Çalışanların Cinsiyetine Göre Örgütsel Stresten Etkilenme Düzeyleri: Zonguldak İlinde Görevli Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma

Organizasyonlar, çalışanların verimlilik ve potansiyelleri üzerinde fiziksel ve psikolojik baskı oluşturan olumsuz stresi ortadan kaldırmak adına gerekli iyileştirme çalışmalarını yapmak zorundadırlar. Yapılan bu araştırmada, örgütsel stresin hemşirelerin cinsiyetlerine göre çeşitli etkileri incelenmiştir. Zonguldak İlinde faaliyet gösteren 4 hastanede görevli toplam 191 hemşire üzerinde yapılan araştırmada, Vos-D Örgütsel Stres Ölçüm Anketi ile toplanan veriler değerlendirilmiştir. Araştırma verileri, 14 stres faktörü esasında değerlendirilmiştir. Araştırmada T Testi uygulanmış, değişkenler arasındaki farklılıkların bulunması adına sheffe testi sonuçları değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, hemşireler cinsiyetlerine göre incelendiğinde, erkek hemşirelerin; rol belirsizliği, sorumluluk, iş yerinden ayrılamama, işle ilgili karar sürecine katılamama, gelecek belirsizliği, iş doyumunda eksiklik boyutunda ölçek skor puan ortalaması kadınlardan daha yüksek düzeyde ölçülmüştür.
Anahtar Kelimeler:

Cinsiyet, Hemşire, Stres Yönetimi

Organizations, employees' productivity and creates the potential negative stress on the physical and psychological pressure to eliminate the work required to make the necessary improvements. In this study, a variety of organizational stress were investigated according to the gender of nurses. A total of 191 nurses working in hospital operating in Zonguldak Province was studied in 4, Vos-D Organizational Stress Measurement Survey collected data was analyzed. The research data were evaluated on the basis of the stress factor is 14. T-test applied to the study, the differences between the variables present on behalf of the Sheffe test results are evaluated. As a result, nurses are analyzed according to gender, male nurses, role ambiguity, responsibility, be separated from work, attend job-related decision-making process, future uncertainty, lack of job satisfaction than women, a high level of average size, measured by the scale score points.

___

ATAMAN Göksel (2002); İşletme Yönetimi Temel Kavramlar & Yeni Yaklaşımlar, 2. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul.

ASLAN Salih, Aslan. R. O., Alparslan. Z. N., Gürkan. S. B. ve Ünal. M. (1997). Hekimlerde Tükenmede Cinsiyetle İlişkili Etkenler. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt: 22, Sayı:2. (132-136).

CAM, Erdem (2004); Çalışma yaşamında stres ve kamu kesiminde kadın çalışanlar,http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/viewArticle/71/11. 020

CAN Halil (2005); Organizasyon ve Yönetim, 7. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara. Cannon, W. B. (1932); In: The Wisdom of the Body. p 24. W. W. Norton, New York

CEMALOĞLU Şahin (2007); Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, Cilt:15 No:2, 465-484, Kastamonu

CUNNİNGHAM, J. Barton (2000); Stress Management Sourcebook, McGraw-Hill Professional Released.

ÇOKLUK, Ö. (1999). Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici veÖğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

DOLUNAY, A. B. (2001). Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde tükenmişlik Durumu Araştırması. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

ERDOĞAN İlhan (1996); İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, İstanbul üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, Avcıol Basım-Yayın, İstanbul

FREW Erin J. (2000); Stressors, Strain, and Spirituality At Work, Unpublished PhD Thesis, New Mexico State University, New Mexico.

GARDINER, M. and Tiggemann, M. (1999), Gender differences in leadership style, job stress and mental health in male and female dominated industries. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72: 301–315

GÜÇLÜ Nezahat (2001); Stres Yönetimi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, 91-10

GÜMÜŞTEKİN Gülten Eren ve A. Bircan Öztemiz. (2004); “Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F.Dergisi, Sayı:23, ss.61

GÜMÜŞTEKİN Gülten Eren ve Fikret Gültekin (2010); Stres Kaynakları İle Kariyer Yönetimi Etkileşimi: Borsa Aracı Kurum Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama Akademik Bakış Dergisi, Sayı 20, Nisan, Mayıs. Haziran, 1-21.

GÜNDÜZ, B. (2004). Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar Ve Bazı Mesleki Değişkenlere Göre Yordanması. 20 Aralık 2004’ De Internet’ten Elde Edilmiştir: Sosyal Bilimler Enstitüsü Tezler_Dosyalar\Ç_Ü_ Sosyal Bilimler Enstitüsü Tezler.Htm

GÜNEY Salih (2008); Davranış Bilimleri, 4. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara İ

LGAR Özlem (2001); “Örgütsel Stresin Çalışan kadınlar Üzerindeki Etkileri ve Stresle Başa çıkma Yolları” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul

KARASAR, N. (1991); Bilimsel Araştırma Teknikler, Ankara, Sanem Yayıncılık.

KHAN, A., (2005); Matching People with Organizational Culture. Business Management Group,Inc[Online]Availableat:http:/www.themanager.org/HR/catching_People_with_O rganizational_Culture. pdf. (Accessed 15 Feb 2010).

MCSHANE S.L. & M.A. Von Glinow (2008); Organizational Behavior (Fourth Edition). McGraw-Hill, Boston.

NUNNALLY, J. C. (1978); Psychometric theory (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.,01

ÖRNEK Ali Şahin ve Şule Aydın (2006); Kriz ve Stres Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara.

ÖZMUTAF Nezih Metin (2006); “Örgütlerde İnsan Kaynakları ve Stres: Ampirik Bir Yaklaşım” E.Ü. Su Ürünleri Dergisi 2006,Cilt 23, Sayı (1-2): 75–81

ÖZTÜRK Azim (1994); Değişim Yönetimine Çağdaş Yaklaşım: Örgüt Geliştirme, Noel Kitabevi, Adana.

PAMELA Robbins Stephen ve Timothy A. Judge (2009); Organizational Behavior, Pearson Prentice Hall, London.

ROUT Usha (2002); R. Stress Management for Primary Health Care Professionals. Hingham, MA, USA: Kluwer Academic Publishers, 2002. p 18).

RİCHARDSEN Astrid M ve Burke Ronald J. (2009), Occupational stress and job satisfaction among physicians: Sex differences, Social Science & Medicine, Volume 33, Issue 10, Pages 1179-1187

SÖKMEN, Alptekin (2005); Konaklama İşletmelerinde Yöneticilerin Stres Nedenlerinin Belirlenmesinde Cinsiyet Faktörü: Adanada Ampirik Bir Araştırma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi Güz, 1:1-27

SWANSON, V., Power, K. ve Simpson, R. (1996), A comparison of stress and job satisfaction in female and male GPs and consultants. Stress Med., 12: 17–26.

THOMPSON Neil, Steve Straddling, Michael Murphy and Paul O’Neill (1996); “Stress and Organizational Culture”, British J. Social Work, 26, 647-665.

TUTAR Hasan (2000); Kriz ve Stres Ortamında Yönetim, Hayat Yayınları, İstanbul.

TÜRK Meral (1997); ‘Bir Örgütsel Stres Anketinin (VOS-D) “Seri Üretim, Sürekli Üretim Teknolojileri ile Hizmet Sektöründe” Uygulanması, Toplum ve Hekim, Cilt 13, Sayı:2, Mart-Nisan 1998, Stres ve İş, Toplum ve Hekim, Cilt 14, Sayı:2, Mart-Nisan 1999.

YILMAZ Abdullah ve Süleyman Ekici (2006); “Örgütsel Yaşamda Kamu Çalışanlarının Örgütsel Stres Kaynakları Üzerine Bir Araştırma,” Süleyman Demirel Üniversitesi İ ktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, s. 31-58.

YÜKSEL Öznur (2004); İnsan Kaynakları Yönetimi 5. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.