BIST Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksinde (XYORT) Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının Entropi ve Gri İlişkisel Analiz Bütünleşik Yaklaşımı İle Değerlendirilmesi

İşletme performansının en önemli göstergelerinden biri olan finansal performansın doğru bir şekilde ölçülmesi, işletmelerin gelecekteki karar verme süreçleri için önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul’da (BIST) menkul kıymet yatırım ortaklıkları endeksinde yer alan işletmelerin finansal performanslarını değerlendirmektir. Bu doğrultuda, belirlenen finansal performans kriterlerine ilişkin önem ağırlıkları, objektif bir değerlendirme tekniği olan Entropi yöntemiyle hesaplanmıştır. Uygulama kapsamındaki işletmelerin performansları ise Gri İlişkisel Analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir. Uygulama sonuçları Entropi ve Gri İlişkisel Analiz yöntemlerinden oluşan bütünleşik bu yaklaşımın, finansal performansın değerlendirilmesinde karar vericilere yardımcı olacağını göstermiştir.

Evaluation of the Financial Performances of Enterprises in the BIST Securities Investment Trusts Index (XYORT) using Entropy and Grey Relational Analysis Integrated Approach

Accurate measurement of financial performance, which is one of the most important indicators of operational performance, is important for the future decision-making processes of enterprises. Evaluating the financial performance of enterprises included in the index of securities investment trusts in BIST is the purpose of this study. In this respect, the significance weights regarding the determined financial performance criteria were calculated by Entropy method which is an objective evaluation technique. The performances of the enterprises within the scope of the application were evaluated by Grey Relational Analysis method. The results of the application showed that this integrated approach consisting of Entropy and Grey Relational Analysis methods will help decision makers in evaluating financial performance.

___

  • AKÇAKANAT, Ö., EREN, H., AKSOY, E., ÖMÜRBEK, V. (2017), “Bankacılık Sektöründe Entropi ve WASPAS Yöntemleri İle Performans Değerlendirmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 285-300.
  • AKYÜZ, Y., BOZDOĞAN, T., HANTEKİN, E. (2011), “TOPSIS Yöntemiyle Finansal Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 13(1): 73-92.
  • AYTEKİN, A., KARAMAŞA, Ç. (2017), “Analyzing Financial Performance of Insurance Companies Traded in BIST via Fuzzy Shannon's Entropy Based Fuzzy TOPSIS Methodology”, Alphanumeric Journal, 5(1), 51-84.
  • BALEŽENTİS, A., BALEŽENTİS, T., MİSİŪNAS, A. (2012), “An Integrated Assessment of Lithuanian Economic Sectors Based on Financial Ratios and Fuzzy MCDM Methods”, Technological and Economic Development of Economy, 18(1), 34-53.
  • BAYRAKDAROGLU, A., YALÇIN, N. (2012), Strategic Financial Performance Evaluation of the Turkish Companies Traded on ISE, Ege Akademik Bakış, 12(4), 529-539.
  • BÜLBÜL, S., KÖSE, A. (2011), “Türk Gıda Şirketlerinin Finansal Performansının Çok Amaçlı Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 71-97.
  • CHANG, S. C., TSAI, P. H. (2016), “A Hybrid Financial Performance Evaluation Model for Wealth Management Banks Following the Global Financial Crisis”, Technological and Economic Development of Economy, 22(1), 21-46.
  • DENG, J. (1989), “Introduction to Grey System Theory”, The Journal of Grey System, 1(1), 1-24.
  • DOĞAN, M. (2013), “Measuring Bank Performance with Gray Relational Analysis: The Case of Turkey”, Ege Akademik Bakış, 13(2), 215-225.
  • ECER, F., GÜNAY, F. (2014), “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Turizm Şirketlerinin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle Ölçülmesi”. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 35-48.
  • EGE, İ., YAMAN, S. (2018), TOPSIS ve MOORA Yöntemleri İle Ölçülen Finansal Performansın Pay Getirilerine Etkisi: BIST Çimento-Beton İşletmeleri Üzerine Bir Panel Veri Uygulaması, Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 75-96.
  • ELİTAŞ, C., ELEREN, A., YILDIZ, F., DOĞAN, M. (2012), “Gri İlişkisel Analiz İle Sigorta Şirketlerinin Performanslarının Belirlenmesi, 16. Finans Sempozyumu, 521-530.
  • ERDOĞAN, M., YAMALTDINOVA, A. (2018), “Borsa İstanbul’a Kayıtlı Turizm Şirketlerinin 2011-2015 Dönemi Finansal Performanslarının TOPSİS ile Analizi”, Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 19-36.
  • ERDOĞAN, N. K., ALTINIRMAK, S., KARAMAŞA, Ç. (2016). “Comparison of Multi Criteria Decision Making (MCDM) Methods with Respect to Performance of Food Firms Listed in BIST”, Copernican Journal of Finance & Accounting, 5(1), 67-90.
  • ERGÜL, N. (2014), “BIST-Turizm Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performans Analizi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 325-340.
  • EROL, I., FERRELL JR, W. G. (2009), “Integrated Approach for Reorganizing Purchasing: Theory and a Case Analysis on a Turkish Company”, Computers & Industrial Engineering, 56(4), 1192-1204.
  • ERTUĞRUL, İ., KARAKAŞOĞLU, N. (2009), “Performance Evaluation of Turkish Cement Firms with Fuzzy Analytic Hierarchy Process and TOPSIS Methods”, Expert Systems with Applications, 36(1), 702-715.
  • ESBOUEİ, S. K., GHADİKOLAEİ, A. S., ANTUCHEVİCİENE, J. (2014), “Using FANP and Fuzzy VIKOR for Ranking Manufacturing Companies Based on Their Financial Performance”, Economic Computation & Economic Cybernetics Studies & Research, 48(3), 141-162.
  • GÖK-KISA, A. C., PERÇİN, S. (2018), “Bütünleşik Entropi Ağırlık-VIKOR Yöntemi İle Bilişim Teknolojisi Sektöründe Performans Ölçümü”. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(1), 1-13.
  • GÜNAY, F., KARADENİZ, E., DALAK, S. (2018), “Türkiye’de En Yüksek Net Satış Gelirine Sahip 20 Şirketin Finansal Performanslarının Gri İlişkisel Analiz Yöntemiyle İncelenmesi”, Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 51-73.
  • HO, C. T., WU, Y. S. (2006), “Benchmarking Performance Indicators for Banks”, Benchmarking: An International Journal, 13(1/2), 147-159.
  • HSU, C. I., WEN, Y. H. (2000), “Application of Grey Theory and Multi Objective Programming towards Airline Network Design”, European Journal of Operational Research, 127(1), 44-68.
  • HSU, L. C., OU, S. L., OU, Y. C. (2015), “A Comprehensive Performance Evaluation and Ranking Methodology under a Sustainable Development Perspective, Journal of Business Economics and Management, 16(1), 74-92.
  • IGNATİUS, J., BEHZADİAN, M., MALEKAN, H. S., LALİTHA, D. (2012), Financial Performance of Iran’s Automotive Sector based on PROMETHEE II, Proceedings of the 2012 IEEE ICMIT, 11–13 June, 2012, 35–38.
  • İÇ, Y. T., TEKİN, M., PAMUKOĞLU, F. Z., YILDIRIM, S. E. (2015), “Kurumsal Firmalar İçin Bir Finansal Performans Karşılaştırma Modelinin Geliştirilmesi”, Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30(1), 71-85.
  • İSLAMOGLU, M., APAN, M., ÖZTEL, A. (2015), “An Evaluation of the Financial Performance of REITS in Borsa Istanbul: A Case Study Using the Entropy-Based TOPSIS Method”, International Journal of Financial Research, 6(2), 124-138.
  • KARAOĞLAN, S., ŞAHİN, S. (2018). BİST XKMYA İşletmelerinin Finansal Performanslarının Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Ölçümü ve Yöntemlerin Karşılaştırılması. Ege Academic Review, 18(1), 63-80.
  • KAZAN, H., ERTOK, M., CİFTÇİ, C. (2015), “Application of a Hybrid Method in the Financial Analysis of Firm Performance”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 403-412.
  • KONAK, T., ELBİR, G., YILMAZ, S., KARATAŞ, B. M., DURMAN, Y., DÜZAKIN, H. (2018), “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Tekstil Firmalarının TOPSIS ve MOORA Yöntemi ile Analizi”, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(1), 11-44.
  • KUNG, C. Y., YAN, T. M., CHUANG, S. C. (2006), “GRA to Assess the Operating Performance of Non-Life Insurance Companies in Taiwan”, The Journal of Grey System, 18(2), 155- 160.
  • KUNG, J. Y., CHUANG, T. N., KY, C. M. (2011), “A Fuzzy MCDM Method to Select the Best Company Based on Financial Report Analysis”, IEEE International Conference on Fuzzy Systems, 27–30 June, 2011, Taipei, Taiwan, 2013–2017.
  • LEE, P. T. W., LİN, C. W., SHİN, S. H., (2012), “A Comparative Study on Financial Positions of Shipping Companies in Taiwan and Korea using Entropy and Grey Relation Analysis”, Expert Systems with Applications 39(5), 5649–5657.
  • LIN, J. L., LIN, C. L. (2005), “The Use of Grey-Fuzzy Logic for the Optimization of the Manufacturing Process”, Journal of Materials Processing Technology, 160(1), 9-14.
  • MANDIC, K., DELIBASIC, B., KNEZEVIC, S., BENKOVIC, S. (2014), “Analysis of the Financial Parameters of Serbian Banks through the Application of the Fuzzy AHP and TOPSIS Methods”, Economic Modelling, 43, 30-37.
  • ÖMÜRBEK, N., EREN, H. (2016), “PROMETHEE, MOORA ve COPRAS Yöntemleri İle Oran Analizi Sonuçlarının Değerlendirilmesi: Bir Uygulama”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 174-187.
  • ÖMÜRBEK, N., KARAATLI, M., BALCI, H. F. (2016), “Entropi Temelli MAUT ve SAW Yöntemleri ile Otomotiv Firmalarının Performans Değerlemesi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 31(1), 227-255.
  • ÖMÜRBEK, N., MERCAN, Y. (2014), “İmalat Alt Sektörlerinin Finansal Performanslarının TOPSIS ve ELECTRE Yöntemleri İle Değerlendirilmesi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 237-266.
  • ÖNDER, E., ALTINTAŞ, A. T. (2017), “Financial Performance Evaluation of Turkish Construction Companies in Istanbul Stock Exchange (BIST)”, International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 7(3), 108-113.
  • ÖZDAĞOĞLU, A., YAKUT, E., BAHAR, S. (2017), “Machine Selection in a Dairy Product Company with Entropy and SAW Method Integration”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 341-359.
  • ÖZDEN, U. H., BAŞAR, O. D., KALKAN, S. B. (2012), “IMKB’de İşlem Gören Çimento Sektöründeki Şirketlerin Finansal Performanslarının VIKOR Yöntemi İle Sıralanması”, Istanbul University Econometrics and Statistics e-Journal, 17(1), 23-44.
  • PEKER, İ., BİRDOĞAN, B. (2011), “Gri İlişkisel Analiz yöntemiyle Türk Sigortacılık Sektöründe Performans Ölçümü”. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 4(7), 1-17.
  • SAFAEI GHADIKOLAEI, A., KHALILI ESBOUEI, S., & ANTUCHEVICIENE, J. (2014), “Applying Fuzzy MCDM for Financial Performance Evaluation of Iranian Companies”, Technological and Economic Development of Economy, 20(2), 274-291.
  • SALDANLI, A., SIRMA, İ. (2014), “TOPSIS Yönteminin Finansal Performans Göstergesi Olarak Kullanılabilirliği”, Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 41: 185-202.
  • SEÇME, N. Y., BAYRAKDAROĞLU, A., KAHRAMAN, C. (2009), “Fuzzy Performance Evaluation in Turkish Banking Sector Using Analytic Hierarchy Process and TOPSIS” Expert Systems with Applications, 36(9), 11699-11709.
  • SERMAYE PİYASASI KURULU (SPK), (2016), “Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları”, www.spk.gov.tr ; Erişim Tarihi: 30/08/2018.
  • SHEN, K.Y., TZENG, G. H (2015), “A Decision Rule-Based Soft Computing Model for Supporting Financial Performance Improvement of the Banking Industry”, Soft Computing, 19(4), 859-874.
  • TAYYAR, N., AKCANLI, F., GENÇ, E., EREM, I. (2014). “BIST’e Kayıtlı Bilişim ve Teknoloji Alanında Faaliyet Gösteren İşletmelerin Finansal Performanslarının Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve Gri İlişkisel Analiz (GİA) Yöntemiyle Değerlendirilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (61), 19-40.
  • TÜTÜNCÜ, L., UYSAL, Z. (2018), “Testing a Simple Financial Alternative to TOPSIS for Financial Performance Measurement”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (78), 249-264.
  • ULUDAĞ, A. S., ECE, O. (2018). “Türkiye'de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının TOPSIS Yöntemi Kullanılarak Değerlendirilmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 55(637), 49-80.
  • WANG, T. C., LEE, H. D. (2009), “Developing a Fuzzy TOPSIS Approach Based on Subjective Weights and Objective Weights”, Expert Systems with Applications, 36(5), 8980-8985.
  • WANG, Y. J. (2008), “Applying FMCDM to Evaluate Financial Performance of Domestic Airlines in Taiwan”, Expert Systems with Applications, 34(3), 1837-1845.
  • WANG, Y. J. (2009), “Combining Grey Relation Analysis with FMCGDM to Evaluate Financial Performance of Taiwan Container Lines”, Expert Systems with Applications, 36(2), 2424-2432.
  • WANG, Y. J. (2014), “The Evaluation of Financial Performance for Taiwan Container Shipping Companies by Fuzzy TOPSIS”, Applied Soft Computing, 22, 28-35.
  • WANG, Y. J., LEE, H. S. (2010), “Evaluating Financial Performance of Taiwan Container Shipping Companies by Strength and Weakness Indices”, International Journal of Computer Mathematics, 87(1), 38-52.
  • WANKE, P., KALAM AZAD, M. A., BARROS, C. P., HADI‐VENCHEH, A. (2016), “Predicting Performance in ASEAN Banks: An Integrated Fuzzy MCDM–Neural Network Approach. Expert Systems, 33(3), 213-229.
  • WU, H. H. (2002), “A Comparative Study of Using Grey Relational Analysis in Multiple Attribute Decision Making Problems”, Quality Engineering, 15(2), 209-217.
  • YILDIRIM, M., ALTAN, İ. M., GEMİCİ, R. (2018), “Kurumsal Yönetim İle Finansal Performans Arasındaki İlişkinin Entropi Ağırlıklandırmalı TOPSIS Yöntemi İle Değerlendirilmesi: BIST’te İşlem Gören Gıda ve İçecek Şirketlerinde Bir Araştırma”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi (Muvu)/Journal Of Accounting & Taxation Studies (Jats), 11(2), 130-152.
  • YÜKÇÜ, S., KAPLANOĞLU, E. (2015), “Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Gözaltı Pazarı Şirketlerinin Finansal Performanslarının Belirlenmesi”, World of Accounting Science, 17(3), 687-616.
  • ZHANG, H., GU, C. L., GU, L. W., ZHANG, Y. (2011), “The Evaluation of Tourism Destination Competitiveness by TOPSIS & Information Entropy–A Case in the Yangtze River Delta of China”, Tourism Management, 32(2), 443-451.
İzmir İktisat Dergisi-Cover
  • ISSN: 1308-8173
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

TÜRKİYE’DE BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN SERMAYE PİYASASININ GELİŞİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Serkan ŞAHİN, Zeynel Abidin ÖZDEMİR, Yıldırım Beyazıt ÖNAL

Bilimsel Yaklaşımlarla Değişim, Dönüşüm ve Kalite 4.0

Şevkinaz GÜMÜŞOĞLU

Belediye Çalışanlarının Mutlulukları: Manisa Büyükşehir Belediyesi Örneği

Hüriyet BİLGE

Tedarikçi Seçiminde HF-AHP ve ARAS Tekniğinin Entegrasyonu: Atık Su Arıtma Tesisinde Bir Vaka Çalışması

Aşkın ÖZDAĞOĞLU, Kevser YILMAZ, Elif ÇİRKİN

Kontrol Odağı ve İşyeri Prokrastinasyonu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tekstil Sektöründe Bir Araştırma

Tuğçe KUMRAL, Mahmut PAKSOY, Serdar BOZKURT

ÇKKV Yöntemleri İle İmalat İşletmelerinde TZY Performans Faktörlerinin Önem Derecelerinin Belirlenmesi ve En İdeal Rekabet Stratejisi Seçimi: Ordu İli Örneği

Selçuk KORUCUK

Nakit Temettü Politikaları ve Sermaye Birikimi: Seçilmiş Piyasalar Geneli İçin Firmalar Bazında Ampirik Bir Analiz

Mustafa ÇAYIR, Nasuh Oğuzhan ALTAY

BIST Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları Endeksinde (XYORT) Yer Alan İşletmelerin Finansal Performanslarının Entropi ve Gri İlişkisel Analiz Bütünleşik Yaklaşımı İle Değerlendirilmesi

Ejder AYÇİN

Hedonik Konut Fiyat Endeksini Etkileyen Faktörlerin Analizi

Murat AKKAYA

Bir İktidar Aracı Olarak Dış Yardım Ve Dış Borçlar: Osmanlı İmparatorluğu'ndan Günümüze Türkiye’nin Dış Borçlanma / Borçlandırılma Serüveni

Begüm KORKMAZ, Sibel AYBARÇ