Türkiye’de Turizm Gelirleri ve Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişkinin Analizi

Turizm gelirleri cari işlemler açığının giderilmesinde önemli bir role sahiptir. Türkiye ekonomisinde cari açığın finansmanı son yıllarda çokça tartışılan bir konu olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de turizm gelirleri ve cari işlemler dengesi arasındaki ilişkiyi 2003:Q1-2017:Q4 dönemi için uzun dönemli Yapısal VAR yöntemiyle analiz etmektir. Çalışmanın etki tepki analizleri bulguları, turizm gelirlerinde bir şok meydana geldiğinde 2. döneme kadar cari işlemler dengesini pozitif etkilediğini göstermiştir. Bu sonuç, turizm gelirlerinin cari açık üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Çalışmanın varyans ayrıştırma test sonuçlarına göre, cari işlemler dengesindeki değişmelerin %90’ı yine kendinde meydana gelen şoktan kaynaklanmaktadır. Yalnız, bu etki giderek azalmaktadır. Cari işlemler dengesi üzerinde turizm gelirlerinin etkisi ise %10’dur. Buna göre cari işlemler dengesinde meydana gelen değişimin %10’u turizm gelirlerinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca, bu etki giderek artmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Turizm Gelirleri, Cari İşlemler Dengesi, Yapısal VAR Analizi.

The Analysis of The Relationship between Tourism Revenues and Current Account Balance in Turkey

Tourism revenues have an important role in dealing with the current deficit. Financing of the current account deficit in Turkey's economy has been a much discussed topic in recent years. The aim of this study is to analyse the relationship between tourism revenues and current deficit balance in Turkey during the period between 2003:Q1 and 2017:Q4 through long-term Structural VAR Method. The impulse-response findings of the study show that the current deficit balance is affected positively until the 2nd term when a shock occurs in the tourism revenues. This result shows how effective the tourism revenues are over the current deficit. According to the variance decomposition test results, 90% of the changes in the current deficit balance originates from the shocks occurring within itself. However, this effect is continuously getting lower. The ratio of tourism revenues on the current deficit balance is 10%. According to this, 10% of the changes in the current transaction balance result from tourism revenues. Meanwhile, this effect continuously goes up

Keywords:

Tourism Incomes, Current Deficit Balance, Structural VAR Analyses.,

PDF

___

Akbaş, Y.E., Zeren, F. ve Özekicioğlu, H. (2013). Türkiye’de Parasal aktarım mekanizması: Yapısal VAR Analizi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 187-198.

Alp, E. A., ve Genç, E. G. (2015). The relation between current account deficit and tourism: The case of Turkey. International Journal of Economics and Financial, 5(2), 448-453.

Eşiyok, B.A. (2012). Türkiye ekonomisinde cari açık sorunu ve nedenleri. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar 49 (569), 63-86.

Çelik, T.T. ve Taş, O. (2007). Etkin piyasalar hipotezi ve gelişmekte olan hisse senedi piyasaları. İTÜ Dergisi/B – Sosyal Bilimler, 4 (2), 11-22.

Göçer, İ. (2011). Türkiye ödemeler bilançosu dengesinin sürdürülebilirliği: sınır testi yaklaşımı. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,(29), s.263-278.

Güvenek, B., Alptekin, V. ve Çetinkaya, M. (2010 ). Enflasyon ve dolaylı vergilerden elde edilen gelirler arasındaki ilişkinin VAR yöntemiyle analizi. Kamu-iş, 11(3),1-28.

Gülbahar, O. (2008), Turizmin Türkiye’de 1980 Sonrası Dönemde Cari İşlemler Dengesine Etkisi. Journal of Qafqaz University, (24), 154-168.

Kara, O., Çömlekçi, İ., ve Kaya, V. (2012). Turizm gelirlerinin çeşitli makroekonomik göstergeler ile ilişkisi: Türkiye örneği (1992–2011). AİBÜ-İİBF Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 75-100.

Lorde, T., Lowe, S., & Francis, B. (2013), Do tourism receipts contribute to the sustainability of current account deficits: a case study of Barbados. International Journal of Tourism Research, 15(6), 620-624.

Malik, S., Chaudhry, I.S., Sheikh, M.R. & Farooqi, F.S. (2010), “Tourism, economic growth and current account deficit in Pakistan: Evidence from co-entegration and causal analysis”, European Journal of Economics Finance And Administrative Sciences, (22), s.21-31.

Ongan, S. (2008), The sustainability of current account deficits and tourism receipts in Turkey. The International Trade Journal, 22(1), 39-62.

Özkök, F., Tufan, E. ve Hamarat, B. (2007). Effect of tourism income on current account deficit in Turkey. International Tourism Biennial, Çanakkale, April-May, s.250-261.

Gülbahar, O. (2008). Turizmin Türkiye’de 1980 sonrası dönemde cari işlemler dengesine etkis. Journal of Qafqaz University (24), 154-168.

Şit, M. (2016). Türkiye ekonomisinde net turizm gelirlerinin cari işlemler açığını azaltmadaki etkisinin analizi: 1980-2015 dönemi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(4), 57-67.

Temurlenk, S. (1998). Türkiye’de iktisadi dalgalanmaların analizi: bir yapısal VAR modeli uygulaması. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(1-2), 55-70.

Thano, R. (2015). The impact of tourism on the balance of payments. American Journal of Economics, Finance and Management, 1(5), 529-536.

Ünsal, M. E. (2009). Makro İktisat. Ankara: İmaj Yayıncılık.