yayını, İzmir.
Devebakan, N. (2018). Sağlık Kurumlarında İşyeri Şiddeti ve Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde Beyaz Kod Başvurularının Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 23(2), 383-399.
Devebakan, N. (2007). Özel Sağlık İşletmelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
Devebakan, N., Paşalı, N. (2015). Sağlık İşletmelerinde Hizmet Kalitesi Standartlarının Çalışan Güvenliği Açısından Çalışanlar Tarafından Değerlendirilmesi: İzmir İlinde Bir Araştırma, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 2015, 18(2): 123-142.
Di Stefano, F., Siriruttanapruk, S., McCoach, J., Burge, P. S (1999). Glutaraldehyde: an occupational hazard in the hospital setting”, Allergy, 54, 1105–1109.
Dilley, H., Kleiner, B. H. (1996). Creating a culture of safety. Work study, 45(3), 5-8.
Evanoff, B., Wolf, L., Aton, E., Canos, J., Collins, J. (2003). Reduction in injury rates in nursing personnel through introduction of mechanical lifts in the workplace. American journal of industrial medicine, 44(5), 451-457.
Evanoff, B., Wolf, L., Aton, E., Canos, J,. Collins, J. (2003). Reduction in injury rates in nursing personnel through introduction of mechanical lifts in the workplace. American journal of industrial medicine, 44(5), 451-457.
Gabrovec, B (2017). Violence Towards Nursing Employees in Slovenia, VARSTVOSLOVJE, Journal of Criminal Justice and Security,19(2), 151‒166.
Gökçe, T,. Dündar, C. (2008). Samsun Ruh Ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde Çalışan Hekim Ve Hemşirelerde Şiddete Maruziyet Sıklığı ve Kaygı Düzeylerine Etkisi, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 15(1), 25-28.
Görgüner, M (2002). Sağlık Çalışanlarında Solunum Yolu İle Bulaşan İnfeksiyonlar ve Korunma, Sterilizasyon Dezenfeksiyon ve Hastane İnfeksiyonları İçinde, Murat
Günaydın, Şaban Esen, Ahmet Saniç, Hakan Leblebicioğlu (Editörler), SIMAD Yayınları, Samsun.
Gyekye, S. (2006). Organizational tenure and safety perceptions: a comparative analysis. Journal of Occupational Health and Safety-Australia and New Zealand, 22(4), 359-371.
Hegney, D,. Eley, R,. Plank, A,. Buikstra, E,. Parker (2006). V. International Journal of Nursing Practice, 12, 221-231.
Hollmeyer, H. G., Hayden, F., Poland, G., & Buchholz, U (2009). Influenza vaccination of health care workers in hospitals—a review of studies on attitudes and predictors. Vaccine, 27(30), 3935-3944.
Hon, C. Y., Teschke, K., Chua, P., Venners, S., Nakashima, L. (2011). Occupational exposure to antineoplastic drugs: identification of job categories potentially exposed throughout the hospital medication system. Safety and health at work, 2(3), 273-281.
ILO (2018). Safety and health at work, https://www.ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/lang--en/index.htm, 7.11.2018.
Janocha, J.A., Smith, R.T.(2010). Workplace safety and health in the health care and social assistance industry, 2003-07 US Bureau of Labor Statistics, Washington, DC, Erişim Tarihi: 12.03.2018, www.bls. gov/opub/mlr/cwc/workplace-safety-and-health-in-the-health-care-and-social-assistance-industry-2003-07.pdf.
Kahn, A. P. (2004). The Encyclopedia of work-related illnesses, injuries, and health issues, Infobase Publishing, Fact On File Inc., NY, USA.
Karaer, G., Özmen, D. (2016). Sağlık Çalışanlarının İş Güvenliği, Devlet Hastanesi Örneği, Türkiye Klinikleri, Journal of Nursing Sciences, 8(4), 306-316.
Kaya, Ş. D., Yüceler, A., Uludağ, A., Karadağ, Ş. (2017). Hasta İlişkilerinde Tıbbi Sekreterlerin Duygusal Emek ve İletişim Becerilerinin Nitel Olarak Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 62- 76.
Kermode, M,. Jolley, D,. Langkham, B,. Mathew Santhosh, T,. Crofts, N (2005). Occupational exposure to blood and risk of bloodborne virus infection among health care workers in rural Indian health care settings, American Journal of Infection Control, 33 (1), 34-41.
Kingma, M (2001). Workplace Violence in the Health Sector: A Problem of Epidemic Proportion, International Nursing Review, 48, 129-130.
Köseoğlu, A.C. (2005). İş Sağlığı ve Güvenliği Nedeniyle İşin İdarece Durdurulması ve İş yerinin Kapatılması, İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 7(1), 12-25.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610.
Liang, Y,. Xiang, Q (2004). “Occupational Health Service in China”, Toxicology 198, 45-54.
Middel, B. (2010). The effect of work hours on adverse events and errors in health care. Nederlands Tijdschrift voor Evidence Based Practice, 8(4), 10-11.
OSHA (2011). Worker Safety in Hospitals, https://www.osha.gov/dsg/hospitals/, 8.11.2018.
Öztürk, H., & Babacan, E. (2012). Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Hastanede çalışan sağlık personeli için iş güvenliği ölçeği. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 9(1), 36-42.
Öztürk, H., ., Babacan, E (2014). Hastanede Çalışan Sağlık Personeline Hasta/Yakınları Tarafından Uygulanan Şiddet: Nedenleri ve İlgili Faktörler. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(2), 70-80.
Ozturk, H., Babacan, E. (2014). The occupational safety of health professionals working at community and family health centers. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(10), 1-8.
Pala, K (2005). ISG Politikası ve Güvenlik kültürü. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 5(25), 18-22.
Parlar, S (2008). Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı, TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(6):547-554.
Pinar, T., Acikel, C., Pinar, G., Karabulut, E., Saygun, M., Bariskin, E., . . .Cengiz, M. (2015). Workplace violence in the health sector in Turkey: A national study, Journal of Interpersonal Violence, Advance online publication. doi:0886260515591976
Retsas, A,. Pinikahana, J (2000). Manual handling activities and injuries among nurses: an Australian hospital study, Journal of Advanced Nursing, 31(4), 875-883.
Şenel, T.P. (2009). "Bir Meslek Olarak Tıbbi Sekreterlik ve Ülkeler Arası Karşılaştırmalı Analizi", 8. Ulusal Büro Yönetimi ve Sekreterlik Kongresi. 14-16 Ekim. Ankara, 261-276.
Sepkowitz, K. A., & Eisenberg, L. (2005). Occupational deaths among healthcare workers. Emerging infectious diseases, 11(7), 1003.
Sezgin, B. (2007). Kalite Belgesi Alan Hastanelerde Çalışma Ortamı ve Hemşirelik Uygulamalarının Hasta ve Hemşire Güvenliği Açısından Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Smedley, J., Egger, P., Cooper, C., & Coggon, D. (1995). Manual handling activities and risk of low back pain in nurses. Occupational and environmental medicine, 52(3), 160-163.
Sottani, C., Porro, B., Comelli, M., Imbriani, M., & Minoia, C. (2010). An analysis to study trends in occupational exposure to antineoplastic drugs among health care workers. Journal of Chromatography B, 878(27), 2593-2605.
Stuenkel, D., Nguyen, S., Cohen, J. (2007). Nurses' Perceptions of Their Work Environment, Journal of Nursing Care Quality, 22(4):337-342.
Sun, P., Zhang, X., Sun, Y., Ma, H., Jiao, M., Xing, K., ... & Yin, M. (2017). Workplace violence against health care workers in North Chinese hospitals: a cross-sectional survey. International journal of environmental research and public health, 14(1), 96.
Taalat, M,. Kandeel, A,. El Shoubary, W,. Bodenschatz, C,. Khairy, I,. Oun, S,. Mahoney, F (2003). Occupational exposure to needlestick injuries and hepatits B voccination coverage among health care workes in Egypt, American Journal of Infection Control, 31(8), 469-474.
Taylor, D (2000). Student Preparation in Managing Violence and Agression, Nursing Standart, 14(30), 39-41.
TSE (2004). TS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri- Şartlar (18001), Ankara.
Tüzüner, V. L., Özaslan, B. Ö. (2011). Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. Istanbul University Journal of the School of Business Administration, 40(2), 138-154.
Wilburn, S.Q,. Eijkemans, G. (2004). Preventing Needlestick Injuries among Health Care Workers, International Journal of Occupational and Environmental Health, 10(4), 451-456.
Yesildal, N. (2005). Sağlık hizmetlerinde is kazaları ve şiddetin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4(5), 280-302.