Özel Gereksinimli Bireylerin Sosyal Kabullerini Sağlamada Normal Gelişim Gösteren Öğrencilere Sunulan Kaynaştırmaya Hazırlık Etkinliklerinin Etkisi

Bu araştırmanın amacı, özel gereksinimli bireylerin sosyal kabullerini sağlamada normal gelişim gösteren öğrencilere sunulan kaynaştırmaya hazırlık etkinliklerinin etkisini belirlemektir. Araştırma, Eskişehir ilindeki iki ilköğretim okulunun 3., 4. ve 5. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırmaya deney grubundan 24, kontrol grubundan 24 olmak üzere toplam 48 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın deney grubunda yer alan öğrencilerle araştırmacılar tarafından hazırlanan kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri uygulanmıştır. Uygulama 10 kaynaştırmaya hazırlık etkinliğinden oluşmaktadır. Araştırmada normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırmaya hazırlık etkinliklerinin uygulanması öncesi ve sonrası sosyal kabul düzeylerinin belirlenmesine yönelik ön-test-son-test kontrol gruplu deneysel model kullanılmıştır. Araştırma verileri “Sosyal Kabul Ölçeği” ile toplanmış, elde edilen veriler SPSS 15.00 paket programı ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular, normal gelişim gösteren öğrencilerle gerçekleştirilen kaynaştırmaya hazırlık etkinliklerinin, özel gereksinimli bireylere yönelik sosyal kabulü artırmada etkili olduğunu göstermiştir.

The Effects of Inclusion Preparation Activities on Providing Social Acceptance of Typical Students for Students with Special Needs

The purpose of the present study was to examine the effects of inclusion preparation activities conducted with normally developing peers on providing social acceptance of students with special needs. The study was conducted with the 3rd, 4th, and 5th grade students of two primary schools in Eskişehir. 24 students within the experiment group and 24 students within the control group were participated in the study with a total of 48 students. Inclusion preparation activities which were developed by the authors were conducted with the students of the experimental group. The inclusion preparation activities used in the study were consisted of 10 different activities. The study was conducted with an experimental design with pre-post test control group. The pre-post tests were used in order to determine the social acceptance of normally developing peers towards individuals with exceptionalities before and after the inclusion preparation activities were conducted. The data of the study were collected via “The Social Acceptance Scale” and analyzed via SPSS 15.00 program. The results of the study revealed that the inclusion preparation activities were effective on increasing the social acceptance of normally developing individuals towards their peers with special needs.

___

  • Akçamete, G. & Kargın, T. (1994). Hizmet-içi Eğitim Programlarının Öğretmenlerin İşitme Engelli Çocuklara Yönelik Tutumlarına Etkisi. Özel Eğim Dergisi, 1(4), 13-19.
  • Aktaş, C. (2001). İlköğretim Öğrencilerinin Fiziksel Özürlü Yaşıtlarına Yönelik Sosyal Kabul Düzeylerinin Geliştirilmesi. Ankara: Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları.
  • Anderson, R. (1992). The Effectiveness of Puberty and Film Modifying Students Perception Towards Person with Disabilities. Dissertation Abstract International,53(11), 3793-A.
  • Aral, N. & Dikici, A. (1998). Normal Gelişim Gösteren Çocukların Özel Gereksinimli Olan Akranları Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi. 8. Ulusal Özel Eğitim Kongresi (13-15 Kasım 1998) bildiriler kitabı içinde (s.49-54). Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları.
  • Batu, S. (2008). Kaynaştırma ve Destek Özel Eğitim Hizmetleri, İbrahim. H. Diken (Ed.), Özel Eğitim içinde (s. 91-106). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Batu, S. & Kırcaali-İftar, G. (2006). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Batu, E.S., Çolak, A. & Odluyurt, S. (2012). Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırılması. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Erkan Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Canküyer, E. & Aşan, Z. (2005). Parametrik Olmayan İstatistiksel Teknikler. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Civelek, A. H. (1990). Eğitilebilir Zihinsel Özürlü Çocukların Sosyal Kabul Görmelerinde Normal Çocukların Bilgilendirilmelerinin ve İki Grubun Resim-İş ile Beden Eğitimi Derslerinde Bütünleştirilmelerinin Etkileri. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Çifçi, İ. (1997). Normal Çocukları Bilgilendirmenin Zihinsel Engelli Yaşıtlarına Yönelik Tutumlarına Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Diler, N. (1998). Kaynaştırma Kavramı Kaynaştırma Uygulamaları ve Etkili Kaynaştırma İçin Yapılması Gerekenler. 8. Ulusal Özel Eğitim Kongresi (13-15 Kasım 1998) bildiriler kitabı içinde (s. 157-162). Edirne: Trakya Üniversitesi Yayınları.
  • Donaldson, J. (1980). Changing Attitudes towards Handicapped Person: A Review and Analysis of Research. Exceptional Children, 46(7), 504-514.
  • Eratay, E. ve Sazak-Pınar, E. (2006). Genel Eğitim Sınıflarındaki Zihin Engelli Öğrencilerin Arkadaşlık İlişkilerinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(13), 24-47.
  • Erbaş; D. (2012). Güvenirlik. Elif Tekin-İftar (Ed.), Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Tek Denekli Araştırmalar içinde (s. 109-133). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Ferguson, G.A. (1981). Statistical Analysis in Psychology and Education (5. Baskı). Auckland: McGraw Hill.
  • Gay, L.R., Mills, G.E. ve Airasian, P. (2006). Educational Research Competencies for Analysis and Applications. New Jersey: Pearson.
  • Ibrahim, F.A. (1982). Modification of Attitudes towards Disability: Differential Effect of Two Educational Model. Rehabilitation Counseling Bulletin, 29-36.
  • Kennedy, C.H. (2005). Single Case Designs for Educational Research. USA: Pearsson.
  • Kurt, O. (2012). Sosyal Geçerlik. Elif Tekin-İftar, (Ed.), Eğitim ve Davranış Bilimlerinde Tek Denekli Araştırmalar içinde (s: 375-394). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Küçüker, S. (1997). Bilgi Verici Psikolojik Danışmanlık Programının Zihinsel Özürlü Çocukların Kardeşlerinin Özürlülerle İlgili Bilgi Düzeylerine ve Özürlü Kardeşlerine Yönelik Tutumlarına Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Küçüker, S. & Rihter-Kanık, N. (1994). Normal Çocuğa Sahip Anne Babaların Özürlü Çocuklara Yönelik Tutumları. Özel Eğitim Dergisi, 1(4), 20-28.
  • Krahe, B. & Altwasser, C. (2006). Changing Negative Attitudes towards Person with Physical Disabilities. Journal of Community and Applied Social Psychology, 16, 59-69.
  • Leyser, Y., Cumblad, C. & Strikman, D. (1986). Direct Intervention to Modify Attitude towards the Handicapped by Community Volunteers: The Learning About Handicapped Programme. Educational Review, 38(3), 229-236.
  • Manetti, M., Schneider, B. H. & Siperstein, G. (2001). Social Acceptance of Children with Mental Retardation: Testing the Contact Hypothesis with an Italian Sample. International Journal of Behavioral Development, 25(3), 279-286.
  • McGowan, P.C. (1999). The Effect of Simulation on Attitudes Towards Person With Disabilities. (Yayınlanmamış doktora tezi). Seto Hall University. USA.
  • Siperstein, G.N. (1980). Instruments for Measuring Children’s Attitudes Toward the Handicapped. (Unpublished manuscript). Boston: University of Massachusets.
  • Sucuoğlu, B. & Kargın, T. (2006). Kaynaştırma Uygulamaları. Ankara: Morpa Yayınları.
  • Şahbaz, Ü. (2004). Kaynaştırma Sınıflarına Devam Eden Zihin Engelli Öğrencilerin Sosyal Kabul Düzeylerinin Belirlenmesi. 13. Ulusal Özel Eğitim Kongresi (12-14 Kasım 2004) bildiriler kitabı içinde (s.82-92). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Şahbaz, Ü. (2007). Normal Öğrencilerin Kaynaştırma Sınıflarına Devam Eden Engelli Öğrenciler Hakkında Bilgilendirilmelerinin Engellilerin Sosyal Kabul Düzeylerine Etkisi. Eurasian Journal of Educational Research. 26, 199-208.
  • Tekin, E. (1994). The Effects of Exposure to Information Techniques on Fourth Grade Children’s Social Acceptance Level of Exceptionality. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Turhan, C. (2007). Kaynaştırma Uygulaması Yapılan İlköğretim Okuluna Devam Eden Normal Gelişim Gösteren Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Vuran, S. (2005). The Sociometric Status of Students with Disabilities In Elementary Level Integration Classes in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 18, 217-235.
  • Westervelt, V. D., & McKinney, J. D. (1980). Effects of A Film on Non-handicapped Children’s Attitudes toward Handicapped Children. Exceptional Children, 46(4), 294-296.